President Trump doet het slechter in de peilingen dan tegenkandidaat Biden. Zijn kansen voor een tweede mandaat blijven desondanks reëel. In 2016 werd hij ook al verkozen met 3 miljoen stemmen minder dan Hillary Clinton. Hoe dat kan? De VS zijn een disfunctionele democratie, zeker wat betreft de organisatie van verkiezingen. Trump gebruikt de middelen die al lang bestaan, het enige verschil is dat hij het openlijk doet. Een ’terugblik’ op de verkiezingen van 2020.
De titel boven dit artikel kan toch niet kloppen? Verkiezingsdag 3 november is nog 75 dagen ver. Dit is een vrij vertaalde overname van How Trump Stole 2020 het recente boek van Amerikaans onafhankelijk onderzoeksjournalist Greg Palast (1952).
Wat daarin staat over de systemische gebreken van het Amerikaanse verkiezingsproces is alarmerend. Alleen een zeer groot verschil – groter dan tussen Clinton en Trump in 2016 – kan Joe Biden de overwinning in het presidentieel kiescollege garanderen. Trump zet daarvoor alle middelen in die reeds lang bestaan en waar al zijn voorgangers of eveneens gebruik van hebben gemaakt of er niets hebben tegen gedaan. Trump maakt wel degelijk kans op een tweede mandaat.
Greg Palast?
Greg Palast is niet de eerste de beste. Hij heeft een lange journalistieke loopbaan achter zich. Zijn onderzoekswerk focuste vooral op wanpraktijken van grote bedrijven en hij werkte ook voor vakbonden en consumentenorganisaties. Hij was bijna zijn hele carrière freelance, onder andere voor de Britse openbare omroep BBC, The Observer en The Guardian. Zijn stijl is zeer agressief, wat mensen soms afstoot, maar één ding staat vast: zijn cijfers en vaststellingen kloppen. Altijd.
In 1998 had hij reeds heel wat dossiers aan de oppervlakte gebracht. Hij veroorzaakte dat jaar een politiek schandaal in Groot-Brittannië toen hij kon bewijzen dat parlementsleden van Labour zich lieten betalen door bedrijven om voor hen parlementaire initiatieven te nemen. Eerste minister Tony Blair noemde hem een ‘leugenaar’, waar hij nooit op terugkwam, ook nadat hij verplicht werd de feiten toe te geven.
Tijdens de controversiële eerste verkiezing van W. Bush was Palast in Florida. Hij begon zich te verdiepen in een aspect van de VS-politiek dat nauwelijks aan bod komt in de mainstream media: systemische verkiezingsfraude.
Florida 1999
Op 2 november 1999 werd Bush junior president met minder stemmen dan zijn tegenstrever, voormalig vice-president Al Gore. Na een vaudeville die enkele weken duurde, besliste het Hooggerechtshof dat er geen nieuwe tellingen zouden komen, dat afgekeurde stembrieven niet opnieuw zouden worden geëvalueerd en dat alle zitjes in het presidentieel kiescollege van Florida naar Bush zouden gaan. Zo werd Bush president met een minderheid van stemmen maar een zeer nipte meerderheid van zitjes in het presidentiële kiescollege.
Voor een gedetailleerde analyse van hoe dit mogelijk was, zie Invloed derde kandidaat Ralph Nader op Amerikaanse presidentsverkiezingen 2004 géén uitgemaakte zaak en De verkiezing van W. Bush en de Amerikaanse groenen).
Waar de mainstream media de hele heisa na de eedaflegging van Bush snel vergaten, heeft Palast zich vastgebeten in verder onderzoek. Zijn vaststellingen zijn onweerlegbaar. De wanpraktijken die in Florida werden vastgesteld zijn endemisch in alle VS-staten, gaan reeds tientallen jaren terug en worden nog steeds gebruikt.
Doelbewust onderontwikkeld kiessysteem
Een bijna exacte kopie van het scenario van Florida 1999 deed zich reeds voor in 1937. Toen slaagde Lyndon Johnson er in met identieke praktijken voor de eerste maal verkozen te raken tot lid van het federale Huis van Afgevaardigden voor een kiesdistrict in Texas met minder stemmen dan zijn tegenstrever. Johnson bracht het 23 jaar later tot vice-president van John Kennedy en tot zijn eigen verbazing tot president na de moord op Kennedy.
Het is droevig om vast te stellen maar de Verenigde Staten van Amerika, de grootste militaire en industriële macht ter wereld, waar televisie, vliegtuigen, computers, gsm, internet werden uitgevonden, hebben nog steeds een electoraal systeem van een derdewereldland (en in feite is dat een belediging, want heel wat derdewereldlanden hebben de voorbije jaren performante systemen ontwikkeld).
Elke deelstaat, elk kiesdistrict heeft zijn eigen ‘regels’ die – hoeft het te verbazen – er op gericht zijn mensen van kleur en arme mensen te ontmoedigen om zich te registreren als kiezer of als dat niet lukt om effectief te gaan stemmen. Die regels veranderen voortdurend, zonder dat de burgers daar van op de hoogte zijn (zie Verkiezingen VS waren altijd ‘rigged’ ten voordele van witte meerderheid).
Voting Rights Act
Aan de systemische uitsluiting van etnische minderheden en arme witte Amerikanen kwam in 1965 een einde met de Voting Rights Act van president Johnson, de man die zelf ooit met fraude aan zijn politieke loopbaan begon. Dat deed hij niet vanuit een of andere diepe overtuiging. Hij was bezorgd over de toenemende protestacties van de beweging voor burgerrechten en de daarmee samengaande massale weigering om nog militaire dienstplicht te vervullen in Vietnam. De legerleiding liet hem weten dat ze niet in staat zouden zijn tegelijk de oorlog verder te zetten en de onrust in eigen land onder controle te krijgen.
Met zijn Voting Rights Act kregen in één klap miljoenen zwarte Amerikanen stemrecht. Het mocht niet baten. Sindsdien hebben de deelstaten stap voor stap nieuwe hindernissen ingebouwd om hetzelfde resultaat als voorheen te bekomen: politieke uitsluiting van het armere deel van de bevolking.
Wat president Trump nu poogt te doen is eenvoudig: herverkozen raken, opnieuw met een minderheid van stemmen maar met een meerderheid van afgevaardigden in het presidentiële kiescollege. Daarvoor hebben zijn bondgenoten een ruim menu van methodes beschikbaar, waarbij de brute besparingen in de US Postal Service (de overheidsdienst USPS) slechts een deel van een groter geheel zijn.
Hoe dat in zijn werk gaat, legt Palast uit in zijn recentste boek How Trump Stole 2020. Wie de feiten van Florida 1999 reeds kent, zal er bijna niets nieuws in vinden. Dezelfde wanpraktijken, maar nu nog grondiger, nog met meer verbetenheid.
Meet Brian Kemp, your new governor
Een voorbeeld uit velen: Brian Kemp, vandaag gouverneur van de staat Georgia. Elke deelstaat heeft een Secretary General, de hoogste ‘ambtenaar’, maar wel verkozen en bevoegd voor de administratie van de staat. Deze persoon is tevens verantwoordelijk voor het bijhouden van de kiezerslijsten. Burgers verhuizen, overlijden of hebben een straf opgelopen die hun stemrecht ontneemt. Hij/zij moet alle verkiezingen voorbereiden, monitoren en de uitslag controleren en officieel bevestigen.
In 2018 dient Republikeins politicus Brian Kemp zijn kandidatuur in voor de verkiezingen van gouverneur. De peilingen geven hem afwisselend een zeer nipte voorsprong of achterstand op Democratisch tegenkandidaat Stacey Abrams. Dat een zwarte vrouw er in een zuidelijke staat als Georgia in slaagt de helft van de kiezers te overtuigen is historisch.
Republikein Kemp heeft een probleem dat voor alle Republikeinen in heel de VS almaar nijpender wordt. Het Amerikaanse verkiezingssysteem is een historische nazaat van het Britse één-verkozene-per-district systeem, dat kleine, landelijke gebieden proportioneel bevoordeelt. In de VS hebben de Republikeinen daar het meest baat bij. De Republikeinen hebben weliswaar regelmatig meerderheden in de federale Senaat (twee senatoren per staat, zowel voor de grootse staat California als voor de kleinste Rhode Island) maar die is al dertig jaar niet meer gebaseerd op een meerderheid van stemmen.
De demografie zit tegen
Het aandeel van witte kiezers, vooral dan die op het uitgestrekte platteland en in de kleine steden, neemt demografisch af. Bovendien zijn er steeds meer witte kiezers bereid om voor niet-witte politici te stemmen. Ze zijn geen meerderheid maar wel een steeds groeiende minderheid. Daarnaast neemt het aantal niet-witte kiezers onvermijdelijk toe en die stemmen overwegend Democratisch, deels uit overtuiging, deels uit afkeer van de andere partij.
Brian Kemp heeft dat goed begrepen. De gouverneursverkiezingen in Georgia worden gesuperviseerd door de zetelende Secretary of State en die heet sinds 2010 Brian Kemp. Wat in eender welke normaal functionerende democratie zou leiden tot een onverenigbaarheid kan wel degelijk in de VS. Kemp is verantwoordelijk voor het verloop van de verkiezingen waar hij zelf kandidaat is.
Secretaris-generaal Brian Kemp heeft tijdens de twee jaar voor de gouverneursverkiezingen niet stil gezeten. Hij heeft de kiezerslijsten grondig nagekeken en ‘onterechte’ kiezers geschrapt. Etnische kiezers gewoon verhinderen zich te registreren als kiezer kan niet meer sinds de Voting Rights Act. Registraties annuleren dan maar.
Kemp doet het zeer grondig. Ongeveer 6 miljoen burgers hebben zich in Georgia geregistreerd als kiezer, 665.677 daarvan worden door hem geschrapt, 64.446 omdat ze overleden zijn (in de VS is er geen algemeen register van inwoners, schrapping van overledenen gebeurt dus niet automatisch), 14.021 omdat ze een veroordeling hebben opgelopen voor een misdrijf dat verlies van stemrecht inhoudt (opnieuw, zelfs deze schrapping gebeurt niet automatisch, de leidende ambtenaar kan nog altijd beslissen de schrapping al dan niet uit te voeren of ’te vergeten’).
Registratie, ras, politieke voorkeur, kiesdistrict
Er blijven dus 534.510 kiezers geschrapt van de lijsten. Gemiddeld verhuizen ongeveer 200.000 burgers uit Georgia per jaar. Waarom dan zoveel schrappingen? Om verdere afhandeling te bekijken is het best om te weten dat in de VS een burger bij zijn registratie zijn ‘ras’ moet aanduiden én zijn politieke voorkeur, tenzij zij/hij NP invult (non-partisan), zijn social security-nummer en de postcode van het kiesdistrict waar zij/hij woont. Het maakt selectief schrappen van namen al te gemakkelijk maar het is de gewone realiteit in de hele VS.
Burgers worden wel verwittigd dat ze werden geschrapt, met een briefkaart op hun laatst bekende adres. Die briefkaart heeft Kemp zo opgesteld dat ze lijkt op een reclamefolder. Witte kiezers (voor zover ze worden geschrapt) hebben meestal al jaren een vast adres met een eigen postbus. Zwarte en arme Amerikanen wonen heel dikwijls in appartementsblokken waar de postbussen beneden niet in beste staat zijn en verhuizen ook veel meer.
