Na de protesten tegen de Dakota Access Pipeline eerst maandenlang te negeren, krijgen de protesten nu volle aandacht omdat ze ‘gewelddadig’ zouden zijn. De vooringenomen berichtgeving van de Amerikaanse media over het protest sijpelt blijkbaar door tot de Belgische media.

De protesten tegen de aanleg van de Dakota Access Pipeline gaan onverminderd door. De berichtgeving over de situatie ter plaatse in de grote Amerikaanse media blinkt uit door selectiviteit en eenzijdigheid. Over de kern van de zaak wordt nauwelijks bericht.

Zo wordt voortdurend gesteld dat de betogers bezwaren hebben tegen het doorklieven van hun ‘sacrale gronden’. Dat het vooral over de gevaarlijke gevolgen voor de drinkwatervoorziening in de regio en de gevaren voor massale vervuiling van de rivier Missouri gaat komt nauwelijks aan bod.

Persverklaringen van de lokale politie krijgen alle aandacht, terwijl woordvoerders van de betogers worden weergegeven als idealistische en vooral irrealistische dromers, die zich tegen ‘vooruitgang’ verzetten en niet inzien dat de pijplijn toch ook veel lokale tewerkstelling met zich meebrengt.

Journalistieke vrijheid

Journaliste Amy Goodman van de alternatieve nieuwssite Democracy Now! was als enig journalist aanwezig toen bij het begin van de protesten betogers met pepperspray werden uiteengedreven door agenten van privé-bewakingsfirma’s en door hun honden werden gebeten. Haar beelden gingen viraal via het internet, terwijl de grote Amerikaanse media ze bleven negeren. Daarop was te zien hoe vreedzame betogers zonder enige provocatie werden aangevallen, terwijl de politie passief toekeek.

Toen ze vervolgens door de politie van de staat North Dakota werd beschuldigd van aanzetten tot geweld vond geen enkel Amerikaans medium het de moeite haar collegiaal te verdedigen. Enkele weken later werd de klacht onder internationale druk ingetrokken.

Jill Stein van de Green Party en Bernie Sanders spraken (en spreken) zich uit tegen de pijplijn. De strijd tegen de Dakota Access Pipeline wordt op het internet verdedigd met de hashtag #NoDAPL.

President Obama gaf enkele weken terug in een interview een commentaar bij de gebeurtenissen, die uitblonk in vaagheid en onduidelijkheid over wat hij er precies over dacht. Hij stelt voor de werken enige tijd stil te leggen om de zaak te bestuderen en te zien of er alternatieve tracés mogelijk zijn. Voor hem is het echter evident dat de pijplijn zelf er moet komen, hij stelt alleen vragen bij het tracé door het reservaat Standing Rock.

Gewelddadige politierepressie

De politierepressie tegen de betogers in Standing Rock neemt ondertussen toe, meer bepaald tijdens de nacht van 19 op 20 november 2016, met de inzet van waterkanonnen in de vrieskou van North Dakota (het vroor min vijf graden), van traangas en van rubber kogels tegen 400 zoals steeds vreedzame betogers.

167 van de 400 betogers werden afgevoerd met interne bloedingen in het gelaat en op de romp door de impact van rubber kogels, met ernstige oogirritaties door het overvloedig gebruik van pepperspray en met onderkoeling, nadat ze waren natgespoten door de politie. Twee oudere personen werden gehospitaliseerd met hartproblemen.

Volgens de lokale politiechef was het politieoptreden het gevolg van gewelddadige provocaties, maar op de beelden ter plaatse (onder meer van drone-camera’s die de politie uit de lucht poogde te schieten) is daar niets van te merken. Daar is eerder op te zien dat de politie zonder enige specifieke aanleiding chargeerde.

De betogers benadrukken dat dit alles gebeurt onder president Obama, niet onder Trump. Zij deden andermaal een rechtstreekse oproep tot president Obama om zijn federale bevoegdheid in te roepen en de openbare veiligheid te vrijwaren.

Blokkade met steun van de politie

Een wegblokkade van uitgebrande vrachtwagens naar de plaats van de protesten zou zogenaamd zijn opgezet door tegenbetogers, die voor de pijplijn zijn, maar lokale waarnemers stellen vast dat de politie – in tegenstelling tot de aanpak van de protesten – bijzonder passief was om de opstelling van die blokkade tegen te houden.

Deze blokkade onderbreekt nu al weken de doorgang naar Bismarck, de hoofdstad van de staat North Dakota, waar zich de enige hospitalen van de hele regio bevinden, en maakt onder meer de passage van ziekenwagens van en naar de plaats van de protesten uiterst moeilijk. De politie beweert al weken de blokkade te zullen opheffen. In contrast met die passieve houding tegen de wegblokkade trad de politie nu keihard op tegen de betogers, toen die poogden de wegblokkade zelf op te heffen.

Berichtgeving

De berichtgeving in de Amerikaanse media over de recente repressie is enerzijds wel verontwaardigd over het zwaar disproportioneel karakter van de gebruikte methodes, vooral dan het inzetten van waterkanonnen in vriestemperaturen, maar blijft anderzijds vaag en ontwijkend over de motivering van de protesten.

CNN heeft het over Dakota Access Pipeline clashes turn violent. De vreedzame protesten zijn volgens CNN ‘clashes’ die gewelddadig geworden zijn. De openbare radio NPR titelt hetzelfde met Dakota Access Pipeline Protests In North Dakota Turn Violent.  De Britse Guardian ziet iets gelijkaardig: Standing Rock protest: hundreds clash with police over Dakota Access Pipeline. NBC is neutraler met Dakota Pipeline Protesters Drenched With Water Cannons.

Ook Belgische media nemen diezelfde teneur over, die de oorzaak van het geweld impliciet bij de betogers legt. In De Morgen kreeg dat de volgende titel: Betoging tegen Amerikaanse pijpleiding loopt uit de hand: 167 gewonden met als tekst: “De aanhoudende betogingen tegen de aanleg van een controversiële pijpleiding in North Dakota hebben vannacht door het ingrijpen van de politie een gewelddadig karakter gekregen. De Standaard titelt: Gewelddadige betoging met veel gewonden om Amerikaanse pijpleiding en: “Demonstraties tegen een controversiële oliepijpleiding in North Dakota, dat gepland staat door een gebied waar native Americans wonen, hebben in de nacht van zondag op maandag voor meerdere gewonden gezorgd. De aanhoudende betogingen tegen de aanleg van een controversiële pijpleiding in North Dakota hebben in de nacht van zondag op maandag door het ingrijpen van de politie een gewelddadig karakter gekregen.” (herhaling in beide zinnen zoals in de tekst)

Passieve zinsbouw

Geen van beide kranten kiest een titel die dichter bij de feitelijke waarheid aansluit, bijvoorbeeld “Politie slaat vreedzame betoging tegen pijpleiding gewelddadig neer” met ‘de politie’ als actieve uitvoerder, niet ‘de betoging’. Ook het gebruik van passieve zinsbouw in de teksten zelf is niet neutraal: “De aanhoudende betogingen… hebben door het ingrijpen van de politie een gewelddadig karakter gekregen”. “Demonstraties… hebben voor gewonden gezorgd.”

“De politie greep in” wat een reactie op iets voorafgaands suggereert. Bovendien, niet het politieoptreden is “gewelddadig”, maar het “karakter van de betogingen”. Beide kranten kozen niet voor een meer bij de feiten zelf aansluitende titel, zoals bijvoorbeeld: “De politie trad zonder provocatie disproportioneel gewelddadig op tegen 400 vreedzame betogers” of “De politie heeft 167 van de 400 vreedzame betogers verwond.” Kort, duidelijk en feitelijk accuraat.

Meer dan 40 procent van de deelnemers gewond

167 van de 400 deelnemers raakten gewond bij deze politierepressie, dat is 41,75 procent van alle deelnemers. Dat is zonder meer gigantisch. Beeld je een betoging in Brussel in met 2000 deelnemers en 805 gewonden.

De protesten tegen de Dakota Access Pipeline gaan ondertussen onverminderd door. De betogers ter plaatse worden voortdurend vervangen door nieuwkomers. Het is geleden van de protesten van 1973 in het reservaat Pine Ridge in de buurstaat South Dakota , dat zoveel autochtone Amerikanen zich nog verenigden voor een gemeenschappelijke strijd. Bovendien krijgen de betogers steun van zowat alle leefmilieuorganisaties in de VS en Canada.

In meerdere steden hebben regelmatig protestacties plaats in solidariteit met #NoDAPL. Een organisatie van oorlogsveteranen heeft beslist met een delegatie naar Standing Rock te gaan. Woordvoerder Wes Clark: “De Eerste Amerikanen hebben gediend in het Amerikaans leger, hebben ons thuisland verdedigd, met een groter percentage dan eender welke bevolkingsgroep in de VS. Er zijn gewoon geen andere volkeren die onze steun meer verdienen.”

Verslag van de website The Young Turks over het optreden van de politie: Dakota Access Oil Police Cause Mass Hypothermia:

Bernie Sanders’ Surprise Speech Outside the White House on Rejecting Dakota Pipeline & Trump (Democracy Now!):