De Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) roept op tot een algemene staking van het openbaar vervoer vandaag 28 mei. Op 29 mei voert de FNV tevens actie in Groningen, Arnhem, Den Haag en Eindhoven om drie eisen kracht bij te zetten:

• “Wij willen dat de AOW-leeftijd¹ waarop je kunt stoppen met werken voorlopig blijft staan op 66 jaar. Bevriezen noemen we dat. Want niet iedereen kan in goede gezondheid die steeds hoger wordende AOW-leeftijd halen. En de boete die je werkgever moet betalen als jij eerder dan je 66e wilt stoppen met werken? Weg ermee!”
•  “Als de prijzen van bijvoorbeeld de boodschappen stijgen, is het wel zo fijn als je pensioen ook hoger wordt. Zo kun je die boodschappen gewoon blijven betalen. Dat heet indexeren. Wij willen dat de pensioenen worden geïndexeerd voor iedereen: zowel voor mensen die nu met pensioen zijn als voor mensen die nu pensioen opbouwen voor later.^2″
•  “Als je werkt, moet je een goed pensioen op kunnen bouwen. Dat geldt voor iedereen. Het doet er niet toe of je een vast contract hebt of bijvoorbeeld zzp’er³, zelfstandige of uitzendkracht bent. Want werk is werk.”

De Nederlandse regering van Mark Rutte heeft een pensioenhervorming beslist, gelijkaardig aan die van de Belgische federale regering-Michel. Het kabinet-Rutte bestaat uit een coalitie van de liberale Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), het Christen-Democratisch Appèl (CDA), de sociaal-liberale partij Democraten 66 (D66) en de ChristenUnie (een kleine conservatieve christen-democratische partij).

De regering-Rutte heeft beslist de pensioenleeftijd geleidelijk op te trekken naar 67 jaar in 2021, waarna de leeftijdgrens zal bepaald worden door de evolutie van de levensverwachting. De pensioenleeftijd zal volgens dit systeem in 2023 toenemen tot 67 jaar en 3 maanden, voor alle personen geboren na 30 september 1957 (d.i. voor alle personen die na 30 september 2019 62 jaar worden). De pensioenleeftijd voor iedere Nederlander geboren na 1989 zal dan oplopen tot 71 jaar en 3 maanden.

Eén jaar langer leven = één jaar langer werken

Voor deze hervorming hanteert de regering de stelling dat één jaar langer leven automatisch betekent dat je ook één jaar langer kan en moet werken. Zij houdt totaal geen rekening met de aard van de loopbaan. De vakbonden zijn het totaal oneens met deze strakke lineaire aanpak, die geen enkele rekening houdt met de verschillende werkomstandigheden in de sectoren

De FNV daarover: “Mensen met zwaar en/of hoog-risico-werk halen nu al te vaak niet gezond hun pensioen. Daarom moet de AOW-leeftijd nu direct worden bevroren. Er moet maatwerk mogelijk zijn. Vakbonden willen op cao-niveau afspraken kunnen maken over regelingen om bij zwaar en hoog-risico-werk en ploegendiensten eerder te kunnen stoppen dan de AOW-leeftijd.”

Volgens de hervormingen van de regering kunnen sectoriële afspraken niet. Er zijn zelfs fikse boetes voor sectoren en bedrijven die toch van de algemene regel zouden afwijken, de RVU-boetes (Regeling voor Vervroegde Uittreding). Dat boetesysteem willen de vakbonden weg.

Tevens eist de FNV een indexering van de pensioenen, die mogelijk is door een aanpassing van de rekenregels van het pensioenstelsel. Daarnaast pleiten zij voor een goed pensioen voor mensen die in precaire situaties of statuten werken, zoals kleine zelfstandigen en werknemers met onzekere contracten. Verder roept de FNV tevens andere sectoren, instellingen en bedrijven op om rond deze eisen eveneens stakingen te organiseren in de komende periode.

De stakingsoproep wordt goed opgevolgd. Alleen de internationale treinen, zoals de Brussel-Amsterdam, rijden wel, zij het met veel storingen. De ochtendfiles waren dubbel zo lang als op een normale dinsdag (700 km in plaats van gemiddeld 350 km), maar niet zo lang als was verwacht. De files tijdens felle regen of sneeuw zijn veel langer. De langste file van 2019 was 2.300 km in januari tijdens een dag van hevige sneeuwval. Blijkbaar hebben veel Nederlanders gekozen voor thuiswerken of namen ze een dag verlof. Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen verwacht wel meer problemen tijdens de avondspits.

In België was er enkele maanden terug ook een staking van de trein, niet van alle openbaar vervoer. Nederland heeft niet dezelfde traditie van syndicale acties en algemene stakingen van bepaalde sectoren zijn er eerder zeldzaam. Het succes van deze stakingsdag zal ook worden bepaald door de deelname aan de sociale acties de dag erop in Groningen, Arnhem, Den Haag en Eindhoven.

Notes: