De Europese Commissie heeft aan consultancybedrijf KPMG opdracht gegeven het potentieel voor privatisering van overheidsbedrijven in EU-lidstaten te bestuderen. De opdracht vertrekt van het dogma dat de privé-sector per definitie beter geschikt zou zijn om openbare diensten aan te bieden. Corporate Europe Observatory vreest een nieuwe golf privatiseringen in de komende jaren.
De Europese waakhondorganisatie Corporate Europe Observatory (CEO) monitort de lobbyingactiviteiten van grote bedrijven in en rond de Europese instellingen. De CEO stelde recent vast dat de Europese Commissie een contract van 800.000 euro heeft toegekend aan het consultancybedrijf KPMG om in alle EU-lidstaten overheidsbedrijven te bestuderen. De bedoeling van het onderzoek is na te gaan op welke manier deze bedrijven best kunnen worden geprivatiseerd.
Hoewel de opdracht privatisering voorstelt als een van de mogelijkheden is het onderzoeksproject volledig geformuleerd vanuit het dogma dat de privé-sector per definitie beter geschikt zou zijn om overheidsdiensten aan te bieden dan overheidsbedrijven. CEO ziet in deze opdracht een gevaar dat deze mythe andermaal versterkt zal worden door selectieve rapportering die als ‘neutraal onderzoek’ wordt voorgesteld.
Volgens de organisatie betekent dit dat de Europese Commissie van plan is in de komende jaren een nieuwe privatiseringsgolf te lanceren. CEO wijst er op dat de opdracht die de Commissie aan KPMG heeft gegeven in feite in strijd is met de verplichting van de Europese Commissie om neutraal te zijn over de kwestie van eigendom van openbare goederen en diensten, zoals die in de EU-verdragen zijn vastgelegd.
KPMG is betrokken partij
Het consumtancybedrijf KPMG is geen neutrale actor in deze context. Het bedrijf levert fiscaal en boekhoudkundig advies aan bedrijven en personen over de hele wereld. Bovendien heeft het bedrijf zelf voordeel bij privatiseringen van overheidsdiensten omdat het zichzelf aanprijst als bedrijf gespecialiseerd in het begeleiden van privé-bedrijven die overheidstaken overnemen. KPMG wordt ook genoemd in een groot corruptieschandaal in Zuid-Afrika, waar het meewerkte aan de privatisering van een aantal bedrijven ten bate van een Zuid-Afrikaans privé-bedrijf.
CEO heeft de Europese Commissie inzage gevraagd in de onderzoeksrapporten van KPMG maar de Commissie weigert dit. Bovendien wijst de organisatie er op dat eigen onderzoek van de Europese instellingen brandhout heeft gemaakt van de mythe dat privé-bedrijven altijd efficiënter zouden werken dan overheidsbedrijven.
In zijn rapport Public and Private Sector Efficiency van december 2014 weerlegde de European Public Service Union (EPSU) reedsdeze neoliberale mythes op basis van een onderzoek van honderden rapporten over privatiseringen in de sectoren van openbaar vervoer, elektriciteit, gezondheidszorg, havens en luchthavens, gevangenissen, telecommunicatie, afvalverwerking en watervoorziening.
De onderzoeksopdracht voor KPMG s volgens CEO bovendien in strijd met artikel 345 van het Verdrag over de Functionering van de Europese Unie dat stelt: “De Verdragen zullen op geen enkele wijze inbreuk plegen op de regelgeving van Lidstaten over hun systemen van openbare eigendom”.
CEO stelt ten slotte nog dat tegenover deze studie een andere studie moet staan die onderzoekt welke privé-bedrijven geschikt zouden zijn voor overname door de overheid, onder meer omdat op die manier de wanpraktijk van grootschalige belastingontduiking kan ingedijkt worden, zoals die in de Panama Papers en de Paradise Papers werd aangetoond.
Is the European Commission preparing a new privatisation push?