Het lijkt een hete lente in de VS. In verschillende steden manifesteren spontaan opgerichte organisaties voor de hervorming van het verkiezingssysteem en voor de invoering van het minimumloon van 15 dollar. Deze nieuwe politieke bewegingen laten zich inspireren door de onverwacht succesvolle campagne van Bernie Sanders.
In de hoofdstad Washington DC komen sinds 2 april 2016 dagelijks betogers naar het centrum onder de gemeenschappelijke hashtag #DemocracySpring en de website www.democracyspring.org. Hun eisen gaan over de hervorming van het verkiezingssysteem en over de manier waarop verkiezingscampagnes hierdoor worden beïnvloed.
Een andere beweging is in dezelfde periode ontstaan onder de hashtag #DemocracyAwakens en de website democracyawakening.org. Zij hebben nu hun krachten gebundeld voor gemeenschappelijke acties. Hun eisen: afschaffing van de vele restricties die nog steeds bestaan voor de uitoefening van het stemrecht en de afschaffing van privé-financiering van verkiezingen. Deze bewegingen eisen onder meer ook het terugdraaien van een vonnis van het Amerikaans Hooggerechtshof.
Citizens United
Een lobbyorganisatie van grote bedrijven en topmensen van de economische elite met de misleidende naam Citizens United (Burgers Verenigd) heeft in 2010 een klacht ingediend bij het Hooggerechtshof tegen de bestaande kieswetgeving.
Het Hooggerechtshof besliste met 5 tegen 4 stemmen dat financiële steun aan kandidaten niet langer mag beperkt zijn tot individuele burgers en tot nonprofitorganisaties, zoals voorzien in de kieswetgeving. Dat zou volgens het Hof een inbreuk zijn op de vrijheid van meningsuiting. Bedrijven kunnen sindsdien onbeperkt geld geven aan de kandidaten van hun keuze. Die gebruiken dat geld om zo goed als onbeperkte aandacht te kopen bij de grote media.
Sit-ins en massale aanhoudingen
Tijdens meerdere sit-ins in de buurt van het Amerikaans Capitool (het gebouw van het federale Congres = het Huis van Afgevaardigden en de Senaat) in de hoofdstad Washington DC worden sindsdien dagelijks honderden betogers aangehouden door de politie. Sinds 2 april 2016 blijven manifestanten toestromen uit andere steden, die de sit-ins tot een dagelijks event maken. De beweging maakt de massale arrestaties tot een deel van de manifestaties. Hun dagelijkse toestroom plaatst de lokale stadspolitie immers voor bergen administratief werk.
#DemocracySpring en #DemocracyAwakens ijveren ook voor de benoeming van een nieuwe rechter in het Hooggerechtshof door president Obama. Na het overlijden van de reactionaire rechter Antonin Scalia heeft Obama de kans om een meer progressieve rechter te benoemen, wat ondermeer een herziening van dit Citizen United vonnis kan betekenen. Voorlopig ziet het er echter naar uit dat Obama naar een consensusfiguur met de Republikeinen zoekt. Het Congres moet de benoeming van een rechter van het Hooggerechtshof door de president bevestigen met een meerderheidsstemming.
Minimumloon van 15 dollar
Ondertussen ontstaan ook meer en meer spontane protesten, betogingen, stakingen voor de invoering van het minimumuurloon van 15 dollar (13,27 euro bruto) op niveau van de deelstaten. Het gaat in eerste instantie nog om relatief kleine samenkomsten van enkele honderden tot enkele duizenden personen. Het feit dat deze acties tegelijkertijd ontstaan in meer dan 300 grote en kleine Amerikaanse steden kan echter niet los gezien worden van de huidige campagne van Bernie Sanders.
De stad Seattle in het noordwesten van de VS heeft als eerste overheid dit minimumloon van 15 dollar verplicht gemaakt, voor alle ambtenaren en voor al het personeel van elk bedrijf dat opdrachten voor de gemeentelijke overheid wil uitvoeren.
Bernie Sanders wil dit mimimumuurloon van 15 dollar voor heel de VS invoeren. Het huidige federale mimimumloon bedraagt 7 dollar (6,19 euro). Staten en lokale autoriteiten zijn verplicht hier boven te blijven maar kunnen zelf boven die federale ondergrens gaan.
De meeste deelstaten passen nu een minimumloon tussen 7,25 en 8,75 dollar. In werkelijkheid wordt dit minimumloon ondergraven door tijdelijke contracten voor personen die in werkelijkheid al jaren voor hetzelfde bedrijf werken, door deeltijdse contracten voor personen die in werkelijkheid verplicht zijn voltijds (en meer) te werken en door het opleggen van onbetaalde overuren.
De staat California heeft een verplicht minimumloon van 10 dollar per uur ingevoerd vanaf 1 januari 2016. Dat moet daar tegen 2022 verhogen naar 15 dollar. In de staat New York geldt sinds 1 januari 2016 een algemeen minimumuurloon van 9 dollar.
Betogers worden aangehouden na een korte toespraak van Cenk Uygur, journalist van de alternatieve zender Young Turks, die zelf ook werd aangehouden: