VN-resolutie 2334 zal de bezetting en kolonisering van Palestina door Israël niet direct stoppen. De impact op de publieke opinie in het buitenland is echter aanzienlijk, vooral de BDS-boycotcampagne krijgt hiermee de wind in de zeilen. In 2016 heeft de campagne echter reeds belangrijke overwinningen behaald. Dit zijn de tien voornaamste.
De BDS-campagne (Boycot-Divest-Sanction) tegen de kolonisering van Palestina en de apartheid in Israël begint meer en meer successen te boeken. Een aantal daarvan zijn nog symbolisch, maar duiden enerzijds op een groeiend bewustzijn bij de publieke opinie en anderzijds geven zij het publiek andere informatie op wat in de bezette gebieden gebeurt. Toch zijn er ook al een aantal zeer concrete economische gevolgen.
De recent in de VN-Veiligheidsraad goedgekeurde VN-Resolutie 2334 – dankzij de onthouding van de VS – heeft geen enkele directe impact op de bezetting en kolonisering van Palestina. De Israëlische regering is zich echter zeer bewust van de impact die ze zal hebben op de wereldwijde publieke opinie. De BDS-campagne zal door deze resolutie immers gelegitimeerd in zijn strijd voor een einde aan de bezetting, de ultieme voorwaarde voor het bereiken van een duurzame vrede.
De Israëlische regering poogt met gering succes de campagne te criminaliseren, onder meer door te pogen ze onder de noemer anti-semitisme te laten veroordelen. Meerdere regeringen hebben reeds verklaard dat daar geen sprake kan van zijn.
Dit zijn tien successen die de campagne in 2016 verwezenlijkte.
10. Wereldwijd activisme tegen Hewlett Packard
Van 25 november tot 3 december 2016 voerde de BDS-campagne een gecoördineerde Global Week of Action. In bijna honderd steden op zes continenten betoogden activisten om aan te klagen dat computergigant Hewlett Packard technologie ontwikkelt voor militaire checkpoints in de bezette gebieden, voor een gesegregeerd systeem van identiteitskaarten, voor de koloniale nederzettingen, voor de gevangenissen in Israël en voor de zeeblokkade van Gaza.
Caroline Hunter werkte in de jaren 1970 voor het fotografiebedrijf Polaroid, tot zij ontdekte wat haar werkgever deed in Zuid-Afrika: “Polaroid was een doelwit van de boycot tegen de apartheid in Zuid-Afrika omdat het fotomateriaal ontwikkelde voor het pasjessysteem. Vandaag moeten mensen met een geweten aanzetten tot een boycot van Hewlett Packard.”
Hewlett Packard levert de technologie voor het Biometric ID Card System dat Israël gebruikt om de bewegingsvrijheid van Palestijnen te verhinderen, levert servers voor Israëlische gevangenissen, waar Palestijnse kinderen en politieke gevangenen worden vastgehouden zonder aanklacht en waar foltering wijdverbreid is.
9. Iers cementbedrijf CRH trekt investeringen terug
Cementbedrijf CRH is een van de grootste bedrijven van Ierland. In januari 2016 trok het na een lange BDS-campagne zijn aandelen terug uit bouwbedrijf Mashav, eigenaar van Nesher, het grootste cementbedrijf van Israël.
8. Spaanse gemeentes verklaren zich ‘apartheidvrij’
In juli 2014 verklaarden 50 steden en gemeentes in Spanje dat ze geen Israëlische producten meer aankopen, zolang producten uit de koloniale nederzettingen onder het label ‘made in Israël’ worden verkocht.
Deze campagne begon in juli 2014, tijdens de aanval van het Israëlisch leger op de bevolking van Gaza (Operation Protective Edge). Met zijn 120.000 inwoners is Cádiz in Andalucia de grootste Spaanse stad die zich achter deze campagne schaart.
7. Noorse steden verklaren zich ‘apartheidvrij’
Na de Noorse stad Trondheim keurde ook Tromsø een resolutie om alle goederen te boycotten die in Palestijns bezet gebied worden geproduceerd. De stad is sinds 2001 verbroederd met Gaza-stad. De stad inspireerde zich op de resolutie die de IJslandse hoofdstad Reykjavik in 2015 had gestemd. De resolutie verwijst ook naar de door Marokko bezette Westelijke Sahara.
6. Kerken mobiliseren voor Palestijnse rechten
Meerdere kerkgemeenschappen beslisten in 2016 om hun investeringen af te stoten in bedrijven die investeren in of verdienen aan de bezetting van Palestina.. Een kerk in Californië besliste om geen producten meer aan te kopen bij Hewlett-Packard. Lutheraanse kerken in de VS lanceerden een oproep om de Amerikaanse financiële steun aan Israël stop ten zetten.
