‘De wijnrepubliek’ van Nobelprijs Literatuur 2012 Mo Yan dateert van 1992. Met de Nederlandse vertaling van ‘Kikkers’ van 2009 brak hij door. ‘De wijnrepubliek’ toont een auteur wiens eigen stijl vorm begint te krijgen. Dit boek bevestigt dat deze man zijn Nobelprijs meer dan verdient. Mo Yan is een rasverteller.

Deze recente vertaling  van 2014 is een herwerking van een eerdere vertaling van 2002. Die is op zijn beurt gebaseerd op een in 1999 herwerkte versie van Mo Yans boek van 1992. Deze nieuwe versie verschilt volgens de uitgever vooral op het einde, dat aangepast is. Op welke manier verduidelijkt de uitgever niet.

Dat bederft de leespret echter niet. Dit is andermaal een bizar, vettig, decadent, raar en toch heel menselijk verhaal over gewone mensen die in ongewone omstandigheden ongewone dingen doen. De rode draad doorheen het boek is het onderzoek van politie-inspecteur Ding Gou’er. Die wordt er op uit gestuurd om geruchten en vermoedens uit te pluizen dat in een verre provincie bij decadente drankorgieën ook kleine kinderen zouden worden opgepeuzeld.

Alles begint in een kolenmijn in een streek die de lokale bewoners zelf ‘Drankrijk’ noemen. De directie van dat bedrijf weet de inspecteur bij zijn aankomst te verleiden tot een toast met sterke drank. Inspecteur Gou’er probeert zich aanvankelijk nog te verzetten, maar zijn strikte opvoeding tot correct gedrag maakt het hem onmogelijk de toasten te weigeren. Voor hij het beseft wordt hij uitgenodigd op een feestelijk banket waar hem een verfijnde schotel wordt gepresenteerd met een tamelijk lugubere inhoud.

Zijn het werkelijk speciaal voor kannibalisme vetgemeste kinderen die hem worden voorgeschoteld of speelt zijn dronkenschap de inspecteur parten? In feite weet hij het nooit echt zeker. In een mum van tijd raakt Gou’er verstrikt in een web van intriges, drankorgieën, chantage, medeplichtigheid, corruptie, sex en sexuele chantage … alles loopt door elkaar.

Tussendoor schakelt het verhaal over op een briefwisseling tussen een aspirant schrijver die zijn probeersels naar een auteur genaamd ‘Mo Yan’ stuurt, die hij kent van zijn boek ‘Het Rode Korenveld’ en van de gelijknamige film. Fictie of realiteit? Net als in ‘Kikkers’ zet Mo Yan de lezer voortdurend op het verkeerde been.

De verhalen die de aspirant schrijver hem stuurt gaan over een fictief land ‘Drankrijk’, waar drank welig vloeit en waar kinderen worden opgepeuzeld als een lokale delicatesse.  Samen met Mo Yan bespreekt de beginnende auteur de personages en de structuur van zijn verhalen. Gaat de lezer dat wel ernstig nemen, vraagt hij? Zo een idee van kinderetende dronkaards, is het allemaal niet een beetje te ver gezocht?

Tussendoor leer je één en ander over het ontstaan van wijn, of liever van gefermenteerd vruchtensap. Ook een mysterieuze ‘apendrank’ keert regelmatig terug in het verhaal. Ergens zou er een bergachtig woud bestaan waar apen de kunst verstaan om fruit in waterplassen te laten gisten tot het ‘lekker drinkbaar’ is. Die apen gaan gelukzalig dronken door het leven. Je komt ook te weten waarom huwelijksreizen in meerdere talen namen hebben die met ‘de maan’ en met ‘honing’ te maken hebben (honeymoon, lune de miel). Of toch niet helemaal …

Wat is waar gebeurd in dit verhaal, of liever wat is de zogezegde ‘waarheid’ binnen de ‘fictie’ in dit boek en wat is de fantasie? Mo Yan weet de lezer aan zijn boek gekluisterd te houden. In feite kom je nooit te weten wie nu echt de goeden of de slechten zijn. Tussendoor grijpt Mo Yan – net als in ‘Kikkers’ terug naar elementen uit de oude Chinese verhalentraditie.

Meerdere recensenten noemen hem de Chinese Gabriel García Márquez. Dat is iets te hoog gegrepen, al was het maar omdat Marquez’ oeuvre toch wat omvangrijker is dan het zijne. Wie van Márquez houdt zal bij Mo Yan echter meer dan zijn gading vinden. Mo Yan is 58 jaar (in 2014), van deze man mag je dus nog meer verwachten.

Wie van mooi afgelijnde verhalen houdt met begin, midden, einde, duidelijke karakters, goeden en slechten, logische structuur van de dingen en dergelijke, moet hier absouut niet aan beginnen. Voor wie zich echter wil laten meeslepen door de ongeëvenaarde vertelstijl van deze man of gewoon plezier beleeft aan het lezen van prachtige verhalen is dit een uitstekende aanschaf (net als zijn ander boek ‘Kikkers’).