Glenn Greenwald, Amerikaans blogger bij de Britse krant the Guardian, bijt zich al jaren vast in de problematiek van censuur, afluisterpraktijken van overheden en vervolging van journalisten. Zopas bracht hij bewijzen uit van massale spionage door de Amerikaanse overheid van belangrijke telefoonoperatoren en van sociale media zoals Facebook, Skype, Google, YouTube …

Een echt onafhankelijk journalist aan het werk

Het verhaal van hoe de Amerikaan Glenn Greenwald regelmatig opinieschrijver bij de Britse krant the Guardian werd is merkwaardig. Hij was oorspronkelijk advocaat bij een groot advokatenkantoor in New York, Wachtel, Lipton, Rosen & Katz dat grote bedrijven juridisch advies verschaft en gespecialiseerd is in de overname en samensmelting van bedrijven.

Zijn persoonlijke blog Unclaimed Territory begon hij in 2005. Na een tijd werden zijn blogs opgepikt door de Amerikaanse progressief-liberale website Salon.com. Zo trok hij dan weer de aandacht van de Britse krant The Guardian, waar hij nu regelmatig leverancier is van opiniestukken die ingaan tegen de algemene teneur van de berichtgeving (ook van The Guardian zelf).

Hij wordt daar ook regelmatig op aangevallen, o.a. omdat hij recent de ‘vermetelheid’ had Amerikaanse drone-aanvallen op een gelijke morele basis te veroordelen als de recente bomaanslag op de marathon van Boston. Hij neemt ook regelmatig de verdediging op van Julian Assange, WikiLeaks en Bradley Manning, waarbij hij niet aarzelt de tegenargumenten van andere opiniemakers in The Guardian en andere media compleet te ontrafelen.

Zijn artikels zijn geschreven in de stijl van een advocaat die een cliënt verdedigt. Zelf ziet hij zich niet als een journalist maar als een ‘activist en pleitbezorger’. Zijn loopbaan als journalist is ook merkwaardig omdat hij nooit in een redactie heeft gewerkt en ook nooit onder een hoofdredacteur heeft gestaan.

Onderzoeksjournalistiek

Deze week heeft hij extreem vertrouwelijke documenten van de Amerikaanse veiligheidsdiensten openbaar gemaakt, die hij heeft gekregen van ‘een lezer van mijn artikels’. In het artikel ‘NSA collecting phone records of millions of Verizon customers daily’  legt hij uit hoe de National Security Agency (NSA, minder bekend dan de FBI en de CIA maar veel groter) alle telefoongegevens verzamelt van de klanten van Verizon, één van de grootste telecommunicatiebedrijven in de VS.

De NSA doet dit op basis van een geheim gerechtelijk bevel van april 2013. Dat bevel verplicht Verizon dagelijks alle telefoongesprekken aan de NSA te overhandigen, niet alleen in de VS zelf maar op alle lijnen beheerd door Verizon, dus ook in het buitenland. Het betreft de locatie van de gesprekken aan beide zijden, duur van het gesprek en identificatie van de telefoonnummers.

Deze praktijk is niet nieuw en was al gaande onder Bush. Wat Glenn Greenwald nu levert is het officiële bewijs. De NSA, het Witte Huis en het ministerie van justitie kregen van The Guardian, voorafgaand aan de publicatie, de kans om specifieke juridische argumenten te geven die de publicatie van dit gerechtelijk bevel zouden kunnen tegenhouden. Zij verkozen geen commentaar te geven.

Obama 2008 had gelijk

James Clapper, directeur van de NSA, heeft de revelaties in The Guardian verwerpelijk (‘reprehensible’) genoemd en er wordt alweer eens afgedaan met de dooddoener dat zo ‘Amerikaanse levens in gevaar gebracht worden’ (tevens het centrale argument tegen WikiLeaks).

Greenwald heeft daar vervolgens op gereageerd met deze blog in The Guardian. Daarin wijst hij erop dat geen enkele van de zes klokkenluiders die momenteel voor Obama worden vervolgd (Bradley Manning is niet de enige!) ooit één Amerikaans mensenleven in gevaar hebben gebracht. Zij hebben ook nooit hun informatie verkocht aan vijanden van de VS maar integendeel tegen groot persoonlijk risico in, het Amerikaanse volk op de hoogte gebracht.

Bovendien herinnert hij aan de toespraak van presidentskandidaat Obama in 2008: “Zeer dikwijls is de beste bron van informatie over verspilling, fraude, misbruiken door de overheid een overheidsbeambte die toegewijd is aan openbare integriteit en bereid is zich uit te spreken …”. Verder omschreef hij het openbaar maken van overheidsmisdrijven als “daden van moed en patriottisme, die soms levens kunnen redden en dikwijls belastingsgeld kunnen besparen, (dit) zou aangemoedigd worden in plaats van verhinderd zoals dat is gebeurd tijdens de regering van Bush”.

Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, PalTalk, YouTube en Apple

Vrijdag 7 juni kwam Greenwald opnieuw met een artikel in The Guardian, samen met journalist Ewen MacAskill, een vast redactielid van de krant, onder de titel ‘NSA taps in to user data of Google, Skype and others, secret files reveal’. Daarin komt Greenwald met de bewijzen dat grootschalige spionage van de sociale media al zes jaar aan de gang is.

Microsoft voert voor het ogenbik campagne met de slogan “Your privacy is our priority” en laat de monitoring al toe van in 2007. Yahoo volgde in 2008. Google, Facebook en PalTalk in 2009, YouTube in 2010 en Apple in 2012. Samen zijn ze goed voor het leeuwendeel van alle e-mails ter wereld, alle zoekopdrachten, video en andere communicatie. U vermoedde het al wel, bij deze weet u het officieel.

Dit is informatie die in een democratisch medialandschap een schandaal van epische proporties zou moeten veroorzaken, dat wekenlange hoofdartikels, frontpagina’s, speciale nieuwsuitzendingen verdient, waar regeringen zouden over vallen, presidenten voor worden afgezet … Ik ben benieuwd.