De sp.a stemde op 3 maart 2016 in de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers tegen steun voor het vrijhandelsakkoord TTIP tussen de EU en de VS. “Als we dit tekenen, leggen we het lot van ons land in handen van de multinationals”, zegt Kamerlid Dirk Van der Maelen.
De parlementaire meerderheid van CD&V, Open-VLD, N-VA en MR sprak op 3 maart haar steun uit voor het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), het vrijhandelsakkoord dat voor het ogenblik wordt onderhandeld tussen de Europese Commissie en de regering van de VS. Dit verdrag zou volgens de regering-Michel zorgen voor economische groei.
“Dat verhaal kennen we intussen: knievallen doen voor de grote bedrijven onder het mom van jobcreatie en economische groei. De regering gaat die nationale strategie nu ook internationaal toepassen: de bedrijven grijpen zo de macht en de overheid kan daarna weinig meer dan volgen. Dit houdt ernstige risico’s in, voor mens en milieu.”, aldus SP.A-Kamerlid Dirk Van der Maelen
“Door TTIP te steunen gaan we akkoord met de oprichting van een Investeerder-Gerechtssysteem (ICS). Dit systeem maakt het voor internationale bedrijven mogelijk om ons land aan te klagen wanneer we hen regels opleggen die zij tegen hun belangen achten. We geven dus onze rechterlijke macht uit handen.”
Dit ICS-systeem is het compromis dat de Europese Commissie enkele maanden terug aan het Europees Parlement heeft voorgesteld ter vervanging van het systeem van Investor State Dispute Settlement (ISDS). Dat compromis is gericht op de sociaal-democratische fractie in het Europees Parlement. De Duitse sociaal-democraten en heel wat Oost-Europese leden van het Europees Parlement blijven sindsdien voorstander van het verdrag.
“Tot slot geeft dit internationaal handelsverdrag internationale bedrijven een hefboom om nationale wetgeving uit te hollen. We hebben het dan onder meer over milieu- en arbeidswetgeving. Indien we als land niet langer ons eigen politiek beleid kunnen uitstippelen, dan verliezen we ook nog eens onze democratische macht. We leggen het lot van de mensen in handen van bedrijven die enkel uit zijn op winstmaximalisatie.”
In de vorige regering, met Di Rupo als premier, waarvan ze deel van uitmaakten, bleven sp.a en PS nog op de vlakte. Het verdrag kon er in principe door, mits er een aantal correcties zouden komen, luidde het standpunt toen. Met de recente stemming neemt de sp.a daar afstand van.
“Geen mandaat van de bevolking”
Ondertussen is TTIP het meest gecontesteerde vrijhandelsakkoord ooit geworden, nog voor het ondertekend en goedgekeurd wordt. In een gesprek met een Brits journalist bevestigde Europees Commissaris voor Handel Ana Cecilia Malmström dat dit verzet ongeziene en voor de Europese Commissie onverwachte vormen heeft aangenomen.
In 2015 hebben een record aantal van 3,5 miljoen Europese burgers een petitie tegen TTIP ondertekend. Er werden duizenden meetings en protesten gehouden in 28 EU-lidstaten, waaronder een spectaculaire betoging met 250.000 deelnemers in Berlijn. Dat belet Malmström niet om door te gaan, want: “I do not take my mandate from the European people.” (Zie The Independent van 12 oktober 2015 I didn’t think TTIP could get any scarier, but then I spoke to the EU official in charge of it)
Dat verzet wordt nog steeds grotendeels genegeerd of misprijzend weggezet in de meeste massamedia. Het verzet tegen het TTIP is bijna uitsluitend ontstaan en gegroeid via de sociale media. In België was dat verzet tot nog toe eerder zwak. Vakbonden, consumentenorganisaties en milieuorganisaties hebben zich al eerder uitgesproken tegen het verdrag. Met haar tegenstem in de Kamer sluit de sp.a zich aan bij dat verzet.