Woensdagavond 3 november organiseerde het collectief Wages For Wages Against in Sint-Gillis een rondetafel over het probleem van de arbeid die vrouwen in 2021 nog steeds verrichten zonder enige vergoeding of erkenning van hun werk. Zij stellen vast dat in 2021 nog altijd talrijke vormen van vrouwenarbeid niet worden erkend als ‘werk’ en niet worden verloond. Het is onder de neoliberale economie nog erger geworden.
Meer dan vijftig jaar na het ontstaan van de International Wages for Housework Campaign (IWFHC)1 in de VS worden vele vormen van arbeid van vrouwen nog altijd niet erkend als ‘werk’ dat verloond dient te worden.
Het is in zekere zin zelfs nu nog erger. Thuiswerk is een vast onderdeel geworden van de grijze zones van de neoliberale economie. De wereldwijde pandemie heeft deze ongelijkheid nog verscherpt.
Het collectief Bas Les Masques verenigt vrijwillige en professionele naaisters die sinds het begin van de pandemie werden ingeschakeld om massaal en gratis mondmaskers en hygiënische stofjassen te vervaardigen. De organisatie werd opgericht door Annabelle Locks in België en Jackie Taddeoni in Frankrijk. Het collectief Wages For Wages Against ijvert voor de verloning van kunstenaars.
Samen organiseerden zij op woensdag 3 november in Sint-Gillis een rondetafel om de dynamiek te bespreken die maakt dat het werk en de uitbuiting van zoveel werkende vrouwen nog steeds niet wordt erkend. Vrouwen die zich tijdens de pandemie hebben verenigd in het collectief Bas les Masques namen er het woord.
Daarnaast werd de problematiek besproken van de vele gratis diensten die vrouwen verlenen in de hedendaagse kunstensector. Wages For Wages Against publiceerde over die strijd de brochure We Are not Where We Need to Be, But We Ain’t Where We Were 2. Deze brochure geeft een militant perspectief aan individuele ervaringen en collectieve vragen. Need
Tijdens de rondetafel kregen de toehoorders verduidelijking van Maud Simonet, sociologe en van Giulia Mensitieri, antropologe, die het debat modereerde.
Maud Simonet is sociologe aan het Franse Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) waar zij onderzoek verricht naar vrijwilligerswerk, de arbeidsmarkt, activering en de processen die leiden tot de onzichtbaarheid van gratis werk. Zij schreef hierover Travail gratuit: la nouvelle exploitation? (Textuel, 2018).
Giulia Mensitieri bestudeert de veranderingen in de arbeidsmarkt en schreef Le plus beau métier du monde. Dans les coulisses de l’industrie de la mode (La Découverte, 2018).
Deelnemers aan het debat benadrukten dat seksisme de hoofdoorzaak is van het feit dat zoveel vormen van vrouwelijke arbeid nog altijd onbezoldigd of laag bezoldigd zijn, vooral in die sectoren waarop nog steeds worden neergekeken als ‘vrouwelijk’, terwijl banen als ingenieur of elektricien worden beoordeeld en gerespecteerd als ‘mannelijk’.
Het geweld van de economische ongelijkheid tussen vrouwen en mannen is misschien wel het geweld dat alle andere vormen van geweld mogelijk maakt (seksueel, psychologisch, geweld tegen huishoudpersoneel, discriminatie bij aanwerving…). Strijden voor economische autonomie betekent strijden voor hun toegang tot gelijkheid in de maatschappij.
Notes:
1 Zie Louise Topin. Wages for Housework: A History of an International Feminist Movement 1972-1977, Pluto Press, London, 2018, 338 pp. ISBN 978 0745 3386 8 2.
2 ‘We zijn nog niet waar we horen te zijn, maar we zijn niet meer waar we waren’. Parafrase van Martin Luther King: ‘We ain’t what we oughta be. We ain’t what we want to be. We ain’t what we gonna be. But thank God, we ain’t what we was.’ (We zijn niet wat we horen te zijn. We zijn niet wat we willen zijn. We zijn niet wat we gaan zijn. Maar, godzijdank, we zijn niet meer wat we waren’.)
Lees ook: ‘De maskers af’: naaisters van maskers zijn de vanzelfsprekende uitbuiting beu