Dat 137 van de 193 VN-lidstaten deelnemen aan de top van niet-gebonden landen in de Iraanse hoofdstad Teheran, is een teken aan de wand. Wat de massamedia hier ook mogen beweren, de ‘internationale gemeenschap’ blijft Iran als een legitiem gesprekspartner zien. De VS en zijn westerse bondgenoten slagen er niet meer in om hun wil aan de rest van de wereld op te leggen.

De niet-gebonden landen?

De beweging van niet-gebonden landen is geen formele organisatie. Het is een los verband van staten dat op regelmatige tijdstippen samenkomt.  Deze beweging is ontstaan in 1961 na een gezamenlijk ‘initiatief van de vijf’: president Tito van Joegoslavië, eerste minister Nehru van India, president Nasser van Egypte, president Nkrumah van Ghana en president Sukarno van Indonesië. Zij wilden een alternatief voor de twee blokken van de Koude Oorlog. Het gemeenschappelijk bindmiddel was de onwil om zich aan de overmacht van beide grootmachten, VS en de Sovjet-Unie, te onderwerpen.

Dat gemeenschappelijk bindmiddel bleek meermaals zeer breed interpreteerbaar. Zo was op een bepaald ogenblik de Indonesische president Suharto voorzitter, een pro-westerse dictator, en op een ander moment was dat Nelson Mandela, een linkse anti-apartheidsactivist. Ook namen zoals Fidel Castro en de Egyptische ex-president Mubarak prijken op de lijst van voorzitters.

Europa is niet geïnteresseerd

Notoire afwezigen in dit forum waren uiteraard de twee grootmachten en China, maar ook alle lidstaten van de Europese Unie. Malta en Cyprus verlieten de organisatie toen ze lid werden van de Europese Unie. Na de ontbinding van oprichtend land Joegoslavië, waren de nieuwe balkanstaten niet meer geïnteresseerd, hoewel een aantal nu terug deelneemt aan de activiteiten als ‘waarnemend lid’.

Het statuut van ‘waarnemend’ lid bestaat in heel wat internationale organisaties. Het is een typisch diplomatiek truukje om de tegenstanders van lidmaatschap aan het lijntje te houden. In de praktijk betekent het alleen dat het betrokken land geen ‘stemrecht’ heeft. Vermits de meeste internationale organisaties consensus nastreven, betekent ‘waarnemer’ zijn hetzelfde als de facto lidmaatschap.

In de jaren ’80 en ’90 kende de beweging een sluimerend bestaan. De organisatie had heel wat interne tegenstellingen te verwerken; oa. India en Pakistan vochten een aantal oorlogen uit. De bezetting van Afghanistan door de Sovjet-Unie in 1979 verdeelde de organisatie in die mate, dat ze bijna ophield te bestaan. Het einde van de Koude Oorlog maakte de beweging grotendeels irrelevant.

Een nieuw elan na de Koude Oorlog

De laatste jaren is ze echter aan een herleving toe en profileert de beweging zich meer en meer als criticus van het buitenlands beleid van de VS en van de Amerikaanse dominantie over de VN. De beweging is ook groot voorstander van de hervorming van de structuren van de VN, vooral dan van de Veiligheidsraad van de VN.

Sinds 2009 was Egypte voorzitter, aanvankelijk onder president Mubarak, nu onder de huidige president Morsi. Van 26 tot 31 augustus 2012 gaat de zestiende top van niet-gebonden landen door in Teheran, hoofdstad van Iran. Daar werd het voorzitterschap doorgegeven aan Iran, meer bepaald aan president Ahmadinejad.

137 lidstaten? Niet belangrijk genoeg voor onze media

Deze beweging werd door de westerse media altijd al scheef bekeken, meestal genegeerd of weggelachen. Ook vandaag kan de top in Teheran op weinig belangstelling rekenen van de massamedia in de Westerse wereld, de Europese Unie inbegrepen.

Achter de schermen weten de tegenstanders van de beweging wel beter. Vooral de VS heeft hemel en aarde bewogen om te verhinderen dat Iran zou worden gekozen als nieuwe voorzitter voor de komende vier jaar. De overmacht van de VS, Groot-Brittannië, de NAVO en de Europese Unie is echter niet meer wat het ooit geweest is.

