De tussentijdse verkiezingen in de VS toonden andermaal de fundamentele gebreken van het verkiezingssysteem. Kiezers verdwijnen van de lijsten, tellingen moeten worden herdaan. Waarom slagen veel armere landen er wel in snelle en efficiënte verkiezingen te organiseren? Volgens Glenn Greenwald is in de VS geen sprake van tekortkomingen maar van moedwillig opzet.
In een terugblik op zowel de Braziliaanse als de Amerikaanse presidentsverkiezingen, in beide landen in combinatie met parlementsverkiezingen op federaal en deelstaatniveau, stelt onderzoeksjournalist Glenn Greenwald een aantal fundamentele gebreken vast in het Amerikaanse verkiezingssysteem. Die zijn volgens hem geen gevolg van slecht bestuur maar van moedwillig opzet om de verkiezingen structureel te beïnvloeden.
“Dat een veel armer land als Brazilië met een veel kortere democratische traditie er in slaagt wel foutloze, faire en efficiënte verkiezingen te organiseren, bewijst dat het omgekeerde resultaat in de VS – massale schrapping van kiezers van de kiezerslijsten, urenlange wachtrijen, persistente pannes van de stemcomputers, resultaten die pas weken later bekend raken – in feite gemakkelijk konden vermeden worden en daarom eerder intentioneel is.”
110 miljoen kiezers
Greenwald vergelijkt de verkiezingen op niveau van het aantal deelnemers. Hoewel de VS 325 miljoen inwoners hebben en Brazilië ‘slechts’ 210 miljoen, namen in beide landen ongeveer evenveel kiezers deel aan hun verkiezingen, ongeveer 110 miljoen.
In Brazilië werden de verkiezingen niet overdag op een werkdag gehouden maar op een vrije zondag. De stembureaus sloten om 17 uur en omstreeks 20:30 uur waren de resultaten bekend. Geen onduidelijke uitslagen, geen wekenlange hertellingen, geen klachten van uitgesloten kiezers, geen urenlange wachtrijen, geen obstakels om je te registreren als kiezer. Hoewel de resultaten van de stemcomputers al beginnen geteld te worden van zodra ze werken, blijft de uitslag zonder lekken geheim voor het hele land tot 20:30 uur.
Iedere Braziliaan is automatisch zonder enige administratieve procedure een geregistreerd kiezer. Ongeveer 80 procent van alle Braziliaanse kiezers heeft gestemd, een veel hoger percentage dan in de VS. Bovendien zijn alle stemcomputers identiek in alle 28 deelstaten. In de VS heeft elk van de 50 deelstaten andere computersystemen, zelfs kiesdistricten verschillen van elkaar.
Het feit dat een rijk land als de VS er maar niet in slaagt ordentelijke verkiezingen te organiseren suggereert volgens Greenwald dat deze “tekortkoming” in feite moedwillig is. In de VS gebruiken zetelende kandidaten alle beschikbare middelen om zoveel mogelijk kiezers uit te sluiten van deelname, waarbij ze vooral gemarginaliseerde groepen uitsluiten. Om de twee jaar moeten miljoenen Amerikanen steeds weer dezelfde methodes vaststellen.
“Er is geen enkele twijfel dat dit allemaal heel doelbewust zo is gedaan. Dit kan relatief gemakkelijk opgelost worden. Dat een land als Brazilië, geplaagd door een eindeloze reeks systemische politieke en sociale problemen toch nationale verkiezingen kan organiseren die fair en transparant zijn, bewijst dat het enige wat echt ontbreekt (aan het Amerikaanse verkiezingssysteem) de wil is om dit op te lossen.”
Het volledige artikel van Glenn Greenwald kan je hier lezen: The Efficiency of Brazil’s Elections Is a Stark Contrast to Voter Suppression and Deliberate Chaos in the U.S.