Na haar zelfmoordpoging en hospitalisatie besliste een rechter om Chelsea Manning vrij te laten “omdat haar getuigenis niet meer nodig was”. Een complete drogreden. Manning is niet bezweken aan de druk om een nieuwe getuigenis af te leggen tegen Julian Assange. De boete voor “misprijzen tegenover de rechtbank” van 255.000 dollar blijft. Alle journalisten die naam waardig, waar ook ter wereld, die nog bescherming van hun bronnen willen redden moeten haar nu steunen.

Een Amerikaanse rechter heeft de vrijlating bevolen van Chelsea Manning. De beweerde reden is dat “haar getuigenis niet langer nodig is”. Een jaar lang, onder druk van een dagelijkse boete van 1.000 dollar, heeft Manning niet toegegeven om te getuigen voor een ‘grand jury‘.

Een grand jury is in tegenstelling tot wat de term suggereert en wat de Amerikaanse regering pretendeert géén rechtbank. Ze wordt voorgezeten door vier aanklagers, niet door een rechter, vergadert volledig achter gesloten deuren en er is geen enkel recht op juridische bijstand door een advocaat en een totaal verbod op openbare uitspraken over de zaak waarover men wordt gehoord.

Een jaar geleden werd Chelsea Manning opgeroepen om te komen getuigen voor de grand jury die de zaak tegen Julian Assange behandelt. Manning weigerde categoriek om nog enige verklaring af te leggen en verwijst naar alle uitspraken die ze deed tijdens haar eigen proces. Toen kreeg ze een straf van 35 jaar, die later door een presidentieel pardon van Obama werd kwijtgescholden (een pardon is géén kwijtschelding van schuld, enkel van de straf).

Omdat Manning weigerde opnieuw te getuigen, werd zij door de voorzitter van de grand jury veroordeeld tot een detentie voor onbepaalde duur (juridisch is dit niet hetzelfde als gevangenisstraf) voor “misprijzen van de rechtsgang” en een dagelijkse boete van 1.000 dollar, zolang ze weigerde te getuigen.

Klokkenluider uit vrije wil

Tijdens haar eigen proces heeft Manning altijd gesteld uit eigen beweging ongeveer 750.000 geheime documenten te hebben overgedragen aan WikiLeaks. De nieuwe grand jury poogde haar er toe te brengen nu te verklaren dat zij dit deed op vraag van WikiLeaks. Volgens deze redenering zou WikiLeaks hebben “samengewerkt” met Manning om de toegangscodes tot die documenten te breken. Als Manning dit zou getuigen, kan Assange worden veroordeeld voor “aanzetten tot spionage”.

Uit de eerste hoorzittingen van de zaak voor de uitlevering van Assange aan de VS in Groot-Brittannië blijkt dat de argumentatie van de VS zeer zwak is. Een nieuwe getuigenis van Manning is met andere woorden broodnodig om de eis tot uitlevering van Assange te staven.

Manning heeft niet toegegeven, maar betaalt wel een zeer zware persoonlijke prijs, zowel mentaal als financieel. Details over de zelfmoordpoging zijn niet bekend, maar Nils Melzer, VN-rapporteur voor foltering, heeft op 1 november 2019 reeds verklaard dat de opsluiting van Manning een vorm van foltering is, die tot zelfmoordneigingen kan leiden.

Ondanks de zware mentale druk van het volledige rechtsapparaat van de sterkste grootmacht op aarde is Manning niet bezweken. Zij is nu wel terug vrij, maar de rechter heeft wel de tot nu gecumuleerde boete van 255.000 dollar (292.500 euro) behouden. Chelsea Manning heeft als enige bron van inkomsten de fee die ze vraagt voor lezingen. Net nu worden alle samenkomsten met publiek afgelast.

De mishandeling van Chelsea Manning is een onderdeel van de aanval op Julian Assange en WikiLeaks. De boodschap die er van uitgaat is dat journalistieke bronnen waar ook ter wereld op geen enkele geheimhouding of bescherming moeten rekenen als het van de VS-autoriteiten afhangt.

De grote mediabedrijven in de VS zwijgen grotendeels over Manning en Assange. Dit gaat nochtans over een van de voornaamste pijlers van journalistiek: de bescherming van bronnen die misbruiken van de overheid aan het licht brengen.

Journalisten en iedere burger die begaan is met de toekomst van onderzoeksjournalistiek kan niet anders dan Chelsea Manning te steunen. Die steun moet beginnen met financiële hulp (op dit adres) voor haar torenhoge boete. Men kan solidariteit ook uitdragen met de hashtag #xychelsea.