Filmregisseur Laura Poitras presenteert op 11 oktober 2014 haar nieuwe documentaire ‘Citizenfour’ op het New York Film Festival. Met eigen origineel filmmateriaal toont zij de odyssee van Edward Snowden naar Hong Kong en wat er met hem gebeurde toen zijn onthullingen wereldkundig werden gemaakt.
Laura Poitras is regisseur van documentaire films en medeoprichter van het nieuwe media-initiatief The Intercept met Glenn Greenwald. Ze heeft er samen met hem voor gezorgd dat de revelaties van Edward Snowden werden verspreid over de wereld. Zelf heeft zij zich steeds op de achtergrond gehouden en zij liet het woordvoerderschap volledig aan haar collega Greenwald. Zij was echter even onmisbaar om de onthullingen van Snowden mogelijk te maken.
Die onthullingen zijn overigens nog steeds niet voorbij. Greenwald en Poitras beschikken nog over veel informatie die pas wordt vrijgegeven nadat nauwkeurig is vastgesteld of de aangehaalde feiten kloppen en of er geen gevaar is voor personen of instellingen.
Citizenfour
De titel van Laura Poitras’ documentaire is één van de pseudoniemen die Snowden zelf gebruikte. Citizenfour is de allereerste grondige studie van het karakter en de drijfveren van Edward Snowden. Tussendoor leert de kijker ook dat Lindsay Mills, de vriendin van Snowden, in juni 2014 buiten de camera’s naar Moskou is verhuisd en nu bij hem woont.
De Amerikaanse regering wil aan de wereld een beeld verkopen van klokkenluiders als bizarre eenzaten. Hun resten slechts twee toekomstperspectieven: een leven achter tralies na grove psychologische mishandelingen en een showproces dat alle regels van eerlijke rechtsbedeling tart, ofwel een leven in eenzaamheid en leegte in een zielig flatje ergens in een gore buitenwijk van Moskou.
Niets van dat alles voor Snowden. Het risico op levenslange gevangenisstraf heeft hij genomen om nu een leven te leiden waarin hij kan doen wat hij altijd al wilde – werken aan de waarheid. Hij kan vrijuit spreken, schrijft, geeft interviews en is een belangrijke stem in het wereldwijde debat.
Als Snowden kan ingaan tegen het machtigste imperium op aarde en toch een gelukkig leven kan leiden, dan kunnen andere klokkenluiders dat ook. Dat is de voornaamste boodschap van de documentaire Citizenfour.
Trilogie
Citizenfour is het derde deel van een trilogie over de VS na 9/11. De eerste film van deze trilogie is My Country, My Country (2006), het relaas van de Iraakse dokter Riyadh. Terwijl de Amerikaanse media bol staan van lof voor de eigen inspanningen voor democratie in Irak, ziet hij in zijn dokterspraktijk alleen maar de chaos en ellende veroorzaakt door de bezetting. In The Oath (2010) vertellen Abu Jandal, een voormalig lijfwacht van Osama Bin Laden, en Salim Hamdan, zeven jaar gevangene van Guantanamo, hun verhaal.
Citizenfour werd geproduceerd door een aantal sympathiserende medestanders van Poitras, onder wie de Amerikaanse regisseur Steven Soderbergh. Om inbeslagname van haar filmmateriaal te voorkomen, had Poitras haar opnames in Berlijn bewaard. Daar heeft ze ook de film afgewerkt.
‘Citizenfour’ Official Trailer:
Artikel oorspronkelijk verschenen in DeWereldMorgen.be.