Neen, dit is niet wat eerste minister Alexander De Croo in de Kamer van Volksvertegenwoordigers zei tijdens het debat over de Russische agressie in Oekraïne. Wat hij echt zei was “Poetin heeft bondgenoten in dit parlement”. Zo denkt onze eerste minister over de vrijheid van meningsuiting. Wie niet 100 procent met ons is, is tegen ons. Analyse van de voorgeschiedenis van oorlogen is wél belangrijk, die geschiedenis ontkennen is nieuwe oorlogen mogelijk maken.

Dit wordt geen kroniek van een aangekondigde oorlog, de voortdurend gebruikte meme naar de beroemde roman van Gabriel García Márquez. Wie onze artikels van de voorbije weken leest, wist het immers al. Een ongewapende – het woord ‘vreedzaam’ is hier ongepast – diplomatieke oplossing was wel degelijk mogelijk.

Een aantal critici van mijn vorige artikels denkt die nu in een fout daglicht te kunnen stellen, maar ik moet ze teleurstellen. De lijn van deze analyses is altijd geweest: dit kan wel degelijk gestopt worden, maar dat is niet wat de VS en de EU – met ruime bijval in de mainstream media – doen. Integendeel, zij maakten met die aanpak wat nu aan het gebeuren is elke dag meer waarschijnlijk.

De Russische eisen waren bekend: géén NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne en een federale oplossing voor de rechten van de etnisch-Russische minderheid. Het was niet eens nodig om dat toe te zeggen, gewoon aanvaarden dat die eisen aan een onderhandelingstafel zouden worden besproken was al voldoende geweest.

De redenen waarom de VS en de EU dat weigeren hebben niets te maken met een eventueel wantrouwen dat Rusland die eisen niet ernstig zou nemen of veel meer zou willen, het heeft er alles mee te maken dat de EU en de VS gewoon niet willen dat er een onderhandelde oplossing komt.

Democratie en mensenrechten?

Oekraïne moet volledig en eenzijdig opgeslorpt worden, economisch door de EU en militair door de NAVO. De enorme landbouwgronden, de grondstoffen horen westerse bedrijven toe.

Het lot van de gewone Oekraïener is daarbij de laatste zorg – of eerder, helemaal géén zorg, zoals de steun voor de autoritaire regeringen van presidenten Joestsjenko, Poroshenko en Zelensky heeft aangetoond.

Het IMF legde met hun instemming zijn ‘besparingen’ op en brak de bestaande sociale welvaartsstaat af. Daarin verschilden ze niet van de twee regeringsperiodes onder Janoekovitsj, maar die was niet pro-westers: daar zat hem het cruciale verschil.

Was deze Russische invasie – want daar begint het toch op te lijken – dan voorspelbaar en/of voorkoombaar? Wel, lees eerst even dit citaat, probeer te raden naar waar, wanneer en door wie dit werd gezegd alvorens het antwoord dat erop volgt te lezen:

“Rusland neemt niet alleen een omsingeling (door de NAVO) waar en inspanningen om de invloed van Rusland in de regio te ondermijnen, maar vreest eveneens onvoorspelbare en oncontroleerbare consequenties die de Russische veiligheidsbelangen zwaar kunnen beschadigen. Experten melden ons dat Rusland in het bijzonder verontrust is dat de grote verdeeldheid in Oekraïne over het NAVO-lidmaatschap, met het grootste deel van de etnisch-Russische gemeenschap tegen lidmaatschap, zou kunnen leiden tot een zware breuk, met geweld en in het slechtste geval een burgeroorlog. Als dat eventueel zou gebeuren zou Rusland moeten beslissen om tussenbeide te komen, een beslissing die Rusland liever niet zou nemen …

Dmitry Trenin, onderdirecteur van het Carnegie Moscow Center drukte zijn bezorgdheid uit dat op de lange termijn Oekraïne potentieel de meest destabiliserende factor zou zijn in de Russische relaties met de VS, als gevolg van de emotie en de nervositeit die wordt veroorzaakt door zijn (Oekraïne) streven naar NAVO-lidmaatschap … Omdat de kwestie van lidmaatschap zeer verdelend inwerkt op de Oekraïense binnenlandse politiek, creëert dat een opening voor Russische interventie.”

Het is een citaat uit diplomatieke correspondentie via een geëncrypteerd kanaal van 1 februari 2008, vanuit de VS-ambassade in Moskou en gericht aan een aantal NAVO-instellingen, namelijk de Joint Chiefs of Staff (het -VS-militair opperbevel), de NATO-European Union Cooperative, de National Security Council, het Russia Moscow Political Collective, de VS-minister van Defensie en de VS-minister van Buitenlandse Zaken.

Dit bericht werd in 2010 openbaar gemaakt door WikiLeaks. Daarin wordt duidelijk gesteld dat er geen enkele twijfel over bestaat dat de uitbreiding van de NAVO in de richting van de Russische grens een eventueel conflict met Rusland riskeert, vooral over Oekraïne.

Obama was nog voorzichtig

President Obama besliste verdere verkoop van wapens aan Oekraïne stop te zetten, terwijl Oekraïne op dat ogenblik toch een zeer pro-westerse bondgenoot had in president Viktor Joesjtsjenko, de man die na de Oranje Revolutie was verkozen.

Die voorzichtige aanpak werd onmiddellijk verlaten door president Trump – terwijl hij in de grote media in de VS en daarbuiten als een ‘vriendje van Poetin’ werd weggezet.

De VS en de NAVO hebben nooit de intentie gehad om Oekraïne te hulp te schieten – toch niet als je met ‘Oekraïne’ de bevolking bedoelt.

Meer dan 1,5 miljard dollar aan wapens uit de VS en Groot-Brittannië zijn sindsdien in Oekraïne toegekomen, waaronder gesofisticeerd Javelin- en NLAW-antitankgeschut. President Biden zette het beleid van Trump onverminderd verder.

Wat nu gebeurt is verschrikkelijk voor de gewone Oekraïeners, maar het verontwaardigde geblaat van onze regeringsleiders over dat leed is hypocriet. De VS en de NAVO hebben nooit de intentie gehad om Oekraïne te hulp te schieten – toch niet als je met ‘Oekraïne’ de bevolking bedoelt.

De geleverde wapens zijn – naast bijzonder lucratief voor de eigen bedrijven – bedoeld om Oekraïne eenzaam op te zadelen met het vuile werk van de strijd tegen de vermaledijde Russen.

Waar gaat dit eindigen?

Ik weet net zomin als u, beste lezers, waar dit gaat eindigen. Hoed u voor de zelfverklaarde media-experten die het allemaal perfect voorspellen. Ik kan alleen maar hopen dat er zo snel mogelijk een einde aan deze moordende agressie komt.

De geweldloze oplossing ligt nog steeds voor de hand.

De geweldloze oplossing ligt nog steeds voor de hand: een garantie dat Oekraïne geen lid wordt van de NAVO en een federale structuur die voor bepaalde zaken autonomie geeft aan de regio’s, meer bepaald aan de Russischtalige minderheid.

Dat laatste was overigens reeds in 2015 vastgelegd in twee verdragen die in de Wit-Russische hoofdstad Minsk werden afgesloten, de Minsk-akkoorden. De inkt was nog niet droog toen president Poroshenko bij zijn terugkeer in Kiev aan het parlement verklaarde dat hij niet van plan was dat akkoord uit te voeren.

Dat Rusland de voorbije maanden voortdurend hamerde op de uitvoering van die Minsk-akkoorden en aanklaagde dat de Oekraïense regering deze akkoorden reeds zeven jaar weigert uit te voeren, was geen nieuws. Nu is het plots een schandaal dat Rusland diezelfde Minsk-akkoorden heeft opgezegd.

Het is nu plots een schandaal dat Rusland diezelfde Minsk-akkoorden heeft opgezegd.

Rusland heeft zich nooit verzet tegen economische samenwerking van Oekraïne met de EU. Rusland is trouwens zélf een economische partner van de EU – en voor veel meer dan aardgas en olie.

Rusland heeft zich echter wel verzet tegen EU-integratie van Oekraïne ten koste van economische samenwerking met Rusland, nuance! In een normale wereld – wat is tegenwoordig nog ‘normaal’ – kan een land goede handelsrelaties hebben met al zijn buurlanden. In feite kan je de positie van Rusland eenvoudig samenvatten: “Wij willen geen anti-Russisch Oekraïne. Al de rest is bespreekbaar.”

Dit is begonnen in december 2013

Het is de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie Barroso die president Janoekovitsj eind 2013 voor de keuze heeft gesteld, of met ons, of met Rusland, maar niet met beiden tegelijk. Het was een keuze die hij drie jaar lang niet had opgedrongen tijdens de voorafgaande onderhandelingen.

Pas dan heeft president Janoekovitsj de ondertekening van het akkoord geweigerd. Hij koos daarmee eieren voor zijn geld. De handelsrelaties met Rusland waren er immers al. Nieuwe handelsrelaties met de EU stonden nog in een onzeker beginstadium.

Janoekovitsj was zonder de minste twijfel leider van een corrupt en repressief regime en was pro-Russisch. Die corruptie en die politieke repressie had hij echter gemeen met de pro-westerse presidenten Joestsjenko voor hem, en Poroshenko en Zelensky na hem.

Want ook dat moet gezegd, de EU en de VS hebben alle steun verleend aan pro-westerse regimes in Kiev, maar niet aan democratie en mensenrechten.

Want ook dat moet gezegd, de EU en de VS hebben alle steun verleend aan pro-westerse regimes in Kiev, maar niet aan democratie en mensenrechten. Censuur en repressie van de media onder Janoekovitsj werd door opvolgers Poroshenko en Zelensky nog verhard. Tegen de extreemrechtse milities werd niet opgetreden. Er werd nooit een onderzoek gestart naar de slachtpartijen van Maidan en Odessa.

Irrelevante informatie?

Oordeel zelf hoe dit alles wordt voorgesteld in onze mainstream media. U, lezers, krijgt daar een heel andere interpretatie van de gebeurtenissen. Deze nieuwssite beweert niet ‘het beter te weten’. Deze nieuwssite meent wel dat die andere versie ook verkondigd moet worden. De lezers kunnen dan zelf oordelen wat ze willen geloven.

De oorlogssituatie in Oekraïne werd besproken in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. PVDA-kamerlid Nabil Boukili wees op het belang van de voorgeschiedenis van deze escalatie. Hij kreeg als antwoord van eerste minister De Croo: “Poetin heeft bondgenoten in dit parlement”.

Deze nieuwssite beweert niet ‘het beter te weten’. Deze nieuwssite meent wel dat die andere versie ook verkondigd moet worden. De lezers kunnen dan zelf oordelen wat ze willen geloven.

Of hij dat echt gelooft – ik vermoed dat hij ook wel weet dat dit louter goed klinkende retoriek is, ideaal voor een quote in de krant – doet niet ter zake. Laat ik die redenering echter logisch doortrekken: “Saoedi-Arabië en Egypte hebben bondgenoten in dit parlement.”

Deze twee landen zijn slechts de ergsten van een nog veel langere lijst van westerse bondgenoten, maar dit terzijde.

Vergelijken van oorlogssituaties tijdens een effectieve oorlog brengt geen zoden aan de dijk voor de mensen die in doodsangst de stabiliteit van hun huis moeten achterlaten voor een onzekere vlucht in het onbekende.

Er is echter een substantieel verschil tussen beide beweringen. Wat je ook van de PVDA mag denken, hun ‘steun’ aan Rusland – of aan Venezuela – is louter retorisch. Zij zenden geen wapens, sluiten geen lucratieve handelscontracten met de regimes die ze volgens hun tegenstrevers ‘steunen’.

België is een kleine speler en speelt het nog niet zo grof als pakweg Groot-Brittannië dat de politie in Bahrein, Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en Kazakhstan opleidt in ‘crowd control’ om elke kiem van democratisch verzet in de kiem te smoren. Datzelfde land levert de clusterbommen en de bommenwerpers, leidt de piloten op en monitort hun vluchten boven Jemen.

In ieder geval is de Belgische steun aan de hierboven vermelde dictaturen heel concreet: handelscontracten, staatsbezoeken, ontvangst bij Koning Filip …

De media titelen dat dit de grootste aanval is op een land sinds de Tweede Wereldoorlog. Daarvoor moeten ze wel vijftig jaar Koude Oorlog vergeten, die in die verre Derde Wereld allesbehalve ‘koud’ was.

