De organisatie Corporate Europe Observatory (CEO) heeft een geheime nota gepubliceerd waarin de Europese Commissie een communicatiestrategie uitwerkt om de publieke opinie te winnen voor het komende vrijhandelsakkoord met de VS.
Een ‘explosie van twijfels’ vermijden in verband met het TTIP
Deze nota werd opgesteld en goedgekeurd op een vergadering in Brussel met vertegenwoordigers van de EU-lidstaten op vrijdag 22 november 2013. Blijkbaar is de Europese Commissie ervan overtuigd dat er ‘angst’ bestaat onder de bevolking en dat een ‘explosie van twijfels’ moet vermeden worden. Die angst en twijfels slaan op de aan de gang zijnde onderhandelingen met de VS over een vrijhandelsakkoord, hetTransatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP).
De Europese Commissie meent dat er een “publieke en mediabelangstelling is zonder voorgaande … geen enkele andere onderhandeling werd aan een gelijkaardig gedetailleerd openbaar onderzoek onderworpen”. Men is er op de hoogste niveaus van de EU eveneens van overtuigd dat de ideeën die de publieke opinie heeft over dit akkoord de verkeerde zijn. Zo blijkt uit de nota, waaruit hier een aantal citaten volgen:
Wat is het TTIP wel, wat is het niet
‘Verzekeren dat het brede publiek in elk van de EU-lidstaten een algemeen begrip heeft van wat het TTIP is (een initiatief dat groei en jobs zal opleveren) en wat het niet is (een poging om regels en bestaande niveaus van bescherming te ondermijnen op gebied van gezondheid, veiligheid en leefmilieu).’
“Tot nu heeft dat ons toegelaten om … greep te houden op het discours over de onderhandelingen in de mainstream media, waar er ruime steun is voor de logica en de bedoelde inhoud van het akkoord.”
‘De doelstelling is om, in dit vroege stadium van de onderhandelingen, de termen van het debat vast te leggen door positief te communiceren over wat het TTIP is (bijvoorbeeld economische winsten en globaal leiderschap over handelszaken), eerder dan te worden meegesleurd in defensieve communicatie over waar het TTIP niet over gaat (het gaat bijvoorbeeld niet over de onderhandelingen over privacy data, niet over het verlagen van de criteria waaraan EU-regelgeving moet voldoen, etcetera).’
‘Tot nu heeft (onze communicatiestrategie) ons toegelaten om … greep te houden op het discours over de onderhandelingen in de mainstreammedia, waar er ruime steun is voor de logica en de bedoelde inhoud van het akkoord.’
‘Angst over de mogelijke impact op het Europese sociale model en de Europese aanpak van regulering … Enerzijds moeten we de vertrouwelijkheid respecteren die nodig is om deze onderhandelingen te doen slagen, anderzijds moet het proces transparant genoeg zijn om die angsten te verminderen en een explosie van twijfels te vermijden voor het akkoord is afgesloten … het is vitaal dat de EU zoveel mogelijk met één stem spreekt. De verkiezingscampagne voor het Europees Parlement zal een belangrijke factor zijn in deze context …’
De publieke opinie als tegenstrever
De Europese Commissie ziet het blijkbaar niet als haar taak om de publieke opinie te vertegenwoordigen of de verzuchtingen van de bevolking te verwezenlijken. De publieke opinie is eerder een strategische tegenstrever die moet overwonnen worden. Daarvoor rekent de Europese Commissie ondermeer op de mainstreammedia, ‘om het juiste positieve discours te verspreiden’.
De voorbereidende nota voor deze onderhandelingen was al een geheim document. Ook deze communicatiestrategie is vertrouwelijk. In werkelijkheid wekt het TTIP nauwelijks enige belangstelling in de media en als het al aandacht krijgt, is het in positieve zin, precies zoals de Europese Commissie verlangt.
Het is de Europese Commisie echter niet ontgaan dat in de VS het verzet tegen dat andere vrijhandelsakkoord groeit (het Trans Pacific Partnership – TPP – tussen de kustlanden van de Stille Oceaan). Tot nog toe is de Europese Commissie er goed in geslaagd om een dergelijk verzet tegen het TTIP te voorkomen. Het weinige dat ervan naar buiten komt, zijn de goednieuwsshow-uitspraken door Europees Commissaris voor Handel Karel De Gucht.
Maar de mediastrategie die in de nota van het Corporate Europe Observatory wordt verduidelijkt, wijst erop dat de Europese Commissie er niet gerust in is.
(Het volledige dossier over dit en andere vrijhandelsakkoorden vind je hier)
Susan George over de rol van de grote bedrijven in het opzetten van vrijhandelsakkoorden: