Clinton’s retorische reputatie op vlak van vrouwenrechten is een mediacreatie die nergens door haar feitelijke politieke daden wordt bevestigd. Ze heeft altijd consequent antisociale beleidskeuzes ondersteund die vernietigend waren voor vrouwen, holebi’s, armen en minderheden. Ook op buitenlands vlak staat zij voor meer van hetzelfde.
Hillary Clinton heeft van haar nederlaag tegen Obama in 2008 één ding geleerd: perceptie is alles. Een deel van de oorzaak voor het enorme verschil tussen realiteit en perceptie over haar ligt onder meer bij de brutale seksistische aanvallen van haar Republikeinse (en heel wat Democratische) tegenstrevers, die principieel het idee van een vrouw in het Witte Huis totaal niet zien zitten. Die geven haar de kans zich daar tegen af te zetten. Dat verandert niets aan het feit dat zij voor een verderzetten staat van de peilers van het Amerikaanse systeem van de voorbije 50 jaar: sociale regressie binnenlands en expansieve agressie buitenlands.
Consequent neoliberaal
De aanvallen van mysogiene Republikeinse fanatici maken van haar allesbehalve een toonbeeld van progressieve ideeën. Clinton heeft consequent het neoliberale economische beleid gesteund van overheidsbesparingen en privatiseringen die vrouwen bijzonder zwaar treffen.
Zij zijn immers disproportioneel slachtoffer van dit beleid dat hen treft in de onderbetaalde, tijdelijke arbeidsmarkt en zij zijn de eersten om ontslagen te worden. Vrouwen zijn ook het meest getroffen door discriminatie op het werk, door geweld thuis en op het werk, door dakloosheid en door mentale ziektes, allemaal gevolgen van de armoede waarin ze vallen door de antisociale beleidskeuzes die Hillary Clinton steunt.
Haar werkelijk politiek profiel blijkt uit haar effectieve politieke prestaties, eerst als first lady, verantwoordelijk voor de hervorming van de gezondheidszorg, daarna als federaal senator voor de staat New York en ten slotte als minister van buitenlandse zaken tijdens het eerste mandaat van president Obama. Ook haar privé-engagementen volgen eenzelfde lijn.
Walmart
Van 1986 tot 1992 zetelde zij in de raad van bestuur van Walmart, de grootste grootwarenhuisketen ter wereld. Ze heeft daar nooit één woord gezegd over de campagne die het bedrijf voert tegen de vakbonden, over hun strijd voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden.
In haar boek Living History van 2003 schreef ze over Walmart-CEO Sam Walton: “Hij leerde me veel over de integriteit van ondernemen in grote bedrijven en over succes.” In 2013 schonk Alice Walton nog 25.000 dollar (het maximum toegelaten bedrag voor een individuele burger) voor haar campagne ‘Ready for Hillary’. Dat is meer dan het jaarloon van de gemiddelde Walmart-werknemer, waarvan twee derde vrouwen zijn.
Hillary Clinton was en is ook een vurig pleitbezorger van de uitbreiding van de lijst straffen waar de doodstraf op staat, doorgedrukt door president Bill Clinton, haar echtgenoot. Tijdens haar mandaat als senator (2001-2009) en als minister van buitenlandse zaken (2009-2013) zette zij zich onvermoeid in voor het ongebreidelde winstbejag van Amerikaanse bedrijven in binnen- en buitenland en van het alleenrecht van de VS om waar dan ook ter wereld militair te interveniëren.
Erkentelijkheid voor haar prestaties
Het zakentijdschrijft Bloomberg Businessweek was haar daar zeer erkentelijk voor: “Clinton maakte van het ministerie van buitenlandse zaken een machine voor de promotie van de Amerikaanse zakenwereld… zij was de hoogstgeplaatste lobbyist voor de zakenwereld in de regering. Tussen 2009 en 2013 onderhandelde ze rechtstreeks voor bedrijven als Boeing, Lockheed en General Electric.”
Clinton is tevens een groot voorstander van de vrijhandelsverdragen TTP en TTIP. Daarmee volgt zij de lijn van haar echtgenoot president Bill Clinton die in 1994 het allereerste grote vrijhandelsakkoord NAFTA wist door te drukken. NAFTA wordt nog steeds gezien als het grote voorbeeld van alle voorstanders van dit soort methodes om landen het recht te ontzeggen nog langer democratische grenzen te stellen aan de macht van multinationals.
Wat betreft het recht van de VS om unilateraal waar ook ter wereld op te treden staat Hillary Clinton voor de continuïteit van alle presidenten sinds Ronald Reagan. Als senator was zij tevens een harde criticus van de VN, omwille van het verzet van deze organisatie tegen de invasie van Irak, een invasie waar zij volledig achter stond.
With Google on my side
Ook over klokkenluiders zoals WikiLeaks staat Hillary Clinton solide in het aartsconservatieve kamp, dat alle bestaande spionagewetten van Obama en voorganger W. Bush wil behouden en uitbreiden. Haar adviseurs over internet zijn uitgesproken vijanden van organisaties als WikiLeaks en van klokkenluiders als Edward Snowden en Cheslea Manning. Jared Cohen, huidig directeur van Google Ideas, was adviseur van zowel Hillary Clinton toen ze minister van buitenlandse zaken was onder Obama, als van haar voorganger Condoleezza Rice onder Republikeins president W. Bush.
Zonder twijfel zullen de media zich de komende maanden concentreren op de persoonlijkheid van Clinton, met weglating van inhoudelijke thema’s zoals hierboven beschreven. Het enige ‘nieuwe’ element dat Hillary Clinton in de strijd zal inzetten is dat ze een vrouw is. Voor het overige zal ook haar campagne werken zoals al die van haar tegenstrevers binnen en buiten de partij, in het heden en in het verleden. Het zal gaan over complete trivialiteiten als daar zijn: “Kan zij haar taken als moeder en grootmoeder combineren met deze nieuwe verantwoordelijkheid?” “Weet zij wat de gewone man en vrouw roert?” “Er moet iets gedaan worden tegen die kliek in Washington”, en dergelijke meer.
De hoogste bieder wint
Bovendien, ook in deze campagne zal meer dan waarschijnlijk het record worden gebroken van de hoogste bedragen ooit gespendeerd door één kandidaat. Dat record wordt sinds 1996 telkens weer om de vier jaar gebroken en bevestigt de bevindingen van politicoloog Thomas Ferguson.
Volgens zijn ‘investeringstheorie van de partijpolitiek’1 is niet de politieke inhoud van een kandidaat de bepalende factor voor een verkiezingsoverwinning maar het geldbedrag dat hij (en nu voor het eerst ‘zij’) achter zich weet te scharen. Het heeft er – gezien de grote steun die Clinton nu al geniet bij de zakenwereld – alle schijn van dat zij ook effectief de grootste steun zal krijgen van alle kandidaten en dus de Democratische nominatie zal winnen. Bovendien krijgt ze de steun van zetelend president Obama.
Lof van de Amerikaanse media
De grote media laten ondertussen niet na de feministische verdiensten van Clinton in de verf te zetten. Het gaat dan wel over intentieverklaringen, niet over concrete beleidsdaden.
“Als minister van buitenlandse zaken zei ze ooit: “Vrouwen en meisjes zijn centraal voor ons buitenlands beleid… landen die vrouwen steunen zijn stabieler en het is minder waarschijnlijk dat (in die landen) extremisme ontstaat.” (Time, 12 juni 2014)
“Clinton heeft het grootste deel van haar carrière als first lady, senator en minister van buitenlandse zaken gewijd aan zaken die vrouwen en meisjes aanbelangen.” (NBC News, 18 september 2014)
Deze uitspraken houden echter geen minuut stand wanneer ze vergeleken worden met haar effectieve politieke beslissingen, zowel binnenlands als buitenlands. Clinton heeft de drone-aanvallen van W. Bush en Obama in Pakistan, Jemen en Afghanistan altijd zeer uitgesproken verdedigd, ook al terroriseerden, verminkten en doodden die aanvallen vrouwen en kinderen.
Drones, Israël, Honduras
Toen Israël zijn genadeloze bommencampagne van Operation Protective Edge tegen de Palestijnse bevolking van Gaza lanceerde, waarbij ongeveer 2.200 Palestijnen omkwamen, waarvan 70 procent ongewapende burgers waren, waaronder 287 vrouwen en 190 jonge meisjes (volgens de cijfers van de UNOCHA), presteerde Clinton het om de schuld voor deze slachting bij de slachtoffers te leggen Zij ontkende de cijfers niet maar beschuldigde Hamas er van “de afslachting van kinderen te managen om internationale sympathie te winnen.”
Ook voor de duizenden kinderen die naar de VS vluchtten voor het met Amerikaanse logistieke steun georganiseerde geweld in Centraal-Amerika kent ze geen genade. “Die (kinderen) moeten teruggestuurd worden… om een klare boodschap te geven aan hun ouders dat, alleen maar omdat ze erin zijn geslaagd over de grens te geraken, dat dat niet betekent dat ze mogen blijven.” (CNN, 71 juni 2014).
Ongeveer 13.000 van de 47.000 kinderen die tussen oktober 2013 en mei 2014 werden opgepakt in de VS kwamen uit één enkel land, Honduras. Die toename van gevluchte kinderen uit Honduras alleen – 13 keer meer dan in de jaren voor 2009 – begon nadat een door de VS gesteunde militaire staatsgreep verkozen president Manuel Zelaya had afgezet.
Sindsdien heerst in het land een schrikbewind tegen journalisten, vakbondsactivisten, strijders voor de mensenrechten en zowat iedereen die zich tegen de brutale repressie van het nieuwe regime verzet. In haar boek Hard Choices (2014) eist Clinton openlijk de eer op om er persoonlijk voor te hebben gezorgd dat verkozen president Zelaya na de internationaal zowat unaniem veroordeelde staatsgreep niet meer terug aan de macht kon komen.
Alleenstaande moeders
Ook op binnenlands vlak houdt haar feministische retoriek geen stand tegen de feitelijke inhoud van haar politieke daden. In haar memoires beroemt ze zich er onder meer op dat ze in 1996 actief heeft gelobbyd voor de goedkeuring van het wetsvoorstel van president Bill Clinton, dat er voor heeft gezorgd dat het aantal gezinnen met kinderen in diepe armoede spectaculair is toegenomen (National Poverty Center, februari 2012), een wetswijziging die vooral alleenstaande moeders keihard heeft getroffen (New York Times, 8 april 2012).
Clinton’s ‘feminisme’ staat met andere woorden voor bikkelharde sociale inlevering ten bate van de grote bedrijven.Zij staat voor het soort vitrine-feminisme dat Wall Street en de massamedia volgaarne promoten. Het komt er op neer dat het feit dat ze vrouw is het enige nieuwe element van haar kandidatuur is.
Er wordt door haar fans met veel lof gesproken over haar grote ervaring. Haar poging om onder president Bill Clinton de gezondheidszorg te hervormen, was vanuit het standpunt van de gewone Amerikaan een complete ramp. Dat kon ook niet anders, want voor die ‘hervorming’ had ze achter gesloten deuren uitsluitend experts van de grote privé-gezondheidsbedrijven geconsulteerd en geen enkele ngo of sociale organisatie van gezondheidswerkers, laat staan de vakbonden van het medisch personeel. Ze deed toen geen enkele inspanning om het brede publiek bij het debat te betrekken. Overleg, zeker met volksorganisaties is aan haar niet besteed.
Irak
Als senator was ze een middelmatig doorsnee provinciaal politicus. Ze stemde toen wel met volle overtuiging voor de invasie van Irak. Ze was zelfs een van de meest uitgesproken voorstanders van die oorlog, die niet aarzelde weifelende Democratische collega’s met de vinger te wijzen. Als minister van buitenlandse zaken heeft ze bitter weinig zelf bijgebracht aan het buitenlandbeleid, dat toch grotendeels door Obama zelf werd bepaald. Wat ze wel deed was veel rondreizen, veel ronkende verklaringen afleggen.
Zonder twijfel zullen extreem-rechtse antifeministische fanatici dat beperkte palmares in de verf zetten. Hoe relatief die ervaring ook is, ze vergeten er dan wel bij te vermelden dat ze nog altijd meer ervaring heeft dan Barack Obama voor hij president werd (7 jaar lid van de senaat van de staat Illinois en drie jaar federaal senator), meer ook dan W. Bush, dan haar eigen echtgenoot Bill Clinton (die enkel gouverneur was geweest van de landelijke staat Arkansas), meer dan Ronald Reagan, zelfs meer dan John Kennedy en vele anderen mannelijke presidenten, die allemaal in het Witte Huis geraakten met nog minder nationale politieke ervaring dan zij.
Continuïteit
Waar Hillary Clinton in geen geval voor staat is een nieuwe politieke economie, voor een meer gelijke herverdeling van het nationaal inkomen, voor een degelijk progressief fiscaal beleid en al helemaal niet voor een ander buitenlands beleid, weg van het unilaterale wereldwijde interventionistische beleid van alle vorige Amerikaanse presidenten sinds 1945. Ze staat voor continuïteit van de economische elite, voor deregulering, voor dominantie van de financiële sector, voor verdere sociale marginalisering van de rest van de bevolking.