5. Regeringen weigeren BDS te criminaliseren
Israël ijvert al jaren bij sympathiserende politici in het buitenland voor wetten die de BDS-campagne als antisemitisch veroordelen en verbieden. Zweden, Nederland en Ierland hebben in 2016 verklaard dat BDS-activisme een vorm van vrijheid van meningsuiting is. Ook de Europese Commissie en het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken hebben erkend dat BDS-activisme een democratisch recht is.
4. Activisten verhinderen anti-BDS-wetten
In het Congres van de staat Massachusetts werd een wetsvoorstel dat BDS-activisme strafbaar wilde maken tegengehouden door een campagne van Palestijnse solidariteitsgroepen. Het wetsvoorstel was als amendement toegevoegd aan een economische wet. Die zou personen en bedrijven die zich engageren voor de BDS-campagne op een zwarte lijst zetten. Die lijst zou dan worden gebruikt om hen uit te sluiten van contracten met de overheid.
In Groot-Brittannië konden activisten een gelijkaardig wetsvoorstel naar het Hooggerechtshof brengen, waar het het werd afgekeurd. In Frankrijk wordt hard opgetreden tegen de BDS-beweging, samenkomsten en betogingen worden verboden. Desondanks is de campagne actiever dan ooit tevoren. Ook hier wisten activisten het overheidsverbod op een samenkomst te annuleren bij de rechtbank.
Op 23 juni 2016 keurde de stad Bondy een resolutie goed die het recht erkent van burgers om te weigeren goederen te kopen van Israëlische nederzettingen in Palestina en om te stellen dat de stad geen goederen of diensten zal kopen uit de bezette gebieden. Op 20 oktober 2016 keurde de gemeenteraad van de Parijse voorstad Ivry-sur-Seine een oproep goed om de criminalisering van BDS-activisme af te keuren.
3. Veiligheidsbedrijf G4S trekt zich terug uit Israël
De multinational G4S is een van de grootste veiligheidsbedrijven in de wereld. Het bedrijf heeft in 2016 bijna al zijn zakelijke activiteiten in Israël beëindigd. Meerdere VN-agentschappen in Jordanië en Libanon hebben hun beveiligingscontracten met G4S opgezegd.
De stad Berkeley in Californië besliste eveneens al zijn investeringen in privé-gevangenissen op te zeggen, waaronder de gevangenissen van G4S, omwille van de schendingen van de mensenrechten door G4S en andere bedrijven in hun gevangenissen en tegen Palestijnse burgers in de bezette gebieden.
G4S heeft meerdere miljoenen verlies geleden door het stopzetten van contracten met bedrijven, vakbonden en universiteiten in de VS. De protestantse United Methodisch Church en de Bill and Melinda Gates Foundation hebben al hun investeringen in G4S teruggetrokken.
2. Telecomgigant Orange verlaat Israël
In januari 2016 kondigde Frans telecombedrijf Orange aan zijn contracten stop te zetten met het Israëlisch bedrijf Partner Communications, na zes jaar ononderbroken BDS-activisme tegen het bedrijf in Frankrijk, Marokko, Tunesië en Egypte. Orange heeft miljoenen klanten in deze landen.
1. Studenten weerstaan moddercampagnes
Studenten in de VS, Canada en Groot-Brittannië hielden stand tegen grootschalige moddercampagnes van zionistische bewegingen, die via dubieuze websites valse geruchten verspreidden over hun activisme.
Rahim Kurwa, student aan de UCLA, de universiteit van de stad Los Angeles, ziet het positieve effect van deze acties op lange termijn: “Studenten gaan later in verschillende functies actieve burgers worden in de maatschappij. De mentaliteit over Israël en Palestina verandert zeer snel op de campussen. Mensen beginnen zich te realiseren dat het geen zin heeft jezelf progressief te noemen als je er niet om geeft om basisprincipes van gelijkheid en mensenrechten toe te passen op de kwestie Palestina.”
De studentenvakbond van de Universiteit van Manchester keurde een motie goed die de terugtrekking eist van de investeringen van de universiteit uit Israëlische bedrijven en uit bedrijven die in Israël actief zijn. Chaim Weizmann, de eerste president van Israël, was ooit wetenschappelijk medewerker aan deze universiteit.
Tegenstanders van de motie verspreidden geruchten dat de campus van de universiteit onveilig was geworden voor Joodse studenten door het BDS-activisme. De campagnevoerders weerlegden dat met de steun van meerdere Joodse studenten, die zich achter hun campagne schaarden.
Dit artikel neemt de tien punten over van het artikel What were the top 10 BDS victories of 2016? van Nora Barrows-Friedman, verschenen op Electronic Intifada op 30 december 2016 en werd aangevuld met informatie uit andere artikels van Electronic Intifada en andere bronnen:
- BDS activists to launch HP consumer boycott on Black Friday
- Major Irish firm CRH divests from Israel’s cement industry
- Israel lobby lawsuits aim to slow boycott in Spain
- G4S ditches Israel businesses
- How Orange telecom supported Israel’s massacre in Gaza
- 1,000 scholars condemn pro-Israel blacklist site
- US Student Victories in the Boycott, Divestment and Sanctions Movement