Het is oorverdovend stil onder de EU-Groenen. De Democraten hebben deze ramp niet aan Jill Stein te danken, maar aan hun eigen falen. Een keuze voor ’the lesser evil’ was nog altijd een keuze voor ‘evil’. In plaats van Jill Stein af te vallen doen de Groenen er goed aan haar programma over te nemen en terug Groenen te worden.

De juiste cijfers zijn nog steeds niet bekend. Onze grootste westerse bondgenoot – uitvinder van zowat alles, van de jet-vliegtuigmotor na de Tweede Wereldoorlog over computers tot het internet (en zoveel meer) – is nog steeds niet in staat tot wat de meeste landen in het arme Zuiden al lang kunnen: het volledig stembusresultaat publiceren binnen 24 uur. In sommige staten zal dat nog drie à vier weken duren.

Doelbewust anachronisme

Dit is geen kwestie van onkunde of onwetendheid. Het is een bewuste keuze van de twee machtspartijen om een ouderwets, achterhaald verkiezingssysteem in stand te houden dat een echte parlementaire democratie onwaardig is. Dit uiterst slechte systeem laat manipulaties door malafide personen toen.

Recent konden we in onze mainstream media verontwaardigde verhalen lezen over hoe burgers met ondemocratische intenties duizenden kiezers het stemrecht ontnamen in staten als Georgia en Tennessee. Dat is inderdaad schandalig. Wat in deze analyse echter volledig ontbreekt is de vaststelling dat het VS-systeem dit mogelijk maakt.

Het is immers zeer eenvoudig. In de EU is zijn dit soort malafide praktijken onmogelijk. Het systeem laat dat gewoon niet toe. In België sta je op de kiezerslijsten vanaf je 18e verjaardag – op basis van je geboorteregistratie. Geen enkele ‘ambtenaar’ kan daar iets aan veranderen.

Ik schrijf bewust ‘ambtenaar’ want in het ‘winner takes all’ systeem van de VS zijn de meeste deelstaten de facto éénpartijstaten, waar alle ambtenaren een politieke kleur hebben, omdat de winnende partij over 100 procent van de te benoemen overheidsbanen beslist (ook al heeft die partij bijvoorbeeld maar 50,01 procent van de stemmen behaald.

Jill Stein neemt nul Democratische stemmen af

Stel dat ik de hypothese van de EU-Groenen overneem dat Jill Stein, door zich kandidaat te stellen voor de Green Party, stemmen zou afnemen van de Democratische kandidaat Kamala Harris en zo Trump de overwinning zou bezorgen.

Harris behaalde 67.957.895 stemmen¹, 4.683.669 stemmen minder dan Trump die 72.641.564 behaalde. Jill Stein behaalde 641.062 voorkeurstemmen. Alle derde kandidaten samen behaalden 2.159.150 stemmen, minder dan de helft van de achterstand van Harris op Trump.

Het ziet er naar uit dat Trump ongeveer evenveel stemmen behaald zal hebben als in 2020 (toen 74.223.975²). Het aantal stemmen voor Harris zal uiteindelijk nog wat stijgen. Een ruime schatting kan uitkomen op 70 miljoen stemmen. Dat is dus wel 11 miljoen stemmen minder dan Biden in 2020 die toen 81.283.501 stemmen behaalde.

Het vonnis is onweerlegbaar. Meer dan 11 miljoen Democratische kiezers zijn in 2024 niet meer komen opdagen. Zij zijn niet overgestapt naar Trump of naar Jill Stein. Trump behield zijn kiezers van vier jaar geleden.

Meer dan 11 miljoen Democratische kiezers zijn in 2024 niet meer komen opdagen

De redenen voor Democraten om niet te gaan stemmen zijn divers: teleurstelling over het zoveelste abominabele antisociale beleid, dat de gemiddelde Amerikaan opzadelt met een loon dat sinds de jaren 1980 nauwelijks is aangepast aan de inflatie en de gestegen kosten van levensonderhoud.

Recent heeft Boeing, na een wekenlange staking, ingestemd met een loonsverhoging van 38 procent voor zijn werknemers. Dat lijkt een fenomenale overwinning, maar in werkelijkheid is de inflatie sinds de laatste overeengekomen loonsverhoging hiermee nog steeds niet ingehaald.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat uit betrouwbare peilingen blijkt dat de overgrote meerderheid van de bevolking de kosten van levensonderhoud als haar voornaamste prioriteit ziet, en niet de oorlogen van de VS wereldwijd, hoewel deze nog steeds hoger scoren als prioriteit dan migratie naar de VS.

Pro-genocide Harris

Harris’ campagne was vanaf dag één ongeloofwaardig, nadat ze bijna vier jaar een haast onzichtbare vice-president was geweest die slechts af en toe een toespraak gaf met bekende nietszeggende clichés. Haar openlijke steun voor de verderzetting van de genocide in Gaza was een zoveelste schot in eigen voet.

Het is hier al meermaals vermeld, maar kan niet genoeg herhaald worden. Bij de Democratische voorverkiezingen van 2020 was zij de eerste kandidaat die afviel. Net zij werd vervolgens als betrouwbare vice-president gekozen door het team van Joe Biden.

Volgens een CBS-News/YouGov opiniepeiling van augustus 2024 verzetten 60 procent van alle kiesgerechtigde burgers zich tegen verdere wapenleveringen aan Israël. Bij de Democraten is dat bijna 80 procent, een verdubbeling in vergelijking met oktober 2023. Democratische kiezers gingen nu ofwel niet stemmen of stemden voor Harris met dichtgeknepen neus, omdat ze Trump noch meer afwezen.

“Democracy is coming to the USA”

De vraag mag gesteld worden in hoeverre de VS wel een representatieve democratie zijn. De juiste cijfers zijn nog niet bekend (naast de telling van de stembussen zijn ook de early voters en voters by mail nog niet geteld) maar de inschatting is dat ongeveer 33,2 procent van de kiesgerechtigde burgers niet zijn komen opdagen.

Bovendien hebben ongeveer 4,2 miljoen VS-burgers hun stemrecht verloren op juridische gronden die in Europese landen bijna volledig illegaal zijn. Ongeveer 6 procent van alle African-Americans zijn zo hun stemrecht kwijt, terwijl het nationale gemiddelde 1,8 procent voor de bevolking is.

Ongeveer 18 procent van alle stemgerechtigde burgers in de VS doen om allerlei zeer diverse redenen niet eens de moeite om zich te registreren als kiezer. Vergeet verder niet dat in geen enkele van de 50 staten (de registratieprocedures zijn een volledige bevoegdheid van de deelstaten) een automatische kiezersregistratie op basis van het geboorteregister bestaat.

In buitenlandse contacten beweren VS-ambassadeurs dat dit komt omdat het bevolkingsregister moeilijk kan gesynchroniseerd worden met het kiezersregister. Met andere woorden, in de VS kan in 2024 nog altijd niet wat in België en de meeste andere landen op aarde al 100 jaar bestaat.

Prioriteiten van de gewone Amerikaan?

De levensduurte was nauwelijks een thema in deze verkiezingen. Wat de commerciële media het Amerikaanse publiek boden was een zoveelste vierjaarlijkse sequel van een clash van persoonlijkheden.

Het enige dat ditmaal enigszins verschilde van vorige verkiezingen was de peilloze diepte van het niveau: een spektakel van twee kandidaten die grotendeels hetzelfde vertelden en elkaar beschuldigden van leugens, bedrog en verkiezingsfraude.

Er zijn nog wel verschillen. Harris verdedigde het recht op abortus, maar vergat er wel bij te zeggen dat zowel Democratische presidenten Obama als Biden geweigerd hebben de bevoegdheid over deze ethische kwestie weg te halen uit de deelstaten naar het federale niveau toen ze dat nog konden met een parlementaire meerderheid in het Huis en de Senaat.

Democraten: “Wat zijn die anderen slecht” – terwijl ze er zelf niets aan veranderen

Het gevolg is bekend. Het reactionaire Hooggerechtshof heeft de bevoegdheid volledig aan de deelstaten gegeven, met als gevolg dat reeds meerdere staten een volledig verbod op abortus hebben ingevoerd. Het is met de Democraten (de politieke elite, niet hun kiezers) altijd hetzelfde. “Wat zijn die anderen slecht” – terwijl ze er zelf niets aan veranderen.

President Biden heeft miljoenen dollars toegewezen voor het verlichten van de schuldenlast van studenten, maar heeft niets gedaan aan de werkelijke oorzaak van het probleem: geprivatiseerd onderwijs, een zoveelste voorbeeld van hoe de Democraten pleisters plakken op een systeem dat ze weigeren te veranderen. Republikeinen zeggen tenminste openlijk dat ze het nog erger willen maken.

Hetzelfde beleid, andere woorden

Er is nog een verschil. Het buitenlands beleid van Obama, Trump en Biden was hetzelfde, maar de retoriek, het woordgebruik, de stijl is totaal anders (en in feite kan je dat zeggen van alle presidenten sinds de Tweede Wereldoorlog).

Dat beleid heeft slechts één leidend principe: de VS moeten de enige grootmacht ter wereld zijn en blijven. Over de manier waarop die hegemonie behouden moet blijven, verschillen Republikeinen en Democraten van mening. Republikeinen zijn directer, Democraten verstaan beter de Europese kunst van het omfloerste woordgebruik.

Trump heeft die traditie enkele graden opgetrokken. Zo zei hij in 2016 bijna casual dat de reden waarom de VS de regering in Venezuela wil omverwerpen hun olie is – “die van ons is”. Zo eerlijk zijn Democratische politici nooit.

Ook het binnenlands sociaal en economisch beleid is hetzelfde, eveneens met heel andere bewoordingen. Biden wordt hier geloofd omdat hij wat gedaan heeft om de schuldenberg van universiteitsstudenten wat te verlichten.

Republikeinen zijn directer, Democraten verstaan beter de Europese kunst van het omfloerste woordgebruik

Vergeet verder niet dat Harris als senator en minister van justitie van Californië zich keihard heeft verzet tegen de verhoging van het minimumloon, een verplichting voor betere arbeidscontracten ‘omdat dat de economie zou schaden’;

Het echte probleem van het VS-politieke bestel in de VS is dat sinds president Jimmy Carter (dus nog voor Ronald Reagan) het onderwijs geprivatiseerd werd en dat noch Democraten noch Republikeinen er aan denken een openbaar onderwijsnet in te richten in hun land.

Idem dito met de gezondheidszorg. Obamacare was inderdaad een zeer kleine vooruitgang in sociale richting, maar het was in geen geval een hervorming van de geprivatiseerde zorgverstrekking in de VS. Het was een bijkomende financiering met belastinggeld van de privé-maatschappijen voor ziekteverzekering.

Informeer je, neem pas daarna een standpunt in

In plaats van zich achter Harris te scharen en Jill Stein aan te vallen hadden de EU-Groenen er beter aan gedaan eerst haar programma grondig te lezen en pas daarna te verklaren waar ze het niet mee eens waren.

Wat voor een democratische houding is het trouwens om kandidaten in een ander land te zeggen wat ze horen te doen? Verloren stemmen? Met die attitude hadden de Groenen ook niet moeten deelnemen aan de parlementsverkiezingen van 1981.

Met 2,3 procent en 138.575 ‘verloren’ stemmen konden ze toen toch ook geen verschil maken en haalden ze bovendien nuttige stemmen weg bij de SP (nu Vooruit) en de PS? Larie? Natuurlijk is dat onzin. Net zo goed als de larie die de EU-Groenen verkondigden op 1 november tegen Jill Stein.

Jill Stein heeft 641.062 Amerikanen naar de stembus gekregen voor een stem tegen genocide, tegen NAVO-agressie wereldwijd, voor een groene, sociaal verantwoorde economie en voor een groen leefmilieu zonder kernenergie en fossiele brandstoffen. Dat is meer dan de 529.046 Belgen die in juni 2024 voor Groen en Ecolo hebben gestemd.

De Groenen doen er beter aan het programma van de Green Party te lezen of vast te stellen hoe een echt groen project voor ‘anders gaan leven’ eruitziet.

PS: Deze analyse doet niets af aan de verdiensten van vele lokale Groen-groepen. Ik vraag me echter af in hoeverre de internationale standpunten van de EU-Groenen in overeenstemming zijn met wat hun basis hierover denkt.

 

Notes: