De Amerikaanse Senaat gaat op zijn beurt het wetsvoorstel van Obama voor de hervorming van de gezondheidszorg bespreken, nadat het Congres dit voorstel met véél wijzigingen heeft goedgekeurd. Het resultaat is even voorspelbaar. Zijn voorstel blijft een maat voor niets.

In de tijd dat hij nog een ruige hardrocker was en nog niet voor het grote geld had gekozen bij de softrockband The Eagles schreef Joe Walsh een nummer dat als volgt begint: “I tried to tell you long ago, some people never learn, I hate to say ‘I told you so’ but I told you so”. Dit lied geeft goed het gevoel weer dat ik heb bij het schrijven van dit artikel.

I told you so

Toen Obama nog maar één van de Democratische kandidaten was voor het presidentschap – zelfs nog voor hij en Hillary Clinton de enige overblijvende kandidaten waren – schreef ik al dat kandidaat Obama er het best in slaagde een progressief imago te cultiveren dat totaal niet met de werkelijkheid van zijn politieke reactionaire ideologie overeenstemt.

Hij stapte daarmee in de voetsporen van de vorige presidenten John Kennedy, Jimmy Carter en Bill Clinton. De enige presidentskandidaat die in 2008 een echte hervorming van de gezondheidszorg voorstelde naar West-Europees model, Dennis Kucinich, was vanaf de eerste dag kansloos, hij vond geen financiers voor zijn campagne.

Wie iets verder zocht dan de populistische toespraken die Obama met veel verve hield, kon echter al weten dat zijn plannen voor gezondheidszorg minder vér gingen dan die van concurrent Hillary Clinton. Die plannen van Clinton waren zelf ook niet bepaald verregaand te noemen, ze waren tenminste iets socialer of beter gezegd, iets minder asociaal.`

Wat in de media met veel fanfare de ‘public option’ werd genoemd is nooit meer geweest dan een manier om met openbare subsidies over de brug te komen om de vele miljoenen Amerikanen zonder ziekteverzekering te helpen om zich aan te sluiten bij privé-verzekeringsmaatschappijen. Er is voor Obama nooit sprake van geweest om via de overheid een openbaar alternatief aan te bieden.

De privé-bedrijven mogen de Amerikaanse bevolking een peperduur, inefficiënt systeem blijven aanbieden met een loodzware geldverslindende administratie, een Roemeense Ceausescu-dictatuur waardig. Verzekeringsagenten mogen zich blijven specialiseren in het uitpluizen van de kleine lettertjes van polissen om patiënten levensreddende operaties of geneesmiddelen te ontzeggen. (Voorgaande zin moet je letterlijk interpreteren.)

Een verandering die er geen is

Mijn voorspelling dat Barack Obama nooit een degelijke hervorming zou invoeren is – jammer genoeg voor de slachtoffers – volledig uitgekomen. De privé-verzekeringsbedrijven krijgen er dank zij zijn voorstel een 50 miljoen klanten bij, allemaal met belastingsgeld gesubsidieerd. Gezondheidszorg blijft in de VS een individuele verantwoordelijkheid, gezondheid blijft er een product dat je op de ‘vrije’ markt koopt en is er dus geen ‘recht’.

Deze hervorming is een gigantisch cadeau aan de privé-sector

Ik bespaar de lezers de opsomming van de argumenten die Republikeinse én Democratische kandidaten hebben gegeven om een echte openbare gezondheidszorg de grond in te boren. Wie naar ‘Obama – healthcare – public option’ googlet vind genoeg informatie. Tekenend voor het intellectueel niveau van zowel de Amerikaanse politiek als de Amerikaanse massamedia is hoe schrijnend en doorzichtig zwak en meestal gewoon foutief en gelogen die argumenten zijn.

Op alternatieve websites zoals ZNet, Black Commentator en AlterNet kan men echter vaststellen dat veel Amerikanen wel degelijk weten wat ‘public health care’ echt betekent en er bovendien grote voorstanders van zijn.

Zestig jaar antisociale propaganda doet zijn werk

Significant voor de mate waarin de Amerikaanse burger reeds zestig jaar lang ideologisch misvormd is door de propaganda van hun commerciële media is dat ‘social health care’ er steeds negatieve reacties oproept, maar wanneer daarentegen respondenten bij opiniepeilingen een vraag krijgen met toelichting over het ideologisch neutraal klinkend ‘single payer Canadian style healthcare’ zij voor meer dan 75 procent hun voorkeur voor dit systeem laten blijken.

Het Canadese gezondheidssysteem is ergens halfweg tussen dat van de VS en van West-Europa. Een aantal provincies hebben wel meer verregaande regels voor openbare gezondheidszorg. Het Canadese systeem is het enige andere waar de gemiddelde Amerikaan vaagweg iets over weet – en meestal dan nog gekleurd door voortdurend negatieve commentaren in de Amerikaanse media.

Dat men door op de eerste vraag hierboven ‘neen’ te zeggen en op de tweede vraag ‘ja’ zichzelf tegenspreekt, daar zijn de meeste Amerikanen zich niet van bewust. Hun media zullen hen daar zeker niet op wijzen, integendeel.

Deze hervorming zal toelaten dat 50 miljoen Amerikanen een zeer slechte en peperdure ziekteverzekering verkrijgen, dat is inderdaad beter dan helemaal geen. Een aantal mensen zal hier inderdaad iets langer gezond mee leven. Maar die verbetering is nog steeds mijlenver verwijderd van wat wij in West-Europa onder een billijke sociale gezondheidszorg verstaan.

Geen gezondheidszorg gebaseerd op solidariteit

Waar dit systeem in Europa onmiskenbaar een herverdelingseffect heeft gehad – wat hier ondertussen expliciet of impliciet door liberale, conservatieve en Vlaams-nationalistische politieke partijen ter discussie wordt gesteld – is dit nooit het geval geweest in de VS. Integendeel, de huidige hervorming van Obama zal de opwaartse herverdeling van de welvaart naar het rijkere deel van de bevolking nog versterken.

Deze hervorming herbevestigt en verstevigt de sociale ongelijkheid in de VS

Om het nog erger te maken heeft de Democratische Voorzitter van het Congres Nancy Pelosi zich ingespannen om een amendement van partijgenoot Dennis Kucinich (zie hierboven) te blokkeren. De hervorming van Obama verbiedt daardoor aan de individuele staten om zelf een eigen enige betalerssysteem naar Europees model in te voeren.

Een aantal staten was dat immers van plan. Onder meer het parlement van Californië heeft reeds twee maal een dergelijk voorstel met een grote meerderheid van Democraten en heel wat Republikeinen gestemd. Republikeins gouverneur Schwarzenegger heeft hiertegen steeds zijn veto gesteld. (Dit kan inderdaad in het Amerikaanse politieke systeem!).

Dit zal na de stemming in de Senaat van het voorstel van Obama zelfs niet meer nodig zijn, de deelstaten zullen het idee van een openbare gezondheidszorg gewoon niet meer mogen bespreken. Bovendien hebben Democraten en Republikeinen samen wetten gestemd die het de Amerikaanse overheid verbieden (!) om via openbare offertes geneesmiddelen aan goedkoper tarief aan te kopen.

Obama-Beach

Ik was voor mijn werk in 2009 in Cotonou, de hoofdstad van Benin, waar het strand nu Obama-Beach heet en in Kinshasa waar straten en pleinen naar hem worden genoemd. Obama wordt hier op de handen gedragen. Hij is voor miljoenen zwarten een voorbeeld om zich aan op te trekken. Het hoort niet om daar minachtend over te doen, integendeel, die bewondering is zeer menselijk te begrijpen.. De verkiezing van een African-American tot president is en blijft immers een historische gebeurtenis van formaat.

Dit enthousiasme heeft echter verwachtingen geschapen die zwaar op de proef zullen worden gesteld. Het politieke systeem van de VS heeft met deze keuze echter een stap gezet waarop onmogelijk is terug te komen. De verwachtingen die nu door Obama genegeerd worden zullen de druk op het Amerikaanse politieke en economische systeem verder doen toenemen.

De CIA zelf voorspelt in haar analyses dat de macht van de VS thuis en in de wereld onherstelbaar en onomkeerbaar aan het afnemen is. Een stervende beer kan echter nog levensgevaarlijk uithalen.

Op korte termijn moet men zich dus geen illusies maken. Met deze man wordt het niét anders

Barack Obama is net als alle andere voorgaande presidenten het product van een elite die zich zolang mogelijk zal blijven verzetten tegen betekenisvolle emancipatie en reële democratie, laat staan dat het zijn bevolking een gezondheidszorg zal aanbieden die vertrekt vanuit het principe dat gezondheid een ‘recht’ is en geen product. De dijk die dit systeem heeft gebouwd om zich tegen de maatschappelijke evolutie te verzetten is enorm.

Elke dijkbreuk begint echter met een piepklein lekje …

De hervormingen van Barack Obama zijn vooral als bliksemafleider bedoeld, om de gemoederen te sussen en het verlangen van het publiek naar verandering te ondermijnen. Laat ons hopen dat hij daar niet in slaagt. De strijd voor sociale rechtvaardigheid (waaronder de strijd voor een sociale gezondheidszorg) gaat onverminderd door.