Journalist-activist Ben White stelde in ontmoetingscentrum Le Space te Brussel de Franstalige vertaling ‘Etre palestinien en Israël’ voor van zijn boek ‘Palestinians in Israel. Segregation, Discrimination and Democracy’, over de behandeling van de ‘vergeten’ Palestijnen, die niet in de bezette gebieden maar in Israel zelf leven. DeWereldMorgen.be sprak met hem.
Ben White volgt Palestina en Israël sinds 2003 op de voet, toen hij afstudeerde aan de Cambridge University. Zijn boek Palestinians in Israel verscheen bij Pluto Press in 2013 en werd recent vertaald als ‘Etre palestinien en Israël’ door La Guillotine, een uitgeverij die zich specialiseert in de publicatie van werken “die niet de mogelijkheid hebben om toe te treden tot de klassieke commerciële circuits.”
Volgens John Dugard, voormalig Speciaal VN-Rapporteur voor de Mensenrechten in de Bezette Palestijnse gebieden, geeft Ben White een eerlijke weergave van de situatie in Palestina. Antony Lerman, voormalig uitgever van het Antisemitism World Report (1992-1998), stelt dat hij in White’s journalistieke werk nooit enig bewijs heeft gevonden voor de beschuldigingen van antisemitisme die hem regelmatig worden naar het hoofd gesmeten. Ook filmregisseur Ken Loach prijst zijn werk.
Palestinians in Israel gaat over de nakomelingen van de Palestijnen die in 1948 op de vlucht waren maar zich bij de onafhankelijkheidsverklaring van Israël nog op het grondgebied bevonden.
In zes hoofdstukken overloopt de auteur de werkelijkheid van Israël, de staat die zich ‘Joods én democratisch’ noemt. White in de inleiding: “In dit boek zal ik bekijken wat het betekent een Palestijns burger in Israël te zijn, hoe dat verbonden is met het grotere geheel, en zal ik argumenteren dat Israël’s definitie als ‘Joods én democratisch’ de contradictie is in het hart van dit conflict.’
Van waar jouw interesse voor Palestina?
Het begon voor mij als jonge 17-jarige tijdens de Tweede Intifada in 2000. Op school hadden wij nooit iets over Palestina geleerd. Van de Britse historische verantwoordelijkheid ter plaatse wist ik niets. Het enige dat ik op school had geleerd ging over hoe dapper wij Britten waren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over het imperium en zeker over het Brits mandaat over Palestina had ik nooit gehoord.
Ook van de media werd ik niet veel wijzer. De Britse mainstream media zijn ontzettend eenvormig en eenzijdig over Palestina en Israël. Het conflict wordt voorgesteld als een oorlog tussen twee gelijke partijen. “Israël heeft het recht zich te verdedigen maar overdrijft daarbij nogal”. Dat is dan de kritische berichtgeving.
Naargelang ik me zelf beter ging informeren zag ik die discrepantie tussen de weergave van het conflict en de realiteit. Van daaruit groeide dan het idee om zelf informatie te gaan verspreiden.
Het is hier niet anders.
Dat verbaast me niet. In 2000 begon er volgens mij iets te veranderen. Het werd moeilijker en moeilijker voor de media om de wreedaardige aard van de bezetting nog verborgen te houden. Ik begon er eerst over te lezen, artikels, boeken – The Fateful Triangle van Noam Chomsky was één van de eerste boeken die ik er over las.
In 2003 zette ik de volgende stap en ging ik voor het eerst op bezoek. Ik verbleef bij een Palestijns gezin in de stad Betlehem op de bezette Westelijke Jordaanoever. Terwijl ik daar was gaf ik gratis Engels les aan kinderen en volwassenen. Wat me toen opviel was de schrijnende ongelijkheid in de strijd en de zo goed als volledige straffeloosheid van de bezetter. Dit was geen conflict maar de verpletterende onderdrukking door een zeer goed uitgerust leger van een zo goed als weerloos volk. Ik zag dan Condoleezza Rice1 een oproep doen ‘aan beide partijen om het geweld te verzaken’. Grotesk gewoon. Sindsdien ben ik nog meermaals naar Israël en de bezette gebieden terug geweest. In al die jaren heb ik de koloniale nederzettingen zoals Har Homa alleen maar zien uitbreiden. De kolonisatie blijft doorgaan.
De bezette gebieden en de aanvallen op Gaza krijgen hier veel aandacht. Over de specifieke situatie van de Palestijnen in Israël zelf hoor je echter nauwelijks iets in de westerse media. Waarom een boek alleen over hen los van de problematiek van de bezette gebieden?
De kennis van hun leefwereld is onontbeerlijk om de volledige strijd van het Palestijnse volk te begrijpen. Veel mensen denken dat het in Israël zelf nogal meevalt. Ze weten bijvoorbeeld niet dat Israel een dubbel wettelijk kader heeft, een voor de Joodse Israëli’s en een voor de Palestijnse Israëli’s. De wetgeving over landeigendom bijvoorbeeld is openlijk discriminerend tegenover niet-Joden. De niet-Joden worden bovendien in alle sectoren van de maatschappij gediscrimineerd qua tewerkstelling, huisvesting, onderwijs, toegang tot overheidsdiensten, sociale rechten en politieke rechten.
Er bestaan meerdere grote werken over de Palestijnen in Israel. Dit boek heeft echter het grote voordeel dat het in amper 93 pagina’s een bruikbaar overzicht geeft. Dat heb ik ook zo bedoeld. In bijlage heb ik daarom nog een korte lijst van ‘Tien feiten over Palestijnse burgers in Israel’ toegevoegd en een bibliografische selectie van werken over de problematiek.
Het was mijn intentie om een handig werkinstrument te schrijven, een beknopte samenvatting. Wie verder wil gaan kan in de voetnoten en de bibliografie verder gaan graven naar meer informatie. Dat is nodig want hoe hard de segregatie van de Palestijnen ook is, Israël aarzelt ondertussen niet om hun aanwezigheid in Israël te gebruiken als bewijs van hun ‘democratie’.
Palestijnen hebben zelfs verkozen parlementsleden in de Knesset, het Israëlisch parlement, zoals Haneen Zoabi!
Zij schreef de inleiding van het boek. Dat is inderdaad een van de steeds weer herhaalde argumenten. Het is een typisch voorbeeld van de kleine gunstjes die ze de Palestijnen geven. Wat ze er niet bij zeggen is dat er nog nooit een Palestijnse partij in een regeringsmeerderheid heeft gezeten, dat hun wetsvoorstellen zelden of nooit besproken worden.
Palestijnse leden van de Knesset worden regelmatig opgepakt, verliezen hun immuniteit… Elk wetsvoorstel dat het Joodse karakter van Israël in twijfel trekt wordt onmiddellijk geschrapt. Het wordt niet eens besproken. Joodse parlementsleden zeggen openlijk dat ze geen ‘Arabieren’ in de regering willen, dat ze beter zouden vertrekken want ‘dit is een Joodse staat’. Dat ‘vertrekken’ slaat dan op eigen landgenoten, niet eens op inwijkelingen of zo.
Toen Hongaars eerste minister Viktor Orban onlangs zei dat moslims niet welkom zijn in een christelijk land, werd hij door alle Europese liberale media teruggefloten. In Israël is dit de normale praat in liberale kringen, evenveel als in rechtse.
Het blijft tegen de borst stuiten hoe Israël hier mee weg blijft kunnen. Een Israëlische Palestijn die huwt met een Palestijnse uit de bezette gebieden mag zijn vrouw niet meebrengen naar Israël en riskeert zijn recht op terugkeer te verliezen wanneer hij het land verlaat.
Dat verklaart Israël dan met het argument dat ze dat om veiligheidsredenen doen. Palestijnen zouden zogezegd massaal gaan huwen om in Israël terroristische aanslagen te plegen. Terwijl geven ze dagelijks duizenden Palestijnen de toestemming om in Israël te komen werken in de bouw, in de landbouw, om voor hen het vuile en slecht betaalde werk te doen…
De Israëlische overheid beweert dat het allemaal OK is, want “de Palestijnen in Israel wonen hier liever dan in de bezette gebieden.” Dat klopt maar het is een absurde bewering die niets bewijst, want deze Palestijnen wonen gewoon waar hun thuis is en altijd geweest is, in het land dat nu Israël heet.
Je kan wat in Israël gebeurt niet verklaren vanuit veiligheidsoverwegingen. De enige oorzaak voor deze situatie is het zionisme, de ideologische basis van de huidige Israëlische staat. Dat is zo sinds 1948. Palestijnen in Israël leven soms op 5 minuten stappen van hun oorspronkelijke woning. Toch krijgen ze die niet terug en mogen er meestal zelfs niet in de buurt komen.
Het is allemaal uitgewerkt in wetten. Het Hooggerechtshof is het ideologische orgaan dat er voor zorgt dat het Joodse karakter van de staat primeert boven alle andere overwegingen, elementaire mensenrechten inbegrepen.
Bereikt al die andere informatie over Israël de publieke opinie wel?
Nog steeds te weinig maar steeds meer en meer. Daar is internet voor een groot deel verantwoordelijk voor. Vroeger hadden de mainstream media het monopolie over de toegang tot ruwe informatie. Ze konden volledig het verhaal framen zoals ze wilden.
Nu circuleert op internet informatie – bijvoorbeeld twitterfoto’s van Palestijnen ter plaatse – die een officieel perscommuniqué van Israël tegenspreken op hetzelfde ogenblik dat het communiqué zelf wordt verspreid. Het is niet meer hetzelfde. De media proberen nog wel de grenzen van hun kader op te leggen, maar dat wordt steeds moeilijker.
De Britse media waren unisono in hun veroordeling van Jeremy Corbyn2. Zijn standpunten en acties uit het verleden werden uitvergroot en uit context gerukt. Zo werd hij een vriend van ’terroristen’ als Hamas genoemd. Het mocht niet baten. Hij werd toch verkozen.
Dat is inderdaad zeer positief. Voor heel wat strijdorganisaties was de verkiezing van Corbyn, zeker ook voor Palestijnse solidariteitsorganisaties. Hij gaat het natuurlijk zeer hard krijgen. Ze blijven hem verkeerd citeren, dingen in de mond leggen. Maar het feit dat hij toch verkozen is geraakt tegen een dergelijke ongeziene mediastorm in is revolutionair.
Hoe zie jij de toekomst van Palestina?
Kijk, in de praktijk leven alle Palestijnen en Joden nu al in één staat. Een deel leeft onder burgerlijk apartheidsbestuur, een ander deel onder een militaire bezetting, maar het is de Israëlische overheid die overal de baas is, de wetten oplegt, mensen gevangen neemt, mishandelt, huizen vernietigt…
De enige oplossing is één seculiere staat met vrijheid van godsdienst en gelijkheid voor al zijn burgers, een normale staat zoals hier dus. Om daar toe te komen is het essentieel eerst de echte situatie te kennen. Daarvoor heb ik dit boek geschreven. Met dit boek toon ik aan dat er geen verschil is tussen het racisme van rechts en links in Israël.
Alleen druk van buitenaf zal daar verandering in brengen. Van de huidige politieke elite of van de meerderheid van de Joodse Israëli’s zal het niet komen. Net als in Zuid-Afrika zal de internationale verandering van buitenuit moeten komen. De BDS-campagne is daar een nuttig onderdeel van. Daarmee doe ik niets af aan de waarde en het belang van het verzet van het Palestijnse volk zelf. Zij hebben ons echter nodig om vrede en rechtvaardigheid te bekomen.
Uittreksel uit het boek ‘Etre Palestinien en Israel’ (Franstalig)
1 Veiligheidsadviseur (2001-2005) en minister van buitenlandse zaken onder president George W. Bush.
2 De nieuwe voorzitter van de Britse Labourpartij.