De mythe dat Amerikaanse presidenten zich tijdens hun tweede mandaat vrijer voelen om te doen wat ze echt willen, wordt bevestigd door Obama. Hij hoeft niet langer de schijn te wekken dat hij ooit progressieve ambities had. Hij gaat voluit voor een uitbreiding van het beleid in zijn eerste mandaat dat een kopie is van dat van zijn voorganger, de Republikein George W. Bush. Dat blijkt uit de kandidatenlijst voor zijn nieuwe regering. Een overzicht.

Hetzelfde, hetzelfde, meer van hetzelfde

Obama is volop bezig de nieuwe regering voor zijn tweede mandaat samen te stellen. Volgens de geijkte procedures moeten die kandidaten door het Congres worden goedgekeurd na een aantal hoorzittingen. Op één kandidaat na, ziet het er niet naar uit dat dat geen problemen zal geven. We kunnen er dus vanuit gaat dat we nu reeds weten hoe zijn tweede regering er zal uit zien.

Een keiharde mythe van het Amerikaanse politieke systeem is dat een tweede mandaat, vermits het tevens het laatste mandaat is van de betrokken president, veel meer in de richting gaat van wat de president echt wil. Het idee is immers dat hij niet langer compromissen moet zoeken om herverkozen te geraken.

Die mythe klopt, maar niet in de zin die gematigd progressieve stemmen er aan geven. Obama zal inderdaad meer doen waar hij echt zin in had. Hij is nu immers compleet bevrijd van de progressieve beweging die hem zijn eerste verkiezing bezorgde en kan nu voluit gaan voor de agenda waar hij altijd al voor stond.

Andere stijl, zelfde inhoud als George W. Bush

Dat is in grote lijnen meer van hetzelfde van de voorbije vier jaar, en die voorbije vier jaar waren dan weer in grote lijnen hetzelfde als zijn voorganger George W. Bush, zij het met een heel andere retoriek. Samengevat: andere stijl, zelfde inhoud.

De voorbije week beval Obama weer een aantal drone-aanvallen in Pakistan waarbij andermaal 6 doden vielen. Geen vermoeden van onschuld, geen bewijsvoering, geen proces, gewoon afgemaakt. In dit artikel wordt de complete wetteloosheid en immoraliteit van het Amerikaanse droneterrorisme uit de doeken gedaan.

De persoon die tot vandaag de ‘kill list’ van personen voorbereidt en selecteert, op basis van de gegevens van de CIA (Central Intelligence Agency – de buitenlandse inlichtingendienst) is zijn adviseur John Brennan. Hij is in feite de man achter het droneprogramma van Obama.

Verbeterde ondervragingstechnieken? Meer!

John Brennan heeft net als heel wat andere kabinetsleden van Obama ook voor zijn voorganger George W. Bush gewerkt. Hij was toen al een groot pleitbezorger van ‘enhanced interrogation techniques’ en ‘rendition’. Vrij vertaald komt dat er op neer dat deze man een voorstander is van foltering tijdens ondervraging en van uitlevering van gevangenen aan landen die het met folteren nog minder nauw nemen dan de VS zelf.

Hij was tot nu de ‘counter terrorism advisor’ van Obama en daarom verantwoordelijk voor de meeste ‘renditions’ onder Obama. Die uitleveringen aan derde landen krijgen voor het ogenblik heel wat minder media-aandacht dan de drone-aanvallen. Ze zijn wel verminderd in aantal, al was het maar omdat de kritiek moeilijk te weerleggen valt en omdat ondertussen ook een aantal van de vroegere slachtoffers van die renditions de kans hebben gehad om in buitenlandse media hun verhaal te doen.

Deze John Brennan wordt nu voorgedragen als kandidaat om de CIA te gaan besturen. Republikeinen en Democraten staan resoluut achter de droneterreur. Hij zal dus zonder moeite de hoorzittingen voor zijn benoeming in het Congres doorstaan.

Geld voor de banken? Meer!

De kandidaat van Obama om minister van financiën te worden is zijn huidige stafchef Jack Lew. Die was voor zijn politieke carrière vooral actief in de financiële sector, onder andere voor het bedrijf Citi Alternative Investments. Dat is een bedrijf dat alleen voor de supperrijken werkt. Deze man is een keihard verdediger van complete deregulering van de financiële sector. Deregulering is een technische term, in feite een eufemisme voor ongebreideld en ongecontroleerd wild kapitalisme zonder enige controle van de overheid.

Tijdens de hoorzitting voor zijn benoeming tot stafchef in 2010 verklaarde Jack Lew ondermeer dat volgens hem ‘deregulering nog niet bij benadering een oorzaak is van de financiële crisis’.  Lew is geen uitzondering in de regeringsploeg van Obama. Obama’s financiële adviseurs komen 100 procent uit Wall Street. Hij gaat met andere woorden uitsluitend te rade bij economen die de financiële crisis mee hebben veroorzaakt.

Lew is ook een fanatiek voorstander van ‘austerity’, letterlijk ‘gestrengheid’ wat in het Nederlands meer omfloerst ‘overheidsbesparingen’ wordt genoemd. Hij staat daarom ook volledig achter het besparingsprogramma van de Europese Commissie.

Respect voor internationaal recht? Nog minder!

Senator John Kerry is de kandidaat van Obama om Hillary Clinton op te volgen als minister van buitenlandse zaken (wat in de VS ‘Secretary of State’ wordt genoemd, vraag me niet waarom). Hij was in 2004 nog de Democratische tegenkandidaat van Republikein George W. Bush maar wist hem niet te weerhouden van een tweede mandaat. Voor het ogenblik is hij de voorzitter van de commissie buitenlandse zaken in het Congres, een zeer belangrijke positie.

Zijn politiek profiel is eenvoudig af te leiden uit de stellingen die hij in de loop der jaren heeft ingenomen. Dat spreekt boekdelen. Kerry is een virulent tegenstander van het Internationaal Strafhof en heeft zich dus altijd volledig achter Republikeinse en Democratische presidenten geschaard in hun verzet om internationale jurisdictie over Amerikaanse soldaten toe te laten.

Schendingen van de mensenrechten? Meer!

Kerry weigert ook categoriek de schendingen van de mensenrechten van Israël te erkennen, is absoluut voorstander van de bezetting en de kolonisering van de bezette Palestijnse gebieden, die hij consequent ‘disputed territories’ (betwiste gebieden) noemt. Hij verdedigt ook het recht op het bezit van kernwapens van Israël. Hij stond achter de bouw van de muur en steunde de militaire raid op de Gazaflotilla en de Mavi Marmara. Ook de andere bondgenoten van de VS konden altijd op hem rekenen om schendingen van de mensenrechten onder de mat te vegen.

John Kerry is er ook rotsvast van overtuigd dat de VS als enige land ter wereld het recht heeft om het internationaal recht naast zich neer te leggen, unilateraal op te treden en andere landen te bezetten. Hij heeft zich o.a. fel verzet tegen een resolutie van een aantal Democraten die er voor pleitte dat de VS enkel in Irak kon tussenbeide komen met een mandaat van de VN (de resolutie werd uiteraard weggestemd door de meerderheid van Republikeinen en Democraten).

Veranderingen op defensie? Misschien, een klein beetje toch …

Obama gaat ook zijn huidige minister van defensie Leon Panetta vervangen. Zijn kandidaat is de voormalige Republikeinse senator Charles ‘Chuck’ Hagel. Als hij zou benoemd worden zal hij de eerste minister van defensie in dertig jaar zijn die zelf nog echt effectief heeft gevochten als militair. In Viëtnam werd hij tweemaal gewond, waarvoor hij ook tweemaal de hoge militaire onderscheiding Purple Heart kreeg.

Hij is wat je een klassieke Republikein van de jaren ’70 en ’80 zou noemen. Zo weinig mogelijk overheid, zo laag mogelijke belastingen, zo weinig mogelijk overheidsinmenging in gezondheidszorg, stevige ‘defensie’ voor het speciale land dat de VS toch is. Hij heeft echter niets van doen met de nieuwe extreemrechtse tendensen in zijn partij en staat ver van de Tea Party en andere fanatieke bewegingen.

Gezond verstand, met mate

Bovendien is het een man die ook wel eens blijk geeft van gezond verstand, uiteraard binnen de perken van het respectabele politieke spectrum in de VS. Hij heeft dus nooit het alleenrecht van de VS in twijfel getrokken om eender waar ter wereld unilateraal tussenbeide te komen. Wanneer de VS ‘tactische’ fouten maakt in het uitoefenen van dat goddelijk alleenrecht, spaart hij de kritiek echter niet. Zo werd hij uiteindelijk een ‘tegenstander’ van de bezetting van Irak en klaagde hij de corruptie van Amerikaanse bedrijven daar aan.

Hagel toonde zich in het verleden een voorstander van het verplichte gebed in alle scholen, was een voorstander van de uitbreiding van het aantal lange-afstandsraketten, is pro olieboren in Alaska. Hij heeft zich ook altijd achter een verbod op abortus gezet, is tegen elke beperking van de vrije verkoop van aanvalswapens aan burgers en heeft mee geijverd om de terugbetaling van geneesmiddelen op voorschrift van de dokter nog beperkter te maken dan ze als was. Kortom, hij is een degelijke Republikein.

Op het eerste zicht is hij dus een kandidaat die zonder problemen een meerderheid van Republikeinen en Democraten achter zich kan krijgen voor zijn benoeming. Dat is echter gerekend buiten de Israëllobby in de VS en Israël.

Een andere koers over Iran? Misschien …

Chuck Hagel wijkt nochtans nauwelijks af van de algemene politieke lijn over Israël. Hij is echter geen voorstander van Israël uit ideologische redenen, hij ziet dat eerder pragmatisch. In 2006 zei hij ondermeer dit: “Onze relatie met Israël is speciaal en historisch … maar dat moet niet en kan niet zo zijn ten koste van onze Arabische en islamitische relaties. Dat is een onverantwoorde en gevaarlijke valse keuze.”

Dat is voor de huidige regeringsmeerderheid in Israël echter een brug te ver. Ook de fanatieke prozionistische politici van beide partijen zien hem daarom niet zitten. Bovendien is hij tegenstander van een unilaterale aanval van Israël tegen Iran. Hagel is immers goed op de hoogte van de rapporten van de Amerikaanse inlichtingendiensten die duidelijk stellen dat Iran sinds 2003 geen pogingen meer onderneemt om kernwapens te produceren.

De keuze voor Hagel zou er dus kunnen op wijzen dat Obama inderdaad een andere strategische koers wil varen in verband met Iran en Israël. Israël heeft de laatste jaren teveel de eerste viool gespeeld in Washington. Obama wil waarschijnlijk de puntjes terug op de i zetten. Verdedigers van de Palestijnse bevolking moeten echter geen victorie kraaien en Iran is met Hagel evenmin uit de penarie.

Zijn benoeming zou echter wel duidelijk maken dat het terug Washington is dat de beslissingen neemt en niet Israël. Of Hagel het gaat halen is dus nog geen uitgemaakte zaak. Israël speelt het keihard en heeft zelfs al een lijst van drie andere kandidaten voorgesteld.

Meer inspanningen voor de werkende Amerikaan? Twijfelachtig!

Obama heeft nog geen kandidaat aangeduid om zijn huidige minster van arbeid en tewerkstelling te vervangen. Hilda Solis was naast Hillary Clinton de enige vrouw op een hoge positie in de regering van Obama, bovendien was ze de allereerste Latijns-Amerikaanse vrouw in een nationale regering. Met haar vertrek wordt de regering Obama terug volledig een mannenzaak.

Naar Europese normen is ze eerder linksliberaal dan sociaaldemocratisch. Binnen de limieten van het acceptabele politieke spectrum in de VS was ze echter wel degelijk ‘links’. De vakbonden steunden haar voluit, de zakenwereld was uitgesproken negatief.

Zo was ze verantwoordelijk voor de meeste van Obama’s sociale initiatieven zoals de uitbreiding van het recht op lidmaatschap van een vakbond, betere bescherming op het werk, betere veiligheidsvoorschriften voor machines, betere werkloosheidsuitkeringen … kortom, nog altijd niet erg veel naar Europese normen maar in ieder geval een verbetering voor de gewone werkende mens.

Zij was ook de enige federale minister die zich openlijk achter het protest schaarde in de deelstaat Wisconsin tegen de wet die sociale onderhandelingen in de openbare sector afschafte. Obama zelf hield zich toen op de vlakte. Ze werd in feite nooit ernstig genomen door de president en behoorde nooit tot de cirkel van topadviseurs van Obama. Het is twijfelachtig dat Obama’s keuze voor een opvolger naar een persoon met een gelijkaardig sociaal profiel zal gaan.

More of the same

Obama gaat er voor in zijn tweede mandaat: voortzetting van zijn agressief buitenlands beleid en voortzetting van zijn neoliberaal programma ten bate van de één procent. Niet bepaald iets om naar uit te kijken. De grote media halen nu al het vergrootglas boven om te zoeken naar de enorme verschillen en de grote uitdagingen die nu totaal anders gaan aangepakt worden …

Wie deze analyse pessimistisch vindt, moet even stil staan bij de Amerikaanse geschiedenis zoals ze ondermeer schitterend werd neergeschreven door de historicus Howard Zinn. Hier vind je de bespreking van dit boek, een aanrader. Maatschappelijke veranderingen werden in de VS altijd afgedwongen door volgehouden sociale strijd en niet door de verkiezing van een gepreselecteerd verdediger van de economische elite.

Ook onder Obama’s tweede mandaat gaat de strijd voor een betere wereld dus gewoon door.

Lode Vanoost

Zoals steeds is ook deze analyse volledig gebaseerd op Amerikaanse bronnen, weliswaar niet op de grote Amerikaanse massamedia, maar honderd procent op de opinies en analyses van Amerikaanse progressieve critici en organisaties. Een selectieve keuze? Wees maar zeker van yes! Dat is ook broodnodig om de overweldigende massa aan desinformatie van de massamedia tegen te gaan. 

Ik raad van harte deze internetsites aan: 

• www.alternet.org: verzamelen artikels van andere sites.
• therealnews.com: o.a. uitstekende interviews, zoals je ze nooit ziet in de grote media.
• www.counterpunch.org: eigen artikels, ook over internationale politiek buiten de VS.
• www.zcommunications.org: een beetje saai, maar inhoudelijk zeer sterk.
• www.informationclearinghouse.info: een onuitputbare bron van informatie.

Er zijn er nog veel meer. De Amerikaanse progressieve wereld bruist van de activiteit.