De westerse diplomatieke nederlaag is enorm

De 120 lidstaten van de beweging en 17 staten met een status als waarnemend lid, samen 137 op een totaal van 193 lidstaten van de VN, hebben daarmee neen gezegd tegen de oproep van de westerse mogendheden om Iran diplomatiek, politiek en economisch te isoleren.

Zij aanvaarden evenmin dat Iran voor het ogenblik aan kernwapens zou werken, wat trouwens bevestigd wordt door alle technische rapporten van het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA), door de Israelische inlichtingendienst Mossad en door de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Zij zeggen daarmee ook nee tegen de westerse media die de  beweerde nucleaire dreiging van Iran als een ‘feit’ blijven voorstellen.

Dé internationale gemeenschap?

Bovendien ontmaskert de top in Teheran nog een andere mythe van de westerse wereld. Wanneer kranten, tv, radio het hier hebben over de ‘internationale gemeenschap’ bedoelen ze eigenlijk alleen de regeringen van de westerse wereld (niet eens de bevolking van de westerse wereld). Wie zich alleen op de westerse media baseert voor zijn informatie, gaat dus uit van een veronderstelde consensus die er helemaal niet is.

Integendeel,de westerse wereld, met de VS als voortrekker en Israël en de Europese Unie in zijn zog, vertegenwoordigt op wereldvlak met zijn oproep tot isolering van Iran, een minderheidsstandpunt. Dat is altijd al zo geweest. Het verschil is dat de VS en zijn kompanen er nu niet meer in slagen dat minderheidsstandpunt op te leggen als de norm.

Westerse selectieve verontwaardiging

Maakt dat van Iran dan ineens een perfecte democratie? Verre van; het blijft een theocratische dictatuur. En dan? In vergelijking met het gruwelijk middeleeuws regime in Saoedi-Arabië is de repressie in Iran maar slappe kost. Dan heb ik het nog niet over alle andere dictaturen in Afrika en Azië, die zonder problemen westerse bondgenoten zijn.

Ik noem maar één voorbeeld: Uzbekistan. De medeplichtige stilzwijgendheid van de westerse regeringen en de westerse media over wat daar scheef loopt op gebied van mensenrechten, spreekt boekdelen.

De beweging van niet-gebonden landen is niet bepaald een club van perfecte democratieën. Dat verandert echter niets aan de essentie van de boodschap van de zestiende top in Teheran aan de ‘internationale gemeenschap’.

Bovendien is de Amerikaanse regering er zelfs niet in geslaagd om VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon van de top in Teheran weg te houden. Iran blijft voor minstens 137 van de 193 lidstaten van de VN een legitieme gesprekspartner. Al wordt de top grotendeels doodgezwegen of in een betuttelende/denigrerende context geplaatst door onze massamedia, het is en blijft een slag in het gezicht van de westerse campagne om Iran te isoleren (en dat voor een campagne die toch al zeven jaar bezig is).

Noord-Korea, nietwaar

De media hier zullen wel benadrukken dat bij die 137 staten ook Noord-Korea is, maar zouden dan ook moeten uitleggen hoe ze de aanwezigheid van president Karzai van Afghanistan kunnen verklaren. Een raar clubje, die niet-gebonden landen, inderdaad.

Zelfs de vice-minister van buitenlandse zaken van Saoedi-Arabië is aanwezig, maw. zelfs de meest getrouwe bondgenoot van het westen in de Arabische wereld ziet de zogenaamde dreiging van Iran niet; zelfs dat land legt de oproep van de VS en de westerse wereld om de top in Teheran te boycotten, naast zich neer.

Zelfs al bereikt deze top voor het overige geen gemeenschappelijke standpunten, dan nog is de symboliek onmiskenbaar. Dit is nogmaals een bewijs dat de diplomatie van de VS en zijn bondgenoten de facto niet meer ernstig wordt genomen door de rest van de wereld.

Splijtzwam Syrië

Ondertussen betekent dat niet dat deze top een toonbeeld van eensgezindheid is. De splijtzwam is Syrië. Dat de top doorgaat in Iran, de grootste bondgenoot van Syrië, zal daar niet veel aan veranderen.

Dat verandert niets aan de essentie. De VS en zijn westerse bondgenoten staan na zeven jaar intensieve campagne ‘geïsoleerd’ in hun pogingen om Iran te isoleren. De ‘internationale gemeenschap’ deelt hun bezorgdheid over de beweerde nucleaire dreiging niet.

Wordt vervolgd.