Het is nog te vroeg om te besluiten dat Groot-Brittannië niet militair zal ingrijpen in Syrië. Cameron is immers fanatiek op zoek naar een omweg, nu het parlement hem niet volgt. Toch is de tegenstem van het Britse parlement enorm belangrijk. Opvallend is dat de media dat zo niet willen zien en benadrukken dat zonder Londen de zaak toch gewoon doorgaat.

Verantwoordelijkheid om te beschermen

De voorbije dagen waren de Britse media eensgezind in hun oproep tot het nemen van ‘onze verantwoordelijkheid tot beschermen’ (bekend als R2P, responsibility to protect, zie dit artikel en dit artikel voor een grondige analyse). Het is daarbij een zelfevidentie, die niet bewezen – laat staan vermeld – moet worden dat ‘wij’ moreel en wettelijk gekwalificeerd zijn om te bepalen wat wel en niet mag in deze wereld en om te beslissen of er ergens moet tussenbeide gekomen worden.

Ook hier in België was de verontwaardiging voor de doden in Damascus enorm. Er moet opgetreden worden. ‘Wij’ zijn het aan onszelf verplicht. Dit, in schril contrast met de reactie op de massamoord in Egypte enkele weken eerder. Kritisch toekijken, begrip tonen voor de moeilijk overgang van autocratie naar democratie, was de boodschap. Hoogstens overwegen we de Amerikaanse steun voor het Egyptisch leger (voorlopig) in te trekken, maar in ieder geval géén oproep tot R2P.

Sterkste bondgenoot VS haakt af

De tegenstem van het Britse parlement tegen een militaire aanval op Syrië is een zware streep door de rekening voor zowel de Britse als de Amerikaanse regering. De Britse eerste minister David Cameron had de bui al zien hangen en poogde in extremis nog een aantal recalcitrante parlementsleden over de streep te krijgen, door een mededeling dat een actie niet onmiddellijk hoefde.

Hij kon niet overtuigen. Zijn pleidooi voor een militaire vergeldingsactie in Syrië op basis van het vermoeden dat president Assad ‘meer dan waarschijnlijk’ de dader van de gifgasaanvallen is, werd niet geloofd. Tijdens het debat werd meermaals verwezen naar de oorlog tegen Irak en naar de ‘onweerlegbare bewijzen’ die toenmalig Amerikaans minister van buitenlandse zaken Colin Powell op de VN-Veiligheidsraad had neergelegd.

De VS en Frankrijk vallen nu over elkaar heen in hun ijver om te verkondigen dat dit niets aan hun voornemen zal veranderen. Voor de VS is de schade echter enorm. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog verliest de VS de directe steun van zijn sterkste bondgenoot, Groot-Brittannië. Het gezichtsverlies is groot voor de VS. Heel wat bondgenoten zullen nu de drempelvrees overwinnen om ook ‘neen’ te zeggen. Waarom ook niet, als zelfs GB het doet.

Eerst heel zeker van hun stuk, nu plots niet meer …

Nadat de grote media de voorbije dagen eensluidend de trom van verontwaardiging en de oproep voor ‘actie’ steunden, zijn ze na de stemming in het Britse parlement plots veel voorzichtiger, zij het op een manier die hen in staat stelt om te doen alsof ze nog steeds hetzelfde zeggen.

Nu zijn er zogezegd bezwaren opgedoken omdat het nog niet helemaal zeker is dat Assad de schuldige is. Dat was al zo van bij het begin, maar blijkbaar werd dat nu pas ontdekt. Wat nu ook wordt benadrukt is dat de VS niet zo goed blijkt te weten waar al die chemische wapens van het regime opgestapeld liggen.  Chemische voorraden bombardeer je niet zomaar. Je riskeert immers een nog grotere ramp. Ook dat was al op voorhand geweten.

Om een of andere reden is dat nu plots wel een argument om toch maar voorzichtig te zijn met een militaire actie. Weg de retoriek die beweert dat er nu geen tijd te verliezen valt, dat er geen twijfel over bestaat dat dit de gepaste reactie is. Vandaag 30 augustus klnkt dat iets anders. Ten gronde verandert er echter niets.

Britse ‘onafhankelijke’ media

De BBC stelt dat de VS vanuit ‘de beste intenties’ redeneert. Frankrijk ‘steunt de VS voor een reactie tegen Syrië’. De Independent had het een paar dagen terug nog over een boven alle twijfel verheven noodzaak om onze ‘verantwoordelijkheid om te beschermen’ op te nemen.

Vandaag 30 augustus klinkt het anders en worden we herinnerd aan ‘de onschatbare waarde van het parlement’ en ‘de coalitie (je wordt verondersteld te geloven dat die al vast ligt en dat Groot-Brittannië daar steeds nog bij hoort) riskeerde van oorlogsstokerij beschuldigd te worden …’

De Guardian doet niet onder. Enkele dagen geleden was er ‘geen twijfel over wie deze wreedheid heeft begaan’ … de informatie zou er wel eens juist kunnen zijn .. de meeste bewijzen gaan in die richting’. Na de stemming in het parlement klinkt het zo: “De regering werd verhinderd om een gekke aanval in te zetten, wat de eerste minister vernederd achterlaat tegenover (de oppositiepartij ) Labour dat veel krediet wint.”

De Britse massamedia zijn verworden tot woordvoerders van het overheidsbeleid, wat dat ook moge zijn. Ze worden op die lijn gevolgd door de Vlaamse media, die nu ook de bezwaren tegen een onmiddellijke aanval ontdekken. Eens te meer is de zoektocht naar de waarheid één van de slachtoffers op het offerblok van de oorlogswaanzin.

UPDATE: In dit artikel op hun website slaagt de BBC er in geen enkel parlementair die tegen de aanval heeft gestemd aan het woord te laten.

(Een analyse van de Britse media over Syrië, Egypte en Libië met weblinks naar de originele bronnen vind je hier en hier)