Op 22 februari 1943 werden de 21-jarige studente medicijnen Sophie Scholl, haar 25-jarige broer Hans Scholl en hun 24-jarige medestudent Christoph Probst onthoofd door het nazi-regime voor het verspreiden van anti-nazi-pamfletten op de universiteit van München. Later in 1943 werden nog 16 leden van hun verzetsgroep De Witte Roos geëxecuteerd.
Hans Scholl. Foto: Fair Use
Niets in de jonge jaren van Hans Scholl liet uitschijnen dat hij ooit verzet zou plegen tegen het nazi-regime van zijn eigen land. Op 15-jarige leeftijd in 1933 werd hij enthousiast lid van de Hitlerjugend. Vier jaar later stelde hij zijn ambitie om medicijnen te studeren twee jaar uit voor vrijwillige deelname aan de Reicharbeitsdienst (Rijksarbeidsdienst).
In 1939 kwam hij aan de Universiteit van München in contact met andere studenten en professoren die een heel andere kijk hadden op het regime. Tijdens zijn vrijwillige dienst als medisch helper aan het Franse front kwam hij tot de volledige verwerping van het regime en de oorlog. Tijdens een latere dienst in 1941 aan het Poolse Front geraakte hij op de hoogte van de slachtingen die daar werden aangericht en begon hij te denken over actie.
De Witte Roos
Sophie Scholl. Foto: Fair Use
Met een medestudent begon hij pamfletten tegen het regime te schrijven, die ze verspreidden door ze in de telefoonboeken van telefoonhokjes te steken, in de postbussen van studenten en professoren te steken en in café’s achter te laten. Uiteindelijk voegden meerdere andere studenten, waaronder zijn zus, hun verzetsgroep die ze de Witte Roos noemden. Pamfletten werden door medestanders ook verspreid in de Universiteit van Hamburg en in de stad Ulm.
Op 18 februari 1943 zag een opzichter van de universiteit Sophie Scholl terwijl ze pamfletten verspreidde. Vier dagen later werd zij op zijn aanwijzen samen met haar broer Hans en Christoph Probst aangehouden door de Gestapo. Tijdens zijn ondervraging verklaarde Hans volledig bewust te zijn van de risico’s die hij met zijn actie nam. Hij poogde tevergeefs zijn zuster vrij te pleiten van bewuste deelname.
Tijdens zijn ondervraging in de rechtbank verklaarde Hans: “Uiteindelijk moest iemand er mee beginnen. Wat wij schreven en zeiden werd door vele anderen geloofd. Ze durfden zich alleen niet uitdrukken zoals wij deden.”
Christoph Probst. Foto: Fair Use
Nauwelijks een dag na het verdict werd hen medegedeeld dat ze geen toegang kregen tot de 99 dagen uitstel voor beroep zoals voorzien in de nazi-wetten en onmiddellijk zouden worden terechtgesteld.
Het regime was zich bewust van het risico op een heldenstatus met een openbare executie door ophanging en besloot daarom snel te werk te gaan met onthoofding door de guillotine, voor hun zaak enige ruchtbaarheid zou krijgen. Daarom beslisten ze af te wijken van het gebruik van openbare executie als afschrikkingsmiddel.
De ouders van Sophie en Hans kregen de kans hun kinderen kort te zien voor de executie. Hans zei hen: “Ik voel geen haat. Ik heb alles achter mij gelaten.” Zijn vader antwoordde: “Je wordt geschiedenis. Er is zoiets al rechtvaardigheid.”
Een zesde pamflet dat nooit was verdeeld, werd door een Duitser naar Groot-Brittannië gesmokkeld. Zes maand na hun executie werden miljoenen exemplaren van het pamflet gedropt over heel Duitsland.
Het duurde nog tot 1998 voor de doodsvonnissen door het Duitse gerecht ongeldig werden verklaard. In 2003 werden ze tijdens een opiniepeiling door tv-zender ZDF verkozen tot vierde meest belangrijkste Duitsers. Onder de deelnemers aan de peiling onder de 40 jaar eindigden ze als eersten.
Hun leven werd vereeuwigd in de films Fünf Letzte Tage (1982), Die Weisse Rose (1982) en Sophie Scholl – Die letzten Tage (2005).