De koepel van anti-racismebewegingen, European Network Against Racism, vreest dat de nieuwe EU-richtlijn tegen terrorisme de deur opent naar de schending van fundamentele mensenrechten en naar nog meer discriminatie van etnische en religieuze minderheden.
In de mededeling EU counter-terrorism law opens door to discrimination and human rights abuses veroordeelt de koepel van anti-racismebewegingen European Network Against Racism (ENAR) voor de grote risico’s die in de tekst verweven zijn.
De koepelorganisatie is verontrust over de sfeer waarin deze EU-richtlijn is tot stand gekomen. “Hoewel er een algemeen geformuleerde clausule in staat over de mensenrechten, opent deze richtlijn de deur naar de criminalisering van ‘gedrag’ in plaats van naar ‘intentie’, dat gelinkt kan worden naar gewelddadige acties. Zeer vage definities hebben het over de ‘verheerlijking’ van terrorisme en ‘reizen voor terroristische doeleinden’.
Sfeer van verdachtmaking
ENAR-voorzitter Amel Yacef roept de individuele EU-lidstaten op om in hun nationale wetgeving voorzieningen in te bouwen voor de bescherming van de mensenrechten. “Wij gaan terrorisme niet verslaan door een toxisch klimaat aan te moedigen van verdachtmakingen en door de spanningen tussen de gemeenschappen op te drijven.”
De koepel klaagt ook aan dat deze EU-richtlijn is ontstaan in de drukte van emotionele politieke uitbarstingen, en niet uit bezorgdheid voor efficiënte vervolging. Deze EU-richtlijn is bovendien tot stand gekomen achter gesloten deuren zonder dat enig onderzoek werd gedaan naar mogelijke impact op de mensenrechten en zonder dat maatschappelijke organisaties gehoord werden. ENAR vreest vooral de selectief discriminerende toepassing van deze richtlijn.
België, Frankrijk, Groot-Brittannië
In een aantal EU-lidstaten zoals in België is men reeds verder gegaan. In België is het formuleren van een ‘vermoeden’ zonder bewijs of verder onderzoek voortaan voldoende om in België geboren niet-Belgen te deporteren. Bovendien worden sociale werkers bij wet verplicht om ‘verdachte’ verklaringen te rapporteren van personen die bij hen te rade komen voor sociale steun.
Sinds in Frankrijk na de aanslagen van november 2015 de noodtoestand werd afgekondigd hebben ngo’s voor de mensenrechten 3.594 raids op woningen, moskeeën en gebedsruimtes genoteerd, evenals aanhoudingen. In totaal hebben die tot slechts zes gerechtelijke onderzoeken geleid, waarvan slechts één voldoende bleek te zijn voor het starten van een rechtszaak.
In Groot-Brittannië worden systematisch camera’s geplaatst in moslimwijken en moeten sociale buurtwerkers voortaan elk ‘radicaal gedrag’ melden aan de overheid. Dat leidt tot aanhouding en ondervraging van onschuldige moslims enkel en alleen op basis van de uitoefening van hun geloof, zonder dat bewijzen worden geleverd voor enig crimineel gedrag.
- EU counter-terrorism law opens door to discrimination and human rights abuses
- ENAR and other civil society organisations have repeatedly expressed concerns about the Directive’s flaws