Watchdogorganisatie Corporate Europe Observatory waarschuwt dat het Europees Parlement tien dagen na de Panama Papers een EU-richtlijn goedkeurt die grote bedrijven en gefortuneerden nog meer mogelijkheden op geheimhouding biedt.

Op 13 april 2016 ging in de zo goed als lege plenaire vergadering van het Europees Parlement in Straatsburg een kort debat door over een nieuwe EU-richtlijn over de afscherming van handelsgeheimen. Zonder een of andere spectaculaire wending dreigt deze richtlijn op 14 april goedgekeurd te worden door een overweldigende meerderheid van het Europees Parlement.

De richtlijn moet bedrijven beschermen tegen het lekken van handelsgeheimen. Critici vrezen dat journalisten en klokkenluiders nog makkelijker vervolgd zullen kunnen worden als ze wantoestanden binnen bedrijven aanklagen.

De organisatie Corporate Europe Observatory (CEO) verwacht dat de groenen en GUE/NGL tegen zullen stemmen. De conservatieven stemmen volmondig voor. Ook bij extreemrechts is dat het geval. De fractie van Europese Socialisten en Democraten (S&D) waar de SP.A en de PS toe behoren stemt voor de richtlijn (met enkele uitzonderingen, de PS onthoudt zich).

De reden waarom de sociaal-democraten in het Europees Parlement voor deze richtlijn gaan stemmen is volgens CEO dat de onderhandelaars van hun fractie hun leden niet degelijk op de hoogte hebben gebracht van de werkelijke inhoud van deze richtlijn en van de bedreigingen die er van uitgaan. Ze stellen dit nu voor als het ‘beste compromis’ mogelijk.

Die zogenaamde ‘onwetendheid’ van de leden van de socialistische fractie in het Europees Parlement staat in schril contrast met “het bewustzijn van de bevolking sinds de voorbije dagen, die de richting van de politiek veranderd heeft. Vandaag begrijpen honderdduizenden Europese burgers de inhoud van de tekst (van de EU-richtlijn over de geheimhouding van handelszaken)”, aldus nog CEO in haar persverklaring.

Nog meer vervolging klokkenluiders

Antoine Deltour en Edouard Perrin zijn de klokkenluiders die de Luxleaks uitbrachten. In november 2014 brachten zij bewijzen uit van massale belastingontduiking door bedrijven en gefortuneerde personen via Luxemburgse banken. Zij worden daar voor het ogenblik gerechtelijk voor vervolgd, wegens ‘schending van financiële geheime informatie’.

Zij namen na hun onthullingen van 2014 nogmaals een risico door op 13 april 2016 een open brief te richten aan de leden van de socialistische fractie in het Europees Parlement, nauwelijks twee weken voor hun proces gaat beginnen.

De klokkenluiders  Antoine Deltour en Edouard Perrin wijzen er op dat de nieuwe EU-richtlijn klokkenluiders zoals zijzelf nog meer in gevaar zal brengen. De richtlijn gaat immers nog verder, het openbaar maken van handelsgeheimen blijft strafbaar, maar zelfs het bezit van handelsgeheimen zonder ze te openbaren wordt al strafbaar. Dit zal potentiële klokkenluiders nog meer afschrikken.

Meer dan 250.000 Europese burgers hebben de voorbije weken een petitie ondertekend om deze EU-richtlijn af te voeren. De socialistische fractie in het Europees Parlement dringt desondanks niet aan op uitstel van de stemming over de richtlijn. Tien dagen na de onthullingen van de Panama Papers zenden zij daarmee volgens CEO een ‘catastrofale boodschap aan de kiezers’.

In een gesprek met DeWereldMorgen.be wijst SP.A Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt er op dat zij toch voor deze EU-richtlijn heeft gestemd omdat ze van mening is dat deze EU-richtlijn wel degelijk een verbeterde bescherming van klokkenluiders biedt.

“Dankzij onze onderhandelingen is een zeer rechtse tekst aangepast en wordt die nu zo goedgekeurd. Deden we dat niet dan was de eerste versie van deze richtlijn door de rechtse krachten in het parlement alleen goedgekeurd geraakt. Dit is zeker geen ideale tekst, het is echter een eerbaar compromis. Bovendien komen er nog nieuwe richtlijnen die meer specifiek de bescherming van klokkenluiders zullen garanderen.”

De rapporteur – het parlementslid dat de verantwoordelijkheid draagt voor het verslag van de vergaderingen in de betrokken commissie – van deze richtlijn in het Europees Parlement is Constance Le Grip, een Frans lid van de rechtse EPP-fractie. Zij kreeg van de BBC de vraag of ze zeker was dat journalisten en klokkenluiders nu volledig beschermd zouden worden en dat geen van hen zouden worden vervolgd op basis van deze richtlijn.

Haar korte antwoord was dat ze dat niet wist want “I am not a judge” (ik ben geen rechter). Op een vraag of deze richtlijn gerechtelijke vervolging van klokkenluiders gaat vermijden antwoordde ze dus dat de rechter dat moet uitmaken…

Dit artikel is gebaseerd op een ingekorte vertaling van het persbericht van Corporate Europe Observatory aangevuld met eigen redactionele toelichtingen en commentaar.

Bronnen: 

Open Letter by the member organisations of the CEO tot the European Parliament: “Trade Secrets Protection” 

10 days after Panama Papers, will MEPs attack the right to information on private companies?