De invasies van de VS en zijn bondgenoten in andere landen hebben nergens tot de beweerde doelstelling van democratie en mensenrechten geleid, integendeel.

Voor de mainstream media is een analyse zoals dit artikel een vorm van goedpraten van de huidige Russische invasie in Oekraïne. Dat is het niet. Er zijn zonder twijfel journalisten die dat echt geloven.

Verstandige journalisten weten wel beter. Dergelijke verwijten zijn alleen bedoeld om elk afwijkend narratief de mond te snoeren. het spaart tevens de energie uit om met tegenargumenten te komen.

De logische lijn van elke vredesactivist is ook de mijne: elke vorm van oorlogsvoering is fout, is onmenselijk. Dat is zo wanneer Rusland dat doet en dat is zo wanneer ‘wij’ ons ertoe verlagen.

Niet gelogen

Een ding geef ik grif toe: ik geloofde de beweringen niet van de Amerikaanse en Europese inlichtingendiensten toen zij stelden dat een invasie imminent was. Ondanks hun rijkelijk palmares van leugens in het verleden hadden ze nu wél gelijk.

Ze waren echter onvolledig. Als ze helemaal correct waren geweest hadden ze er telkens bij verklaard dat een diplomatieke oplossing nog altijd mogelijk was. Dat verzwegen ze, net als de voorwaarden waaronder dat mogelijk kon zijn. Waarom kan iedereen zelf raden. Mijn vermoeden is dat ze geen ongewapende oplossing wilden.

Cas Mudde vatte het probleem van de eenzijdige berichtgeving goed samen met deze tweet. Je moet Rusland veroordelen voor deze agressie want:

If you are anti-US imperialism but not anti-Russia imperialism, you are not anti-imperialist, you are anti-US.

— Cas Mudde 😷 (@CasMudde) February 24, 2022

Ik ben het met hem eens, maar vond zijn stelling onvolledig, daarom heb ik ze aangevuld met deze toelichting:

If you are anti-Russia imperialism but not anti-US imperialism, you are not anti-imperialist, you are anti-Russia.

— Lode Vanoost (@lodevanoost) February 24, 2022

Wanneer de gruwelijke beelden van slachtoffers op onze tv-schermen en frontpagina’s passeren is het moeilijk nuchter te blijven, menselijk leed raakt ons allen.

Laat ons echter niet vergeten dat terwijl de Russische agressie doorgaat, op dezelfde dag ook in Somalië en Jemen burgers werden gebombardeerd, dat in Colombia doodseskaders elke dag mensen afmaken omwille van hun democratisch verzet, dat de bezetting van Palestina onverminderd doorgaat, dat een volksopstand in Haïti al vijf jaar gruwelijk wordt onderdrukt zonder dat dit onze voorpagina’s siert. Het zijn slechts enkele lukrake voorbeelden.

De manier waarop de mainstream media de Russische agressie veroordelen en over alle pagina’s en hoofdpunten etaleren overtuigt mij niet. Dit is geen eerlijke berichtgeving.

Als onze verontwaardiging over die gruwel dezelfde zou zijn als over wat vandaag in Oekraïne gebeurt, zou ze geloofwaardig overkomen. Bovendien zouden we dan met echt gezag onze veroordeling kunnen uitspreken. We veroordelen dan immers op basis van principes die we ook op onszelf toepassen.

Dat gebeurt nu niet. De manier waarop de mainstream media de Russische agressie veroordelen en over alle pagina’s en hoofdpunten etaleren overtuigt mij niet. Dit is geen eerlijke berichtgeving.

Het zijn weer moeilijke tijd voor vredesactivisten. In Groot-Brittannië wordt de grootste vredesbeweging ‘Stop the War’ door Conservatieven en Labour beschuldigd van collaboratie met het Russisch regime. Redenen genoeg om ontmoedigd te raken.

Net op dit ogenblik is consequent volhouden de beste manier om hier mee om te gaan. De geschiedenis heeft de vredesbewegingen keer op keer gelijk gegeven, dat zal ook nu het geval zijn.