Op 1 november, slechts vijf dagen voor de presidentsverkiezingen, lanceren de Europese Groene partijen, waaronder Groen, Ecolo en Groen Links, een oproep tot Jill Stein om zich als kandidaat-president terug te trekken uit de verkiezingen van dinsdag 5 november. Zij kiezen voor de continuïteit van Kamala Harris en stellen zich verder geen vragen bij het brute feit dat de VS-kiezers enkel een keuze krijgen tussen de pest en de cholera.

Waarom deze oproep zo laat gebeurt legt de oproep niet uit. De stembrieven in alle 50 staten liggen vast. Jill Stein staat er op in 46 van de 50 staten. Een eventuele terugtrekking van Jill Stein maakt met andere woorden nauwelijks enig verschil.

De argumentatie van deze oproep rammelt op alle vlakken. Dat deze oproep zeer laat komt is er al een van. Een tweede punt is dat de groenen enkel en alleen Jill Stein oproepen zich terug te trekken en een tweede progressieve eveneens groene kandidaat verzwijgen (zie verder).

Gevat antwoord van Jill Stein aan de Europese Groenen: “Wij roepen de Europese groene partijen op te stoppen met hun steun aan de genocide in Gaza en aan de onderdrukking van democratie in de VS-verkiezingen”:

De Democratische Partij is in alle 50 deelstaten naar de rechtbank gestapt om haar deelname aan de verkiezingen te verbieden, op basis van allerlei procedureregels voor de registratie als kandidaat (die in alle 50 staten verschillend zijn). Dat is in vier staten gelukt.

Verhoor, geen interview

De VS-media hebben Steins kandidatuur zo goed als doodgezwegen, zoals ze altijd al doen met derde kandidaten, die in het mainstream jargon van de VS-media-elite ‘spoilers’ (letterlijk: bedervers) worden genoemd.

Als ze al eens aan bod komen of vermeld worden is dat steeds in negatieve zin. Interviews die naam onwaardig zijn ondervragingen in een politiekantoor. Alleen bij de alternatieve media krijgt ze een eerlijke kans om zich voor te stellen.

Dit overkomt Jill Stein net als iedere pro-Palestijnse stem, net als alle andere derde kandidaten – wanneer die een zeldzame keer in de mainstream aan bod komen. Voor de overgrote meerderheid van de kiezers is Jill Stein met andere woorden een volledige onbekende, ook al neemt ze nu voor de derde maal deel als kandidaat.

In afzonderlijke deelstaten zijn er meerdere derde kandidaten die soms slechts in één deelstaat meedingen. Al deze derden zijn in het verkiezingssysteem van de VS uiteraard kansloos.

Hun campagnes hebben meestal andere bedoelingen: een specifiek programmapunt als anti- of pro-abortus, anti- of pro-legalisering van soft drugs, anti- of pro-immigratie, soms is het hun voorbereiding op deelname van de gouverneursverkiezingen of een actiepunt dat alleen relevant is in de betrokken staat.

Vier derde kandidaten

Vier derde kandidaten dingen echter in (bijna) alle deelstaten mee. Robert Kennedy junior heeft de beroemde naam van zijn vader.

Hij wou oorspronkelijk deelnemen aan de Democratische voorverkiezingen, om zich met een betekenisvolle minderheid klaar te stomen voor een post in een volgende Democratische regering, een doelstelling die hij gemeen heeft met heel wat deelnemers aan Democratische of Republikeinse voorverkiezingen.

Hij neemt deel met een cocktail aan standpunten dat nauwelijks enige samenhang vertoont. Zo is hij voor drastische klimaatmaatregelen én voor fracking. Hij is ook volledig mee in de grote samenzwering van overheid en pharma-industrie om de bevolking met covid-vaccins te indoctrineren.

Hij geeft Rusland gelijk voor de invasie van Oekraïne. De VS moeten zich daar uit terugtrekken en zich concentreren op de echte vijand China. Op vlak van Palestina is hij nog radicaler pro-zionist dan Democraten en Republikeinen samen.

Er kwamen uiteindelijk geen Democratische voorverkiezingen, niemand stelde zich kandidaat tegen Biden. Die trok zich uiteindelijk terug na een desastreus tv-debat met Trump en schoof vicepresident Kamala Harris naar voor als kandidaat (of eerder, de partijtop deed het in zijn plaats).

Voor het gebrek aan populariteit – zij was de eerste kandidaat die afviel bij de Democratische voorverkiezingen van 2020 – en de redenen waarom zij toen toch door Biden werd gekozen als ‘running mate’, zie dit artikel over haar van 2020 Concrete politieke prestaties Kamala Harris nopen tot voorzichtigheid over mogelijke verwachtingen.

Een andere derde kandidaat is Jo Jorgensen voor de Libertarian Party. Deze partij doet zowat aan alle presidentsverkiezingen met een extreem libertair programma van minimale overheid en isolationisme op buitenlands vlak. Jorgensen nam ook al deel aan de verkiezingen in 2020 en behaalde toen 1,18 procent, slechts de helft van haar voorganger Gary Johnson in 2016 (3,3 procent).

Dan is er Cornell West, een filosoof met een academische carrière aan Harvard, Princeton en Yale, auteur van meer dan 20 boeken, vooral over de rassenproblematiek. Hij  werd ruim bekend tijdens de Occupy Wall Street beweging en voor zijn standpunten pro-Palestijnse rechten.

Oorspronkelijk wou hij zich kandidaat stellen voor de Green Party, met een programma voor openbare gezondheidszorg, hervorming van de politie, economische gelijkheid en Palestijnse rechten. Uiteindelijk besloot hij als onafhankelijk kandidaat deel te nemen.

Spoiler Jill Stein

En dan is er dus Jill Stein. Zij heeft een lange loopbaan achter de rug als internist¹ waarin zij zich bewust werd van het verband tussen interne ziektes en de verloedering van het leefmilieu. Ze nam eerder al deel aan presidentsverkiezingen.

In 2012 behaalde ze 465.000 stemmen of 0,36 procent. In 2016, de verkiezingsstrijd tussen Trump en Hillary Clinton behaalde ze 1,07 procent, goed voor 1,46 miljoen stemmen.

Ze kreeg ook toen het verwijt dat Clinton ‘verloor’ tegen Trump omdat ze in een aantal swing states een nipte helft voor Clinton veranderde in net iets kleinere minderheid van stemmen dan Trump, die daarmee alle zitjes in het presidentieel kiescollege van die staten behaalde.

Dat klopte om meerdere redenen niet. Eerst en vooral omdat Clinton meer stemmen haalde dan Trump, maar verloor door de verdeling van de zitjes in het presidentieel kiescollege en ten tweede omdat ze net als vorige derde kandidaten kiezers naar de stembus kreeg die anders niet zouden zijn gegaan.

Dit verwijt werd ook al geuit in 2000 toen Ralph Nader voor de Green Party verantwoordelijk zou zijn geweest voor de nederlaag van Democraat Al Gore tegen Republikein George W. Bush. In de opiniepeilingen krijgt Jill Stein nu een gelijkaardig percentage als in 2016, ongeveer 1,5 procent.

Van dat spoiler-argument klopte toen ook al niets. De korte uitleg zoals hierboven al vermeld: derde kandidaat Ralph Nader trok kiezers aan om te gaan stemmen die anders niet kwamen opdagen, omdat ze de duopolie van de twee machtspartijen verwerpen (voor een zeer uitgebreide toelichting, zie dit artikel van april 2004 De verkiezing van George W. Bus en de Amerikaanse groenen).

Groener dan de groenen

De Europese groene partijen vragen alleen aan Jill Stein om zich terug te trekken, niet aan Cornell West, die toch eveneens een kandidaat is met een progressief en klimaatactivistisch programma en evengoed een stoorzender zou kunnen zijn in de tweestrijd Trump-Harris.

Aan haar milieuprogramma kan het niet liggen. Dat is groener dan dat van de Europese groenen, 100% anti-kernenergie om maar één voorbeeld te noemen. Jill Stein deed verder meer dan zich uitspreken tegen fracking. Ze werd meermaals aangehouden tijdens haar deelname aan de protesten tegen de aanleg van nieuwe pijplijnen.

Dat ze aan tafel heeft gezeten met Poetin is een vals argument, dat het gebrek aan echte inhoudelijke argumenten moet maskeren

Een ultiem argument is dat Stein zich zou hebben geaffilieerd met ‘autocratische regimes’. Dat komt neer op één voorval. In 2015 nam ze deel aan een lunch waarbij ze in Moskou aan dezelfde (grote) tafel zat als president Poetin.

Stein verdedigde haar aanwezigheid met een zeer valabel argument. Zij is voor dialoog en diplomatie, dat betekent onder meer dat je met je tegenstanders praat, wat niet hetzelfde is als er mee eens zijn.

Aan tafel zitten met Poetin heeft ze overigens gemeen met alle VS-presidenten en met zowat alle vorige en huidige EU-regeringsleiders, te beginnen bij Tony Blair en Guy Verhofstadt. Niemand die hen verwijt dat hun aanwezigheid een vorm van instemming zou zijn met hun illustere tafelgenoot.

Dit is met andere woorden een vals argument, dat het gebrek aan echte inhoudelijke argumenten moet maskeren.

Hét Europees groene boegbeeld

Diezelfde groene partijen distantiëren zich ondertussen niet van de meest prominente groene politica in de EU, Duits minister van buitenlandse zaken Annalena Baerbock. Die heeft in haar toespraak tot de VN-Algemene Vergadering openlijk het bombarderen van burgerdoelwitten in Gaza goedgekeurd, een flagrante schending van het VN-Handvest en het international oorlogsrecht, waaronder de Conventies van Genève.

Ik was tijdens mijn passage in de hogere cenakels van Groen voor hun eerste regeringsdeelname in 1999 al niet erg onder de indruk van de kennis van zaken van de toenmalige groene boegbeelden over buiten-Europese zaken. Als het over Latijns-Amerika, Azië, Afrika en de VS ging kwamen ze zelden verder dan de bekende mainstream clichés.

Hun huidige steun voor Kamala Harris getuigt in ieder geval van ontstellende onwetendheid over het politieke verleden van deze politica, als senator en minister van justitie van de deelstaat California.

De huidige steun van de Groenen voor Kamala Harris getuigt van ontstellende onwetendheid over het politieke verleden van deze politica

Haar mandaat als vicepresidente blonk uit in clichématige toespraken, waaronder haar uitspraak dat het “in de 21ste eeuw toch niet langer kan dat een land een ander soeverein land binnenvalt” (over de Russische invasie in Oekraïne). Is het de VS die dit zegt, het land met het grootste palmares ter wereld op vlak van schending van soevereiniteit, op vlak van brutale inmenging in verkiezingen, op vlak van steun aan militaire staatsgrepen, op vlak van invasies in Irak, Syrië, Afghanistan, Vietnam…?

Om de vier jaar hetzelfde argument

Kamala Harris zou binnenlands staan voor vrouwenrechten, LGBTQI en meer sociale bescherming. Dat is met enige variatie het ‘lesser evil’-argument om Democratisch te stemmen sinds 1980. Ondertussen wordt het recht op abortus verder teruggeschroefd, blijven de lonen stagneren sinds de jaren 1980 onder Republikeinse en Democratische presidenten en worden de arbeidsvoorwaarden en arbeidsonzekerheid voor de gewone Amerikaan steeds maar slechter.

Uit alle opiniepeilingen blijkt ondertussen dat de gemiddelde Amerikaan de levensduurte als voornaamste prioriteit ziet, toch is dat geen thema in deze verkiezingen.

De fameuze muur aan de grens met Mexico is nog steeds niet af. Trump voegde er minder kilometers aan toe dan Obama voor hem en de president die het meeste kilometers van die muur heeft gebouwd was president Bill Clinton, eveneens een Democraat.

President Obama heeft geweigerd om abortus weg te halen uit de deelstaten om er een federale bevoegdheid van te maken toen hij daarvoor een meerderheid had in zowel het Huis van Afgevaardigden en de Senaat en Biden was altijd al voor een strenger abortusverbod in zijn hele zeer lange politieke loopbaan.

Het is telkens weer hetzelfde argument dat enkele weken na de eedaflegging weer voor vier jaar in de diepvriezer wordt gestoken. Het drama van Europees flinks is dat ze de retoriek van de Democraten tijdens de vierjaarlijkse verkiezingscampagne au sérieux nemen. De feiten zeggen iets heel anders.

Deze politica staat volledig achter de genocide in Gaza, die voor meer dan 70% met VS-wapens wordt gefinancierd

Harris staat verder voor meer fracking, voor meer pijplijnen en is voorstander van de uitbreiding van de doodstraf, weigerde gevangenen na hun volledige straf vrij te laten (omdat hun gratis werk nodig was voor de economie).

In Californië heeft ze zich keihard verzet tegen wetsvoorstellen voor minimumloon en voor betere arbeidscontracten – die overigens vrouwen veel meer treffen dan mannen. Tijdens haar vicepresidentschap heeft ze zich ook nooit ingezet voor een van deze strijdpunten.

Deze politica staat verder volledig achter de genocide in Gaza, die voor meer dan 70% met VS-wapens wordt gefinancierd.

Groen, partijtop of basis

Je mag je echter de vraag stellen in hoeverre de partijtop van Groen en Ecolo nog representatief is voor haar basis met haar internationale standpunten over de NAVO, over kernenergie, over de oorlog in Oekraïne en over de genocide in Gaza.

Deze oproep is symptomatisch voor de existentiële ineenstorting van de groene partijen in heel Europa. Zij vallen een echte groene politica af, steunen een andere groene politica die genocide goedpraat en stellen zich verder geen fundamentele vragen bij het feit dat één land over oorlog en vrede in de wereld beslist, een land dat slechts 4,25 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigt (en zelfs die democratische vertegenwoordiging mag je in vraag stellen).

Deze oproep is symptomatisch voor de existentiële ineenstorting van de groene partijen in heel Europa

Zij stellen zich evenmin vragen bij het feit dat in dit machtige land een corrupt verkiezingssysteem zijn burgers de keuze geeft tussen het status quo van de genocide in Gaza (zie Wist je dat? De VS hebben geen fair verkiezingssysteem – dat is zo bedoeld) en een anders ingekleurde versie van dat status quo.

Ooit waren de groenen de nieuwe politieke stroming die zich diepere vragen stelde bij het systeem zelf. Vandaag zijn ze verworden tot een soft-liberaal amalgaam dat het economisch systeem achter de klimaatramp, achter de toenemende sociale uitbuiting en achter de oorlogsindustrie niet ter discussie stelt.

Note: