In een medialandschap gedomineerd door spektakel en sensatie zonder context, zonder achtergrond, zonder onderzoek is John Pilger een uitzondering. “Alleen onderzoeksjournalistiek is journalistiek” is maar een van zijn vele observaties. In een interview geeft hij commentaar op de impact van de Britse verkiezingen voor de Britse media.

Ooit was John Pilger sterreporter voor de Britse krant The Daily Mirror en voor de commerciële zender ITV. “Die media waren toen ook al dominant rechts, anti-Labour (behalve tijdens de periode van de derde Weg van Tony Blair), maar gaven wel ruim plaats voor dissidente meningen. Die media bevorderden, zoals nu, op alle manieren de evidentie van de westerse overmacht over de wereld, maar lieten tot in de jaren 1970 toch ook kritische stemmen horen over kwesties zoals de oorlog in Vietnam of over het beleid van Margaret Thatcher.”

“De commerciële en ideologische belangen achter die media waren grotendeels dezelfde als nu, maar de grenzen van het debat werden niet zo verengd. Er waren nog echte openingen naar dissidente meningen. Dat is nu allemaal veranderd. De “mainstream” is een term die ik voor het gemak ook gebruik, maar dat is in feite niet correct. Voor mij is mainstream wat de kiezers van Corbyn denken. De term ‘mainstream media’ hoort altijd tussen haakjes te staan.”

“De (Britse) verkiezingen zijn een historisch keerpunt voor deze ‘mainstream media’. De macht van de tabloids om politici te maken of te breken is definitief voorbij. Dit komt niet meer goed voor hen. Voor een deel heeft dat te maken met de jonge kiezers die nu massaal zijn gaan stemmen. Die lezen The Daily Mail en The Sun niet, laat staan dat ze geloven wat er in staat, maar er is meer aan de hand. Hun mediacultuur is ook totaal anders, via sociale media.”

“De ‘mainstream media’ investeren niet meer in echte journalistiek die naar achtergrond en bewijzen op zoek gaat voor de stellingen die worden geponeerd door politici en economische leiders. Alle aandacht gaat nu naar ‘opinie’. Echte journalistiek is er nog wel, maar het zijn ‘eerbare uitzonderingen’ geworden.”

“Deze verkiezingen zijn niet alleen vernietigend voor de tabloids. Ze zijn ook een fiasco voor de ernstige media zoals The Guardian. De gedrukte pers gaat hier nooit meer van herstellen. Ze hebben die achteruitgang alleen aan zichzelf te wijten, in feite hebben ze zichzelf vernietigd. Echte dissidentie is er niet meer. Volgens mij is dissidente journalistiek echter de enige echte journalistiek. Waar dient de pers anders voor, voor het reproduceren van propaganda?”

“Een voorbeeld, zoals nu over Rusland en Poetin wordt geschreven en gesproken, dat is zo goed als volledig gebaseerd op meningen en indrukken, niet op feiten. Het idee alleen dat Rusland de verkiezingen in de VS zou hebben kunnen beïnvloeden is nonsens, in het geval van de VS zelfs hysterische nonsens. Er is nog altijd geen enkel bewijs voor geleverd. Toch wordt dat nu voortdurend als een ‘feit’ herhaald.”

“De media willen het niet gehoord hebben, maar overal waar ik kom zijn dat de vragen die de mensen stellen ‘Wat met de media?’. Dat is ook logisch als je ziet hoe de mensen anders hebben gekozen dan wat de media hen hebben voorgeschoteld. The Daily Mail had een paar dagen voor de verkiezingen nog een speciale editie met vijftien pagina’s over Corbyn, die er zo over waren, dat het eigelijk belachelijk werd. Dat de mensen daar nu niet voor zijn gevallen is historisch, zeker in de Britse politieke geschiedenis.”

Hierbij het volledige interview met John Pilger (gevolgd door een interview met journaliste Vanessa Beeley, over het verschil in de berichtgeving over de bevrijding van Aleppo met de berichtgeving over de bevrijding van Mosoel in Irak – de onnozele intro is niet John Pilgers fout):