De VS gaat voor de derde maal naar een topmeeting van de OAS in een compleet geïsoleerde positie. Alle Latijns-Amerikaanse staten veroordelen immers unaniem de beslissing van president Obama om sancties op te leggen aan de regering van Venezuela.
Op de top van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) van april 2012 in de Colombiaanse stad Cartagena hadden alle lidstaten – op de VS en Canada na – het al duidelijk gemaakt. Dit was de laatste top van de OAS zonder Cuba. De VS en Canada stonden er ook geïsoleerd in hun verzet tegen een resolutie die de soevereiniteit van Argentinië over de Malvinas (Falklands) wilde erkennen. Een derde resolutie riep de VS op drugsgebruik te decriminaliseren. Zelfs de meest trouwe bondgenoten Honduras, Panama, Mexico en Colombië stemden voor deze resoluties.
Alternatieven voor de OAS
Het eigengereide optreden van de VS in Latijns-Amerika heeft er mee toe geleid dat de Latijns-Amerikaanse staten hebben geïnvesteerd in nieuwe internationale samenwerkingsverbanden, zoals UNASUR, CELAC, ALBA, Mercosur, Banco del Sur, waar de VS en Canada geen deel van uitmaken. Al deze organisaties hebben de Amerikaanse sancties tegen Venezuela unaniem verworpen.
Meerdere vertegenwoordigers van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigen dat de beslissing om de diplomatieke relaties met Cuba te herstellen mede is ingegeven door dit isolement waarin de VS zich door zijn houding had gemanoeuvreerd. Zij hadden gehoopt op een doorbraak van dat isolement op de OAS-top van april 2015 in Panama, door deze erkenning van Cuba.
De Amerikaanse regering heeft echter opnieuw een pad in de korf gelegd door eenzijdig sancties op te leggen aan de regering van Venezuela. Wat door de VS wordt voorgesteld als een dictatuur waar de democratie in gevaar is, werd door alle Latijns-Amerikaanse staten weerlegd als een eenzijdige actie tegen een democratisch verkozen regering.
Latijns-Amerika staat achter Venezuela
De VS wil op de komende top een resolutie voorleggen om Venezuela te veroordelen voor schendingen van de mensenrechten, maar dreigt door dit initiatief nog meer geïsoleerd te geraken dan in 2012. De trouwste bondgenoten van de VS in Latijns-Amerika, zoals Honduras, Mexico en Colombia, staan gezien hun eigen belabberd imago op dat gebied niet bepaald te trappelen om het over mensenrechten te hebben. De andere Latijns-Amerikaanse staten zijn niet langer bereid deze schijnheilige dubbelzinnigheid van de VS te ondergaan.
Volgens politiek analyst Mark Weisbrot worstelt de VS tevens met een gigantisch perceptieprobleem: “Wat de sancties (tegen Venezuela) duidelijk maken – voor hen die het nog niet door zouden hebben – is dat de opening van president Obama naar Cuba exact nul verandering inhoudt van de globale strategie van Washington (in Latijns-Amerika). De intentie om de commerciële en diplomatieke relaties met Cuba uit te breiden dient enkel een meer effectieve strategie om de Cubaanse regering te ondermijnen – net als alle linkse regeringen in de regio.”
“Het komt erop neer dat Washington zich nog steeds niet heeft neergelegd bij het idee van een onafhankelijk Latijns-Amerika, ondanks de geopolitieke machtsverschuivingen van de voorbije vijftien jaar.”
Politiek kapitaal verspeeld
Miguel Tinker-Salas is professor Latijns-Amerikaanse geschiedenis aan het Ponoma College in California. Volgens hem heeft president Obama al zijn politiek kapitaal dat hij had gewonnen door de diplomatieke erkenning van Cuba verspeeld door de eenzijdige actie tegen Venezuela.
“Men is in Latijns-Amerika niet vergeten wat er in 2002 in Venezuela is gebeurd, in Haiti in 2004, in Honduras in 2009, wat er in Paraguay is gebeurd. Zelfs hun grootste bondgenoten Colombia en Mexico, niet bepaald vrienden van de regering in Venezuela, hebben geweigerd zich achter de sancties tegen Venezuela te scharen.”
Waarnemers verwachten dan ook dat ook deze top van de OAS zal afsluiten zonder enige betekenisvolle akkoorden. OAS-resoluties kunnen immers alleen bij consensus aanvaard worden. Ook al blijven de VS de machtigste militaire en economische speler in Latijns-Amerika, de regering in Washington domineert de OAS niet meer zoals ze dat hadden gedaan sinds de oprichting van de organisatie in 1948.
Bronnen:
U.S. Assistant Secretary of State Criticizes Solidarity of Latin American Countries for Venezuela
Obama Could Face Another Disastrous Summit Due to Sanctions Against Venezuela
Artikel oorspronkelijk verschenen in DeWereldMorgen.be.