De grote media blijven excelleren in vooringenomenheid, zoals weer blijkt uit de disproportionele en eenzijdige weergave van de ruil tijdens het bestand in Gaza. Het was ooit erger, het beweegt wat in de richting van iets meer evenwichtige berichtgeving, maar als het er toe doet blijven de oude mechanismen doorwegen, zoals blijkt uit woordkeuze en selectie van berichten. Gebrek aan andere informatie is er nochtans niet.
“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.
DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr)
***
Het moet gezegd, er is meer aandacht dan ooit tevoren voor de Palestijnse versie over de werkelijkheid van de bezetting, de kolonisatie en de apartheid in bezet Palestina en Israël. Opinies, interviews, analyse, de Palestijnse versie komt ook aan bod… na 75 jaar.
Toch blijft het wringen. Met de huidige ‘evenwichtige’ berichtgeving en evenveel plaats voor beide versies komen we er nog lang niet. De recente ‘evenwichtigheid’ wordt door de redacties beschouwd als ‘ongeveer evenveel aandacht voor beide kanten van het verhaal’. Die interpretatie van ‘evenwicht’ is gebaseerd op de mythe dat media correct bezig zijn als ze zich ergens in het midden van twee uitersten houden.
Daar klopt echter niets van. Om te beginnen ligt de objectieve waarheid over de feiten niet zomaar perfect ‘ergens in het midden’, maar kan die zich eender waar op het spectrum bevinden. Bovendien ben je niet evenwichtig als je even veel aandacht geeft aan beide kanten van een conflict, zoals de bezetting van Palestina.
Ik geef een voorbeeld ad absurdum uit de geschiedenis. Ben je evenwichtig als je een debat organiseert tussen een slavenhouder en een slaaf, tussen een voorstander van kinderarbeid en een kind of tussen voor- en tegenstanders van de doodstraf? Vandaag beseffen we maar al te goed dat je één van beide kanten géén forum meer geeft.
Bezetter versus bezette
Dit zijn extreme voorbeelden. Historische vergelijkingen kloppen nooit helemaal, maar ‘ze rijmen wel’. Tientallen jaren hebben de media eenzijdige aandacht gegeven aan de kant van de bezetter, de kolonisator en de onderdrukker in Palestina en Israël.
De niet meer te ontkennen gruwel van Gaza leidt nu tot een iets meer evenwichtige berichtgeving, waaronder recent een oproep in De Standaard van een juridisch expert om Israël voor het Internationaal Strafhof te dagen voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid.
Een echt ‘evenwicht’ is echter nog een brug te ver voor de meeste mainstream redacties. Hoe dat echte evenwicht er zou moeten uitzien? Het zou een evenwicht moeten zijn gebaseerd op het volume van de feiten en op de categorisering van de betrokken partijen: bezetters versus onderdrukten, repressie versus volksverzet.
Om het met Holocaust-overlever Joods-Canadees arts Gabor Maté te zeggen: “Neem het ergste dat je kan zeggen over Hamas, vermenigvuldig dat 1000 keer en het zal nog niet aan het peil komen van de Israëlische repressie en onteigening van de Palestijnen.”
Met andere woorden, als de mainstream media echt evenwichtig willen zijn, dan moeten ze naast de verhalen van alle vrijgelaten Israëlische gijzelaars – verhalen die terecht mogen gehoord worden – proportioneel veel meer aandacht geven aan de verhalen van alle vrijgelaten Palestijnse ‘gijzelaars’.
‘Teenage males’
Het woordgebruik op onze eigen nationale omroep loog er niet om. Israëlische ‘kinderen’ werden bevrijd in ruil voor Palestijnse ‘tieners’. De BBC bakte het nog bruiner met ‘infants’ tegenover ‘teenage males’.
Als evenwicht effectief de echte drijfveer was, dan zou er meer aandacht gaan naar het feit dat Israël reeds tientallen jaren openlijk de praktijk toepast van gijzelnemingen in families en gemeenschappen waar ze een gezocht ‘terrorist’ willen grijpen, door kinderen en vrouwen letterlijk te zeggen dat ze alleen maar werden aangehouden en worden mishandeld om hun familieleden aan te geven.
Dan zou er meer aandacht gaan naar het feit dat Israël duizenden Palestijnen gevangen houdt zonder aanklacht of zonder vervolging voor een rechtbank, soms jarenlang.
Dan zou er meer aandacht gaan naar het feit dat gevangenen die wél veroordeeld zijn, werden gevonnist door militaire rechtbanken waar de elementaire regels van rechtspraak, zoals het recht op verdediging, niet worden gerespecteerd, terwijl Israëlische burgers voor dezelfde of ergere misdrijven voor een burgerlijke rechtbank veel minder zwaar worden gestraft of zelfs worden vrijgesproken ‘wegens gebrek aan bewijzen’.
Schrijnend is bijvoorbeeld het verhaal van de jonge moeder die zich aan een checkpoint verdedigde tegen een kolonist die haar hijab afrukte. Soldaten kwamen tussenbeide door de vrouw neer te schieten en de kolonist te laten gaan. Zij werd aangehouden voor ‘verzet tegen aanhouding’ en urenlang zonder medische zorg gelaten, met levenslange handicap tot gevolg. Ze werd uiteindelijk nooit vervolgd maar bleef wel jarenlang ‘administratief aangehouden’, wat in Israël zes maanden betekent, die onbeperkt verlengbaar zijn, zonder dat de rechter daarvoor een motivatie moet geven.
Meer evenwicht in de berichtgeving? Dan zou er meer aandacht gaan naar het feit dat gevangenen in Israël systematisch worden gefolterd, dat Palestijnse kinderen urenlang worden verhoord in afwezigheid van hun ouders (of aangeduide vertrouwenspersonen), zoals nochtans de Israëlische wetgeving verplicht.
Wat na de bevrijding?
Er ontbreekt in heel de berichtgeving over ‘gijzelaars’ en ‘gevangenen’ een uiterst belangrijk element, naast het enorme verschil in behandeling die zij kregen van hun gijzelnemers: waar keren de bevrijde gijzelaars naar terug.
Israëlische gijzelaars keren terug naar vrijheid, naar een rechtstaat die voor hen wel werkt. Palestijnse gijzelaars keren terug naar een nog altijd bezet gebied, waar ze de dag na hun vrijlating al worden bedreigd met nieuwe aanhouding, waar de wegblokkades, de nachtelijke raids, de mishandelingen op straat gewoon doorgaan.
Israël heeft tijdens het bestand reeds evenveel nieuwe gijzelaars ontvoerd op de Westelijke Jordaanoever en in bezet Oost-Jeruzalem als er werden vrijgelaten. Het geweld van kolonisten tegen de Palestijnse bevolking is exponentieel toegenomen.
Helemaal vrij worden de bevrijde israëlische gijzelaars nog niet. Na de ‘incidenten’ met een bevrijde grootmoeder en een bewoner van een van de door Hamas belegerde kibboets houdt Israël de nu bevrijde gijzelaars ver weg van de media. Verhalen over hun correcte behandeling door Hamas tijdens hun gevangenschap is niet wat een bezetter wil horen.
Aandacht voor de verhalen van de Palestijnse gijzelaars is er nauwelijks in de grote media. Nochtans zijn die meer dan ruimschoots voorhanden, toch voor journalisten die bereid zijn te kijken voorbij de ‘informatie’ van de grote persagentschappen.
Ironisch genoeg is het sociale medium X (Twitter) een van de bronnen waar die informatie beschikbaar is. Elon Musk zelf kiest de kant van de bezetters en de kolonisatoren, maar zit gewrongen met zijn retoriek van ‘geen censuur’. X (Twitter) is geen sociaal medium met een massabereik, maar is wel een belangrijke primaire bron voor journalisten (als ze bereid zijn te kijken).
Om echt evenwichtig te worden zullen er extra bijlagen in de kranten moeten komen: voor elke pagina met foto’s en verhalen van vrijgelaten Israëlische gijzelaars, tientallen pagina’s met Palestijnse verhalen… Beeldmateriaal en getuigenissen is er genoeg:
(ik gebruik hoofdzakelijk screenshots omdat twitter-links het artikel te zwaar maken voor publicatie en omdat het risico bestaat dat ze door de troepen van Elon Musk verwijderd zullen worden, je kan de originelen zelf terugvinden met het X adres):
Laat ik beginnen met dit net binnengekomen bericht (de hele tweet), dit gebeurt niet in Gaza maar in Jenin op de Westelijke Jordaanoever waar Hamas niet aanwezig is, waar een 9-jarige ‘terrorist’ wordt doodgeschoten (uit zelfverdediging?), niet voor gevoelige zielen, dagelijkse kost in bezet Palestina:
Gezinnen die op de vrijlating van hun familieleden wachten en pers worden met traangasgranaten verdreven van de ingang van de Ofer gevangenis om beelden te verbieden van verwelkoming. Families worden bedreigd met onmiddellijke aanhouding van hun pas bevrijd familielid als ze mensen uitnodigen om te feesten of al ze met de pers spreken:
Zorgverstrekkers die in volledig instemming met het bestandsakkoord patiënten naar het zuiden van Gaza transporteerden werden bij de checkpoints aangehouden en mishandeld door de Israëlische soldaten:
Deze Palestijnse jongen vertelt over de mishandelingen die ze ondergingen in de gevangenis:
Een Joods-Israëli duidt Netanyahu aan als de oorzaak van de huidige escalatie:
Deze Palestijnse jonge vrouw zegt geen woord over Hamas, maar we over haar mishandeling in de gevangenis. De BBC vertaalt het als een eerbetoon aan Hamas…
De vijfjarige Reem, een van de door Israël vermoorde ‘terroristen’ in Gaza:
Israëlische soldaten geven een feestje in de bijna volledig vernielde campus van de Universiteit van Gaza:
Het Al Shifa hospitaal was zogezegd een Hamas-basis en werd dus vernield, voor de vernietiging van het Indonesian Hospital deed de bezetter niet eens de moeite om diezelfde leugen te verspreiden:
Een overzicht van de totale vernietiging van de stadswijk Al-Zahra:
Ondertussen op de bezette Westelijke Jordaanoever gaat Israël verder met zijn repressie, een eeuwenoud Palestijns kerkhof moet wijken voor koloniale nieuwbouw. Deze moeder weigert het graf van haar zoon te verlaten, die amper vier jaren eerder werd vermoord door de bezetters:
Sinds dit interview met een vrijgelaten grootmoeder mogen vrijgekomen Israëlische gijzelaars niet meer met de media spreken, ze had het over de goede behandeling door Hamas:
Israëlische bezettingssoldaten verhinderen de pers om aanwezig te zijn bij familieherenigingen met vrijgelaten Palestijnse gijzelaars en bedreigen de familie met nieuwe aanhouding van de pas vrijgelaten gijzelaars als ze vrienden uitnodigen of verklaringen geven aan de media:
CNN: foto’s van alle bevrijde Israëlische gijzelaars, van Palestijnse gijzelaars verschijnen alleen de cijfers…
Vrijlating van een 38-jarige Palestijn, aangehouden toen hij 18 was…
Voorlopig nog niet in uw krant of tv-journaal: Basil Ayadia, aangehouden op 15-jarige leeftijd omdat hij protesteerde tegen zijn werkomstandigheden als kind-arbeider in een kibboets, na 11 jaar gevangenis waarvan 6 jaar eenzame opsluiting is hij zijn geheugen voor zijn gevangenschap kwijt en herkent hij zijn familie niet meer…
Bij gebrek aan vernielde ambulances en overblijvende ambulances die worden tegengehouden door het Israelisch leger moeten gewonde patiënten te voet verder naar het zuiden:
Zo antwoord je op de stupide en meest herhaalde vraag van mainstream journalisten:
De meeste nu vrijgelaten Palestijnse gijzelaars werden nooit vervolgd voor een misdrijf:
Israël neemt tijdens het bestand evenveel nieuwe Palestijnse gijzelaars als ze vrijlaat…
Deze Joods-Israëlische academicus zegt het onverbloemd: dit is genocide
Al Jazeera correspondent Anas Al Shareef is een van de weinige overblijvende journalisten ter plaatse in het Noorden van Gaza. Hij kreeg doodsbedreigingen van het Israëlisch leger met de expliciete boodschap dat hij moet stoppen met zijn berichtgeving:
Ongeveer 900 Palestijnse kinderen in Gaza moeten verder met één of meer geamputeerde ledematen:
…
Als ze hun ‘terrorist’ niet vinden, dan arresteren – gijzelen – ze hun zoon of hun vader…
Na jarenlange folteringen en eenzame opsluiting is deze man niet meer in staat tot normaal sociaal gedrag of conversatie:
67 vermoorde journalisten en nog blijven onze media ‘evenwichtig’ berichten over Gaza…
En de aanhouding van kinderen gaat ondertussen maar door…
Het Duitse (!) roddelblad Bild bakt het nog bruiner dan de BBC of CNN:
De militaire rechtbank van Haifa veroordeelde recent een jongeman tot 17 jaar voor passieve, ongewapende deelname aan een protestbetoging in 2021
De BBC zendt de BAFTA-ceremonie uitgesteld uit om alle solidariteitsbetuigingen voor Palestina te wissen
…
Er worden ook 14 Thaise gijzelaars vrijgelaten, los van de deal. Wat deden die in Israël? Uitgebuit worden in ‘socialistische’ kibboets…
Sinds 7 oktober heeft de bezetter opnieuw 3260 Palestijnen gegijzeld op de Westelijke Jordaanoever, niet in Gaza:
In het Al Nasir hospitaal in Gaza werden baby’s aan hun lot overgelaten na de verplichte ontruiming, dagen later krijgen de ouders geen toestemming van het bezettingsleger om hun kindjes op te halen en te begraven…
Nogmaals, ontvoeren van kinderen is al lang een vaste terreurpraktijk van de bezetter (beelden van 2021):
In de rotonde van de federale Senaat van de VS hangen foto’s van gegijzelde Israëli’s, geen enkele foto van een Palestijnse gijzelaar…
Als afsluiter Joods-Israëlisch journalist Gideon Levy: dit zal alleen stoppen als de internationale gemeenschap het verbiedt, als de prijs van de bezetting te zwaar zal worden voor Israël (net zoals het in Zuid-Afrika is gegaan):