Vanuit Europa lijken de politieke cultuur en de massamedia in de VS verschrikkelijk bekrompen en eenzijdig, zonder verscheidenheid van opinies, met TV-schijndebatten tussen ‘opponenten’ die hetzelfde zeggen. We hebben ook snel de neiging om vergenoegd neer te kijken op de onwetendheid en de ideologische verstarring van de VS-burger.

Is die kritiek wel terecht? Enerzijds de Noord-Amerikanen verwijten dat ze alles geloven wat hun TV hen voorschotelt, anderzijds ons beeld van de VS uitsluitend baseren op wat we zien op onze oppervlakkige lichtbuis. Nader onderzoek leert dat de zaken genuanceerder en complexer zijn.

Zo durven we snel beweren dat er geen kritische – laat staan linkse progressieve – pers bestaat in de VS. Ik ga hier niet gaan beweren dat het er zo geweldig is. De dominantie van de ideologische massamedia is verpletterend, maar alle opinieonderzoeken wijzen uit dat de geloofwaardigheid van diezelfde massamedia bij de gewone Amerikaan zeer laag is.

De verscheidenheid aan alternatieve, kritische en progressieve media, publicaties en organisaties is enorm, bijna niet bij te houden. Wie er ééntje op het internet vindt gaat van link tot link, de lijst is eindeloos. Wat opvalt is niet alleen de kwaliteit van de analyses maar ook de creativiteit, de veelzijdigheid van onderwerpen en de doorzettingskracht.

Hier denkt de gemiddelde Europeaan het systeem in de VS wel door te hebben. Vergeet het. Honderdduizenden Amerikanen kennen dat systeem véél beter dan wij. Ze beleven het immers dag na dag en schrijven er over, organiseren betogingen, discussiëren …

Ik ga hier geen ellenlange lijst opgeven van onderwerpen en organisaties maar me beperken tot één van de betere. Z Magazine is een onafhankelijk maandblad met bijhorende website “of critical thinking on political , cultural, social and economic life in the U.S. It sees the racial, gender, class and political dimensions of personal life as fundamental to understanding and improving contemporary circumstances and it aims to assist activist efforts for a better future’.

Je kan je abonneren op de gedrukte versie of op de online nieuwsbrief. Een rits auteurs krijgen er het woord met de internetlink naar de organisaties in wiens naam ze spreken er bij. Elk nummer is boeiende lectuur, zo ook het nummer van April 2004:

Op pagina 2 biedt het magazine de lezer een video/DVD aan‘Wars Against Women, Women Against Wars’ met de toespraken van o.a. Nawal El Sadaawi en Arundhati Roy op het Wereld Sociaal Forum in Mumbai (neem de DVD, de video’s zijn incompatibel met Europese toestellen).

Daarna volgt een kort artikel van Russell Mokhiber, redacteur van Corporate Crime Reporter, en Robert Weismann, redacteur van Multinational Monitor. Dit artikel geeft de lijst van de 10 ‘slechtste’ multinationals van 2003: Bayer, Boeing, Halliburton, Clear Channel …

Vervolgens een aantal commentaarstukken, die verduidelijken wat een veelheid aan opinies en analyses je in dit maandblad kan terugvinden:

• Noam Chomsky beschrijft de Haïtiaanse realiteit, niet alleen de eigen regering krijgt een veeg uit de pan, ook de hypocrisie van Frankrijk wordt aan de kaak gesteld. Democratie in de ‘verkeerde’ handen (Aristide) is een bedreiging, die bedreiging kan echter geneutraliseerd worden als je de economische soevereiniteit wegneemt;
• George Bryjak is professor sociologie aan de universiteit van San Diego. In zijn artikel analyseert hij de mechanismen achter de ‘outsourcing’, het verplaatsen van duizenden bediendenjobs naar het buitenland;
• Roger Burbach analyseert de toestand in Argentinië waar de president tot nog toe weigert om het IMF en de Wereldbank ter wille te zijn, een positieve evolutie na de volksopstanden van 2002 maar zal dat zo blijven;
• Christelijke fundamentalistische organisaties in de VS blijven elk initiatief voor seksuele opvoeding in de scholen, gezinsconsultatie en abortusklinieken boycotten, er zijn echter ook veel Amerikanen die dat anders zien, de strijd blijft bikkelhard en gevaarlijk. Artikel van Eleanor Bader, een politieke activiste;
• Bill Berkowitz, een schrijver over neoconservatieve bewegingen, beschrijft wat gebeurt in Drake University in Des Moines waar men probeert studenten die debatten organiseerden tegen de oorlog in Irak voor de rechter te krijgen voor ‘terroristische’ activiteiten op basis van de Patriot Act;
• Lucinda Marshall van het Feminist Peace Network beschrijft de behandeling van vrouwen in het Amerikaans leger.

Vervolgens wordt ruimte geboden aan een aantal organisaties om zichzelf en hun strijd voor te stellen:

• Judith David van de New Yorkers Against the Death Penalty geeft een stand van zaken in de strijd voor de afschaffing van de doodstraf in de VS;
• Robert Jensen, professor journalistiek aan de universiteit van Texas en lid van het Nowar Collective interviewt Mehda Patkar, een activist die reeds jaren strijd voert tegen de desastreuze politiek van India om alle grote stromen af te dammen voor elektriciteit- en drinkwaterproductie, ook hier weer heel wat interessante internetlinks;
• Michael Bronski, activist voor gelijke burgerrechten voor anderssexuelen beschrijft de strijd in California voor het recht op huwelijk;
• Kim Foltz van de North American Alliance for Fair Employment en Suren Moodliar van de Campaign on Contingent Work kondigen het Boston Social Forum aan dat daar zal doorgaan op 23-25 juli nét voor de Democratische partij er haar Conventie zal houden voor het aanduiden van John Kerry als presidentskandidaat.

Een aantal gastauteurs krijgen de kans op een specifiek onderwerp nader in te gaan:

• Canadees auteur Yves Engler analyseert in zijn artikel de desastreuze gevolgen van het privé-gezondheidssysteem in de VS;
• Stephen Shalom, een professor politiek wetenschappen, en Mark Selden, een vast medewerker van Z Magazine, interviewen Gavan McKormack, auteur van Target North Korea: Pushing North Korea to the Brink of Nuclear Catastrophe over de sociale toestand in dat land en over het kernwapenbeleid van de VS;
• Een uittreksel uit het boek van Brian Tokar Gene Traders: Biotechnology, World Trade and the Globalization of Hunger maakt brandhout van milieuprojecten van IMF en Wereldbank + 5 internetadressen voor organisaties en acties tegen IMF, Wereldbank en tegen de komende G8-bijeenkomst in San Francisco in Juni.

Een hoofdstuk Cultuur maakt eveneens een vast onderdeel uit van het magazine:

• in Book Review van April 2004 worden Dishonest Broker: the US Role in Israel and Palsetine van Naseer Aruri en Global Decisions, Local Collisions van David Ranney besproken;
• in Film Review plaats voor Afropunk: the Rock ’n Roll Nigger Experience, een film over racisme in de muziekindustrie;
• verder nog een interview met Toni Smith, kapitein van de vrouwelijke basketbalploeg van het Manhattanville College in New York, die haar rug keerde naar de nationale vlag tijdens de openingsceremonie van de competitie uit protest tegen de oorlog in Irak; het interview gaat over de reacties die ze daar op gekregen heeft.

Op de laatste twee pagina’s vind je ‘ZAPS’, aankondigingen van activiteiten, campagnes en advertenties voor een betoging voor vrouwenrechten, voor het Boston Sociaal Forum en voor drie boeken van South End Press, een progressieve uitgeverij o.a. een boek van Mumia Abu-Jamal over de Black Panthers.

Wie zei daar weer dat die Amerikanen zo onwetend zijn? Het gaat hier inderdaad over kleinschalige initiatieven die een beperkt aantal Amerikanen bereiken … maar wat een rijkdom aan inzichten en opinies, organisaties, activiteiten. Wie wil weten hoe men in de ‘andere’ VS denkt kan ik een Z Magazine ten zeerste aanraden.

Artikel oorspronkelijk verschenen in www.uitpers.be.