Om de slachtingen in Jemen door de Saoedi-Arabische luchtmacht met Britse en Franse vliegtuigen en bommen aan te klagen heeft de Jemenitische mensenrechtenorganisatie Mwatana een korte documentaire gemaakt ‘Huwelijksfeesten worden begrafenissen’ over 2 bombardementen met 40 en 26 slachtoffers.
De bevolking van Jemen lijdt sinds 26 maart 2015 onder een vernietigende aanval van een coalitie onder leiding van buurland Saoedi-Arabië. Die coalitie valt het land aan sinds de door het westen en Saoedi-Arabië gesteunde president Ali Abdullah Saleh door een volksopstand werd afgezet.
Volksopstand wordt onderdrukt
Sinds de hereniging van Noord-Jemen en Zuid-Jemen in 1990 heeft president Ali het land geregeerd als een kleptocratie. Onder zijn regime was het land volgens Transparency International een van de meest corrupte landen ter wereld.
Sinds het begin van de aanval door Saoedi-Arabië hebben duizenden onschuldige burgerslachtoffers het leven verloren in willekeurige bombardementen, die zonder onderscheid woningen en wijken aanvallen. Daarvoor zetten deze legers hun in Groot-Brittannië en Frankrijk aangekochte vliegtuigen en bommen in.
Recent hebben Groot-Brittannië en Frankrijk nog nieuwe wapenleveringen aan Saoedi-Arabië gedaan, ook al zijn de rapporten van de oorlogsmisdaden in Jemen bekend. De Britse regering onder leiding van David Cameron weigert onder meer de levering van clusterbommen stop te zetten.
Historische Britse betrokkenheid
De grenzen van het huidige Jemen werden net als die van alle andere staten op het Arabische schiereiland vastgelegd door de Britse kolonisatoren. Zij bepaalden ook welke tribale leiders het bestuur in handen kregen, tenminste dat deel van het bestuur dat ze zelf niet wensten te behouden. Deze dynastieën zijn nog steeds aan de macht in Saoedi-Arabië, Oman, Qatar, Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten.
De Britten hielden geen enkele rekening met de etnische verscheidenheid van de regio, volkeren werden door grenzen van elkaar gescheiden, andere volkeren kregen geen enkele toegang tot het bestuur terwijl kleine clans alle steun kregen om de macht over te nemen.
In grote lijnen zijn deze machtsverhoudingen nog altijd van kracht. De regimes krijgen nog steeds massale westerse steun. Jemen is altijd wel een ‘onstabiele’ factor geweest in dat systeem. De afzetting van president Ali in Jemen is echter veel gevaarlijker. Vooral Saoedi-Arabië is er voor beducht dat de Houthi-bevolking de macht zou overnemen in Jemen. Dan zouden de omringende landen in de eerste plaats een bondgenoot verliezen, maar bovendien zou het een slecht voorbeeld zijn voor de volkeren in de landen rond Jemen die zich ook tegen hun eigen onderdrukking verzetten.
Westere medeplichtigheid aan terrorisme
De militaire campagne om burgerdoelwitten te treffen is in hoofdzaak bedoeld om de wil tot verzet van de Jemenitische bevolking te breken. Westerse media berichten nauwelijks over het drama dat zich daar al meer dan een jaar afspeelt. Slachtpartijen worden vermeld zonder context. Dit is echter meer dan ongeïnteresseerde afzijdigheid.
Landen als Groot-Brittannië en Frankrijk stoken het conflict rechtstreeks aan, door hun wapenleveringen. Andere EU-lidstaten zijn echter medeverantwoordelijk, omdat ze op geen enkele wijze beide landen bekritiseren voor hun betrokkenheid bij dit conflict.
Huwelijk wordt begrafenis
De Jemenitische mensenrechtenorganisatie Mwatana (Arabisch voor ‘burgerschap’) houdt sinds het begin van de aanval op Jemen zoveel mogelijk feitenmateriaal bij over aanvallen op burgerdoelwitten. Ze hebben 59 bombardementen statistisch kunnen verwerken die tussen maart 2015 en maart 2016 werden gepleegd. Daarbij vielen 800 doden waarvan 410 onweerlegbaar ongewapende burgers zijn (omdat het over vrouwen en kinderen gaat, van de overige slachtoffers is daarom niet bewezen dat het gewapende rebellen zouden zijn). Het gaat hier echter slechts over een klein deel van alle bombardementen. Heel veel regio’s zijn immers niet bereikbaar of te gevaarlijk voor waarnemers.
Mwatana heeft meermaals een oproep gericht aan de internationale gemeenschap om de slachtingen in Jemen aan te klagen, tot nog toe zonder succes. De oorlog in Jemen blijft een non-item in de westerse media.
Om meer aandacht te vragen voor deze humanitaire tragedie heeft Mwatana de korte documentaire Weddings into Funerals (11′) gemaakt over twee bombardementen. In beide gevallen ging het om huwelijksfeesten in de plaatsjes Senba en Wahija, waar respectievelijk 40 en 26 doden vielen, grotendeels vrouwen en kinderen, omdat de vrouwenkamers werden geraakt. (Huwelijksfeesten worden traditioneel door mannen en vrouwen in aparte verblijven gevierd).
In geen van beide plaatsen was enige aanwezigheid van rebellentroepen, van kazernes of politiekantoren of enig ander doelwit van militaire aard. De documentaire laat twee vaders aan het woord die vertellen over wat er is gebeurd, terwijl ze door de ruïnes wandelen.
Weddings into Funerals: