De mensenrechtenorganisatie Amnesty International betreurt dat er bij de ratificatie van het samenwerkingsverdrag tussen Marokko en België over de strijd tegen terrorisme en georganiseerde misdaad geen waarborgen tegen folteringen van verdachten werden geëist.
In een persbericht herinneren de mensenrechtenorganisaties Amnesty International en de Ligue des Droits de l’Homme aan hun pogingen om het parlement en de regering er toe aan te zetten een interpretatieve verklaring1 toe te voegen aan een samenwerkingsverdrag met Marokko.
Zo’n verklaring zou verduidelijken dat samenwerking wordt geweigerd als er een reëel risico bestaat dat de informatie-uitwisseling het product is van foltering en andere mishandeling of ertoe zou kunnen bijdragen. Dit verdrag wil de uitwisseling van informatie van de inlichtingendiensten en politie van beide landen vergemakkelijken in de strijd tegen georganiseerde misdaad en terrorisme.
Struisvogelpolitiek
“Dat de regering niet ingaat op de vraag is jammer maar in lijn met de struisvogelpolitiek inzake foltering in Marokko,” aldus Amnesty International. “Een interpretatieve verklaring zou een sterk signaal geweest zijn. Voor de eigen rechtsorde die met de informatie uit Marokko zal moeten omgaan, maar ook en vooral voor de Marokkaanse autoriteiten zelf.”
In zijn persbericht herinnert Amnesty International er aan dat België betrokken is bij de zaak van de Marokkaanse Belg Ali Aarrass en gebonden is door een vonnis van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in de zaak El Haski.
Ali Aarrass werd in Marokko in 2010 veroordeeld voor terrorisme op basis van bekentenissen die door foltering werden afgedwongen. Die feiten worden bevestigd door de VN. De VN-Werkgroep tegen Arbitraire Detentie heeft België aangemaand consulaire bijstand te bieden aan Aarrass, die de dubbele Marokkaanse en Belgische nationaliteit heeft. België weigert nog steeds dat te doen.
Folteringen
El Haski werd in België veroordeeld voor terrorisme op basis van getuigenissen van derden in Marokko die eveneens onder folteringen werden afgedwongen. België werd daarvoor veroordeeld door het Europees Hof maar weigert nog steeds zich bij dat vonnis neer te leggen en een nieuw proces te beginnen. (Zie België mag gefolterde onderdaan Ali Aarrass in Marokko niet aan zijn lot overlaten en Roterende hongerstaking voor Ali Aarrass).
De Kamer van Volksvertegenwoordigers stemde op 21 april 2016 bij meerderheid in met een samenwerkingsverdrag tussen België en Marokko over de “bestrijding van georganiseerde criminaliteit en het terrorisme.”
Amnesty International had aan het parlement voorgesteld om een interpretatieve verklaring aan het verdrag toe te voegen die stelt dat samenwerking zal worden geweigerd “als de samenwerking steunt op of aanleiding zou geven die in strijd zijn met het VN-Verdrag tegen Foltering.” Daar was geen parlementaire meerderheid voor. Het verdrag werd ongewijzigd goedgekeurd door de meerderheidspartijen CD&V, Open VLD, N-VA en MR.
1 Een interpretatieve verklaring toevoegen aan een verdrag is een geijkte praktijk in het internationale recht. Meestal gaat het om concrete afspraken, bijvoorbeeld dat een van de verdragsstaten een tijdelijke uitzondering maakt voor de uitvoering van bepaalde artikels van het verdrag.
Bijlage: Brief Amnesty International aan de leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers