Nieuw boek over Snowden is geen journalistiek werk

Edward Snowden spreekt de pers toe op de luchthaven van Moskou

Edward Snowden spreekt de pers toe op de luchthaven van Moskou (foto Tanya Lokshina/Human Rights Watch)

FacebooktwitterFacebooktwitter

WikiLeaks en Glenn Greenwald maken brandhout van het boek ‘The Snowden Files’. De auteur, journalist Luke Harding, schreef een sensatieverhaal dat niet op ernstig journalistiek onderzoek gebaseerd blijkt te zijn.

Een uittreksel van het boek verscheen op 2 februari 2014 in de zondageditie van de Guardian. In dat hoofdstuk wordt Snowden herleid tot een gevangene van de Russische geheime dienst FSB. Zijn Russische advocaat Anatoly Kucherena wordt voorgesteld als een door de FSB ‘aangeduid persoon van het systeem’.

Als enig bewijs voor die stelling citeert Harding de verklaringen van Kucherena tijdens het verblijf van Snowden op de luchthaven ‘Sheremetyevo’ van Moskou. Bovendien insinueert hij dat Snowden een Russische spion zou zijn, en dat de FSB zijn volledig archief geheime documenten zou hebben gekopieerd.

In hetzelfde uittreksel vermeldt Harding nergens dat Snowden slechts in Moskou is gestrand omdat hij het vliegtuig naar zijn Latijns-Amerikaanse bestemming niet meer kon nemen, nadat de VS zijn paspoort had ongeldig verklaard. Bovendien was Rusland het enige land dat de enorme Amerikaanse druk weerstond en hem diplomatiek asiel aanbood.

Harding heeft voor zijn boek alleen bestaande mediaberichten en internetinformatie gebruikt. Glenn Greenwald wijst er op dat Harding nooit met Snowden gesproken heeft en zelfs nooit een poging heeft ondernomen om hem te ontmoeten.

Volgens WikiLeaks is dit bovendien het werk van een plagiaatpleger. In 2007 had Harding immers een artikel van het tijdschrift Exile geplagieerd in de Guardian. De redactie van de krant trok dat artikel toen in en bood zijn excuses aangeboden. Commentaren bij de huidige artikels van Harding worden sindsdien systematisch verwijderd wanneer die naar dat incident verwijzen.

Meerdere lezers van de Guardian reageerden verontwaardigd op de publicatie van het uittreksel van de ‘The Snowden Files’. Ze stellen zich vragen bij de ethiek van de journalist, die enkel op basis van bestaande informatie probeert te verdienen aan de naam van Edward Snowden. Bovendien wijzen ze op het speculatieve karakter van zijn verhaal, dat afzonderlijke feitjes aan elkaar verbindt, zonder dat de auteur daar eigen onderzoek over heeft gedaan.

Artikel oorspronkelijk verschenen in DeWereldMorgen.be.