John Berger’s driedelige romancyclus “De vrucht van hun arbeid” werd in 2016 nog heruitgegeven en gerecenseerd op deze website. Berger was echter zoveel meer dan een briljant verteller. Naast romans schreef hij artikels en boeken over kunst en over kunstkritiek, schreef hij gedichten en was hij ook nog schilder. Een korte terugblik op het leven van een boeiend mens.
Aanvankelijk had John Berger niet eens de ambitie om schrijver te worden. Zijn droom was het om een bekend en geëerd schilder te worden. Dat lukte wel enigszins maar echt doorbreken als kunstenaar deed hij niet. Terwijl hij leefde van zijn tekenlessen begon hij, eveneens voor het inkomen, artikels te schrijven over kunst, recensies van kunstboeken en kritische essays over kunst en kunstkritiek.
Berger had heel strikte ideeën over wat kunst was of hoorde te zijn en was daarom van bij het begin van zijn literaire carrière een controversiële figuur, geliefd door de enen, gehaat door de anderen. Als overtuigd marxist prees hij aanvankelijk de sociale verwezenlijkingen van de Sovjet-Unie. Later keerde hij zich af van de machtsexcessen van het Sovjetregime onder Stalin.
Zijn eerste roman A Painter of our Time, gepubliceerd in 1958, werd na een maand door de uitgever ingetrokken om politieke redenen. Het boek werd gezien als een ode aan het communisme. In 1961 vertrok hij uit onvrede met de politieke censuur uit zijn land Groot-Brittannië. Hij ging in Frankrijk wonen en is er de rest van zijn leven gebleven.
Ook nadat hij terug erkenning kreeg in zijn eigen land keerde hij nooit meer terug, deels ook omdat het leven in Frankrijk hem ondertussen wel beviel. In 1972 zond de BBC de zeer succesvolle reeks Ways of Seeing uit van zijn hand, over zijn geliefkoosd onderwerp kunst en hoe de mens naar kunst kijkt en apprecieert. In de jaren 1970 werkte hij ook samen met Zwitsers regisseur Alain Tanner aan meerdere filmscenario’s. Hij had ondertussen ook meer en meer succes met zijn romans en won er meerdere literaire prijzen voor.
De driedelige romancyclus ‘De vrucht van zijn arbeid’ wordt algemeen aanzien als zijn grootste werk. In 2016 werd de Nederlandse vertaling van de drie romans van de cyclus nog heruitgegeven:
- Het varken aarde (zie de recensie John Berger over de boer voor hij bedrijfsleider werd)
- Ver weg in Europa: (zie John Berger eert de boeren die Europa hebben gemaakt)
- Sering en Vlag (zie John Berger ziet de boer in de stad ondergaan)