Last but not least, Clinton staat niet voor een substantiële aanpak van de klimaatwijziging. Zij staat voor een cosmetische strategie van uitstel, mooi verpakt met de juiste worden, net als de zoveelste groene reclame van de grote petroleumbedrijven – haar grote sponsors. Over zaken zoals bijvoorbeeld de nieuwe pijplijn van Canada naar de Golf van Mexico (die verdere uitbreiding van fracking zal veroorzaken) heeft ze nog geen enkel uitspraak gedaan.
200 adviseurs
Clinton heeft een team van 200 adviseurs ter beschikking die haar uitleggen hoe ze een populistische indruk kan geven aan de kiezers van de middenklasse, de grootste groep kiezers, zonder haar echte partners van de bedrijfswereld tegen de haren in te strijken. Dat zal in de komende weken en maanden niet eenvoudig zijn. Op dit ogenblik gaan in de VS de grootste manifestaties ooit door voor de eis van een algemeen minimumuurloon in heel het land van 15 dollar.
De verslaggeving over haar kandidatuur en over de electorale campagne in het algemeen, wordt een kopie van alle vorige. Veel historische adjectieven, weinig of geen inhoud. Net als bij zowat alle voorgaande presidentsverkiezingen in de VS zal de Europese pers een voorkeur voor de Democratische kandidaat laten blijken.
Het argument van ‘de minst slechte van de twee kandidaten’ zal ook weer naar boven gehaald worden. Het probleem met dat argument is dat het in de eeuwigheid kan herhaald worden, het is een prachtig argument voor het status-quo, omdat het de echte vraag ontwijkt: is de VS wel een pluralistische democratie met een representatief parlementair systeem?
Het lijdt geen twijfel dat de huidige Republikeinse Partij op zowat alle vlakken staat voor een nog meer regressieve sociale afbraak en voor een nog gevaarlijker unilateraal optreden in het buitenland. Het drama is dat de keuze die de economische elite van de VS aan de bevolking zal voorleggen er een is tussen ‘heel erg’ en ‘nog veel erger’. Het argument van ‘de minst slechte van de twee’ betekent concreet dat de duopolie van de twee politieke machtsapparaten verankerd blijft en dat andere politieke alternatieven uitgesloten blijven.
Uit alle ernstige opiniepeilingen blijkt ondertussen dat een steeds groter deel van de Amerikaanse bevolking geen enkel vertrouwen meer heeft in het eigen politieke systeem en compleet afzijdig blijft uit het politieke debat.
Net als de eerste zwarte president acht jaar geleden zal een eerste vrouwelijke president in de VS op zich wel een opsteker zijn. Net als Obama staat Clinton echter voor de continuïteit van alles wat fundamenteel fout zit in het politieke systeem van het machtigste land ter wereld. Net als Obama zal Clinton een president zijn zoals alle vorige. Dat blijft reden voor grote bezorgdheid.
Er zijn in de VS na de Tweede Wereldoorlog heel wat sociale overwinningen behaald. Die hebben allen met elkaar gemeen dat ze ingingen tegen het beleid van de zetelende presidenten. De berichtgeving over de komende vierjaarlijkse kermis van de presidentsverkiezingen negeert die sociale strijd volkomen. Dat maakt die sociale strijd er niet minder relevant om.
Bronnen:
https://www.jacobinmag.com/2015/03/hillary-clinton-womens-rights-feminism/
https://wikileaks.org/google-is-not-what-it-seems/
http://fair.org/home/hillary-clinton-and-the-feminism-of-exclusion/
http://therealnews.com/t2/index.php?option=com_content&task=view&id=31&Itemid=74&jumival=13069
http://www.democracynow.org/2015/4/13/debate_hillary_clinton_sounds_populist_tone
http://www.informationclearinghouse.info/article41540.htm
http://www.counterpunch.org/2015/04/13/80658/
http://zeroanthropology.net/2008/04/22/a-white-womans-burden-hillary-clinton-imperialism-and-racism/
1 Thomas Ferguson. Golden Rule: The Investment Theory of Party Competition and the Logic of Money-Driven Politics (1995). In dit boek legt de auteur uit dat ‘regering door het volk’ altijd een illusie is geweest, omdat de politiek in de VS volledig wordt bepaald door economische krachten, waar de gewone kiezer geen vat op heeft.
Artikel oorspronkelijk verschenen in DeWereldMorgen.be.