De vrijspraak van voormalig president Ignacio Lula da Silva door het Braziliaans Gerechtshof bevestigt wat zijn medestanders altijd gesteld hebben: zijn proces had als enige bedoeling deelname aan de presidentsverkiezingen te verhinderen. Zonder dit proces was Jair Bolsonaro nooit president geworden in januari 2019.

In november 2020 werd het al aangekondigd. De kans was groot dat het Braziliaans Gerechtshof Lula alsnog zou vrijspreken van corruptie (zie Hooggerechtshof Brazilië: vonnis tegen Lula was politiek om deelname aan verkiezingen te verhinderen zodat Bolsonaro kon winnen en “Democratie in vrije val”: documentaire over staatsgreep die Bolsonaro president Brazilië maakte).

Het Braziliaans Hooggerechtshof heeft de klacht van Lula tegen rechter Sergio Moro ontvankelijk verklaard en erkent dat zijn proces niet gebaseerd was op gegronde verdenkingen. Dit opent de weg voor de deelname van Lula aan de presidentsverkiezingen in 2022, waar hij de strijd kan aangaan met zetelend president Jair Bolsonaro.

Zoals door zijn medestanders vanaf de eerste dag van zijn proces werd gesteld was het proces tegen Lula een politiek manoeuvre, dat door zijn politieke tegenstanders in samenspraak met politiek bevoordeelde politiediensten en rechters werd in elkaar gestoken om Lula te verhinderen deel te nemen aan de presidentsverkiezingen in 2018.

Uit onthullingen van onder meer journalist Glenn Greenwald is gebleken dat rechter Sergio Moro actief overleg pleegde met ambtenaren van het VS-ministerie van Justitie en van de VS-ambassade om een zaak op te zetten tegen Lula in de context van het corruptieschandaal Lava Jato (carwash).

De aanklacht tegen Lula heeft met dit onderzoek geen enkel verband kunnen aantonen. De bewijsvoering was exclusief gebaseerd op de mondelingen getuigenis van één persoon, die in ruil voor strafvermindering in het corruptieschandaal beweerde dat hij aanwezig was toen Lula een luxe-appartement zou aanvaard hebben als smeergeld voor het toekennen van lucratieve bouwcontracten voor het bouwbedrijf Odebrecht, in opdracht van de nationale petroleummaatschappij Petrobras.

Zonder deze rechtzaak zou Jair Bolsonaro kansloos geweest zijn tegen Lula die in alle peilingen veel hoger scoorde. Hoewel het niet de bedoeling was van de economische elite en van de VS om Bolsonaro tot president te verkiezen werd hij uiteindelijk wel hun kandidaat toen de rechtse kandidaat van hun keuze het zeer slecht deed in de peilingen.

Bolsonaro’s sociaal en economisch beleid, evenals zijn aanpak van de pandemie is ondertussen zo rampzalig dat zijn kansen op een tweede mandaat zeer klein geworden zijn, zeker tegen een sterke kandidaat als Lula.

De VS en de economische elite in Brazilië gaan echter niet passief toekijken de komende twee jaar. Het worden nog spannende maanden voor Brazilië en voor Lula.