Woensdagavond 22 juni was het verzamelen geblazen voor de Belgisch-Spaanse fans van Unidos Podemos in Brussels café ‘La Tentation’. Zal de ‘aantrekkingskracht’ van mogelijke regeringsdeelname na de verkiezingen van zondag 26 juni de nieuwe linkse coalitie nuchter genoeg houden om de reële uitdagingen in te zien? Een eerste indruk.

Een goede 200 Spaanse ‘Belgen’, zowel Spanjaarden die hier sinds de crisis van 2008 tijdelijk wonen als Spanjaarden voor wie België hun nieuwe vaderland is geworden, kwamen samen in het Brusselse café met de ‘verleidelijke’ naam La Tentation.

Ze konden luisteren naar korte toespraken van vijf Spaanse Europarlemantsleden. Lola Sánchez en Tania González (Podemos), Marina Albiol (Izquierda Unida – Verenigd Links), Ernest Urtasun (Iniciativa per Catalunya Verds – de Catalaanse groenen) en enkele Belgische Spanjaarden namen afwisselend het woord.

Bezoeker Federico in het publiek is alvast enthousiast. Hij is een 53-jarige leraar houtbewerking in Luik: “We gaan zeker beter scoren dan de PSOE (de traditionele sociaal-democraten). Dat is niet eens de vraag. De vraag zal zijn of we het beter gaan doen dan de PP (de conservatieve Volkspartij, de andere traditionele machtspartij van Spanje). Door het kiessysteem dat landelijke gebieden bevoordeelt en dat bepaalde kiesdistricten meer zetels geeft, gaat de PP met gelijke percentages nog altijd meer zetels halen net als op 20 december 2015. Een gelijk percentage gaat echter wel enorm symbolisch zijn.”

“Het is bijna niet te geloven dat Unidos Podemos zo goed scoort als je ziet hoe alle massamedia unaniem de grootste roddels en onwaarheden verspreiden over ons. Ze halen de voorbije weken echt alles uit de kast. Zo halen ze de oude canard weer boven van de communisten die ‘uw huizen gaan stelen’. Niet echt slim nu honderdduizenden Spanjaarden de voorbije jaren uit hun huis zijn gezet door de huidige regering. Het valt ook op hoeveel artikels er de laatste dagen over Venezuela verschijnen, met de nauwelijks verhulde ondertoon van ‘wil je dit, stem dan Podemos.”

Als de PSOE na zondag 26 juni inderdaad bereid is om alsnog een regeringsmeerderheid met Unidos Podemos te vormen staat de partij voor twee enorme uitdagingen.

Hoe dan ook heeft de partij zo goed als geen bestuurservaring. “Dat is een voor- en een nadeel”, lacht Javier, “we hebben ook geen ervaring in de barslechte bestuurspraktijk van de PSOE en de PP! Maar het is natuurlijk waar, de PSOE is een geoliede bestuursmachine, wij niet. De vraag is maar of dat een reden is om er niet aan te beginnen.”

“Is het geen groter probleem dat heel het overheidsapparaat tegen Podemos is (een aantal hoge ambtenaren hebben openlijk verklaard niet met een Podemos-minister te willen samenwerken)”, vraag ik. “Ja, ook dat is een realiteit waar we niet naast kunnen. Maar hetzelfde antwoord, is dat een reden om er niet aan te beginnen?”

Het echte probleem is ‘Brussel’

Het echte probleem ligt volgens de aanwezige Europarlementsleden hier in ‘Brussel’. “We mogen er van uitgaan dat de trojka alles zal inzetten om ons te doen mislukken”, zegt Marina Albiol. “We willen dan ook heel veel. We willen het TTIP-akkoord blokkeren en het huidige inleveringsbeleid (la austeridad) omkeren. Terug investeren in onderwijs en gezondheidszorg, in openbare diensten. Samengevat, we willen terug een sterke staat die er is om de mensen te beschermen, niet de huidige neoliberale sterke staat die er is om de mensen onder de knoet te houden en uit te buiten.”

Ernest Urtazun, Europarlementslid van de Catalaanse Groenen, is Catalaan met Baskische roots. “Wat hier gebeurt is het resultaat van jaren inzet van de Indignados , van de Movimiento 15M (de beweging 15 mei 2011). Onze samenwerking met Podemos is in feite een organisch gebeuren dat daar op verder bouwt. Onze vijand is de PP, dat door en door corrupt machtsapparaat. Wij gaan hun fiscale hervormingen en de wijzigingen van de arbeidswet terugdraaien.”

“Dit is een historische kans om terug een regering te vormen die ten dienste staat van de gewone Spanjaard, niet van een elite. Dit kan ook het einde zijn van het franquisme, dat verwerpelijk gedachtengoed dat nog altijd sterk aanwezig is in de PP en bij de top van de overheidsdiensten.”

Lola Sánchez is zeer kritisch voor de PSOE, vooral voor haar halsstarrige weigering om een coalitie te vormen met Podemos na de verkiezingen van 20 december 2015. “Het is bijna hallucinant om te zien hoe de Spaanse media het voorstellen alsof wij het zijn die een coalitie hebben geweigerd. Nu, de media, dat kennen we. Dat is het ergste niet. We doen het wel zonder hen.”

Brussel en extreem-rechts

“Waar mijn hart van bloedt is om te zien hoe hier (in Brussel) en in Straatsburg de PSOE en hun Europese sociaal-democratische collega’s keer op keer neoliberale regels goedkeuren. Ik kom uit een echte PSOE-familie. Er blijft echt niets meer van hun idealen over.”

“Het enige wat me echter een maagzweer geeft is hoe men ons in de media gelijkschakelt met het extreem-rechts fascisme. Nu, daar weten die zelf wel beter over. Extreem-rechts is daar zelf overduidelijk in. Voor hen zijn wij de vijand, niet de traditionele partijen.”

“Wij staan dan ook voor een totale verandering. Unidas Podemos (vrouwen spreken de lijst uit met een ‘a’) wil ook afrekenen met de homofobie in onze maatschappij, met de minachting en discriminatie van migranten en vluchtelingen in Europa. De enige muur die wij willen bouwen is die tegen de misdadigers van de Panama Papers. Dit is wel degelijk realiseerbaar. Wat we hier zijn is de synthese van tientallen jaren milieubeweging, strijd voor vrouwenrechten, internationale solidariteit.”

“We zijn ons bewust van de mislukking van Tsipras en Syriza in Griekenland. Tsipras heeft al zijn idealen verloochend. Maar wie is daar in feite de echte schuldige? Wat daar is gebeurd komt neer op een ‘secuestro’, een inbeslagname van een land. Met Spanje zal dat echter niet zomaar lukken. Het zal moeilijk worden, dat wel, maar moeilijk gaat ook. Dat heeft de Spaanse geschiedenis ons geleerd.”

Zondag 26 juni 2016 komen de fans van Unidos Podemos in België opnieuw samen in La Tentation om de uitslagen op de voet te volgen.