Stacey Abrams verloor nipt van Kemp, maar liet het hier niet bij. Zij gaf opdracht voor een grondig onderzoek van de geschrapte kiezers. Kemp gebruikte slechts één database om het adres van kiezers te kennen. Abrams ging echter te rade bij postorderbedrijven zoals Amazon. Ongeveer 340.000 kiezers die waren geschrapt wegens verhuizing en niet hadden gereageerd op de postkaart bleken nog steeds op hetzelfde adres, in dezelfde blok, in dezelfde wijk te wonen.
Zij die gingen stemmen kwamen hun schrapping pas te weten aan het kiesbureau, te laat om nog te reageren. Daarbovenop, kiezers die twee verkiezingen na elkaar niet hadden gestemd (voor eender wat, burgemeester, rechter, sheriff, staatsparlement, federaal parlement) werden door Kemp verondersteld ‘verhuisd’ te zijn en geschrapt. Vermits van elke kiezer bekend is welke kleur hij heeft, welke politieke affiliatie (waarbij NP ook verdacht is) en in welk district hij/zij woont zijn de mogelijkheden tot selectieve schrapping eindeloos.
Kemps ‘overwinning’ inspireert anderen
De Republikeinen hebben het voorbeeld van Kemp goed bestudeerd. Zij vroegen aan hetzelfde bedrijf om ook hun kiezerslijsten te ‘controleren’. Resultaat, sinds 2018 werden in Ohio 432.000 kiezers geschrapt, North Carolina 576.534, Arizona 258.000, Wisconsin 99.000, enozvoort. Palast vroeg de globale cijfers bij de federale overheidsdienst Election Assistance Commission (EAC). In de VS werden de voorbije jaren 16.696.470 kiezers geschrapt van de lijsten. In de staat Indiana schrapte toenmalig gouverneur Mike Pence 22,4 procent van alle geregistreerde kiezers in 2016, één op vijf. Trump en Pence wonnen Indiana …
Het stopt echter niet bij geschrapte kiezers. In de VS mag je al jaren per post stemmen, iets wat nu in 2020 voor het eerst veralgemeend zou worden toegepast als voornaamste manier van stemmen. In 2016 werden 512.696 stemmen per post geannuleerd, 22 procent van alle per post uitgebrachte stemmen. Redenen zijn zeer divers en soms hallucinant Orwelliaans. Zo beslisten bepaalde Secretary of State om stemmen te schrappen als de handtekening op het begeleidende formulier niet binnen het kader was gebleven.
Bijvoorbeeld kiezer William David Johnson werd geschrapt omdat hij als William Johnson of Willy David Johnson had getekend. In bepaalde staten moet de poststem mee ondertekend zijn door een ander geregistreerd kiezer. In drie staten moet de stem met een notariële akte worden bevestigd. Wat die deelstaten met elkaar gemeen hebben is dat ze de burgers zeer summier informeren over deze procedures. Daarbovenop komt nog het probleem dat minstens 4 procent van alle poststemmen gewoon verloren raken. Ook kiezers die X aanduidden in het vakje (in plaats van het volledig te kleuren) worden willekeurig geschrapt.
Dan is er de praktijk om in dichtbevolkte zwarte en arme wijken zeer weinig kiesbureaus te plaatsen. In de mainstream media werden de lange wachtrijen in zwarte wijken voor de twee verkiezingen van Obama vertaald als ‘enthousiaste deelname’. Op hetzelfde ogenblik gingen witte kiezers in de talrijk voorziene kiesbureaus van hun stadswijken zonder noemenswaardige file stemmen.
In Wisconsin werden bij de federale voorverkiezingen het aantal kiesbureaus in zwarte wijken van 180 naar 5 herleid. Eveneens in Wisconsin moet wie voor het eerst gaat stemmen een geldig identiteitsbewijs hebben. In de VS bestaat echter geen identiteitskaart. Veel zwarten hebben geen rijbewijs of een dat verlopen is (rijbewijzen zijn beperkt in tijd). Wisconsin was een van de staten die Trump in 2016 zijn meerderheid in het presidentieel college bezorgde. Dat zal ook in 2020 zo zijn.
Fraudeurs James Brown en Michael Jackson
Sinds 2016 zijn de Republikeinen geobsedeerd door het fenomeen van dubbel stemmen. Kiezers zouden zich massaal in twee of meer staten registreren. Om dat te voorkomen gingen ze kiezerslijsten tussen staten vergelijken. Hoeft het gezegd, zwarten en andere etnische minderheden met dezelfde of gelijkaardige naam worden massaal geschrapt uit alle lijsten waarin ze voorkomen. Ongeveer 2,75 miljoen kiezers zouden dat in dit geval zijn, volgens de Republikeinen.
James Brown en Michael Jackson zijn voor ons Europeanen de namen van zeer bekende zangers. Idem voor politicus Jesse Jackson. Dit zijn echter zeer gewone, veel voorkomende namen. Gelijke familienamen komen bij zwarten veel meer voor dan bij witte Amerikanen. Witte Amerikanen hebben Zweedse, Britse, Franse, Nederlandse, Italiaanse, Russische, Slovaakse, Ierse en zoveel andere namen.
Zwarten hebben overwegend nog steeds familienamen van hun voormalig slaveneigenaar. Meer en meer Afrikaans-Amerikanen gaan daar tegen in door Afrikaanse namen aan te nemen, waardoor ze nog meer herkenbaar worden op de lijsten.
Uit onderzoek blijkt alvast dat het dubbel stemmen onbestaand is. Toch is de kans dat William F. Whiting wordt geschrapt groot, omdat er in een andere staat een William Whiting geregistreerd staat. Duizenden latino’s met de familienaam Rodriguez werden geschrapt, idem met moslims die gelijke namen hebben, Koreaanse-Amerikanen met de familienaam Kim, Chinees-Amerikanen met de naam Chong. Donald Alexander Webster geschrapt, wegens Donald Eugene Webster in een andere staat, enzovoort
Absurd
Kan het nog absurder? In 2018 had lokaal activiste Helen Ho in Georgia campagne gevoerd onder Koreaans-Amerikanen om zich te registreren. 4.000 Koreaans-Amerikanen deden dat, maar op de dag van de verkiezingen bleken ze niet op de lijst te staan. Vervolgens vroeg ze om de registratieformulieren te mogen inzien. Dat kon niet, was het antwoord van Secretary of State want die werden niet bewaard. Ho zond vervolgens 4.000 kopies van de registraties naar Kemps diensten. Het gevolg was een twee jaar aanslepende rechtszaak, want ‘het kopiëren van registraties is bij wet verboden’. Haar actiecomité won de zaak maar was financieel bankroet.
In 2016 werden in heel de VS meer dan 1 miljoen stemmen geschrapt wegens frauduleus kiezen, toch werd geen enkele kiezer daar voor vervolgd. Waarom? Een gerechtelijk onderzoek zou aantonen hoeveel van die schrappingen onterecht zijn. Vonnissen zijn in het Amerikaanse juridische systeem ‘precedenten’ met vergaande gevolgen. Niet doen dus.
Klassenoorlog met andere middelen
Het besluit van Greg Palast is kort: schrapping van kiezers is klassenoorlog met andere middelen: “Amerika is een van de enige naties op de planeet naast China en Rusland waar partij-ambtenaren verantwoordelijk zijn voor de verkiezingen. In 2000 was Katherine Harris Secretary of State in Florida die er voor zorgde dat W. Bush alle zitjes in het presidentieel kiescollege van de staat achter zich kreeg. Zij was tegelijk voorzitter van het campagneteam van Bush in Florida.”
Belangrijk om hieruit te onthouden dat het stelen van stemmen grotendeels gebeurt VOOR de verkiezingen, niet tijdens, door kiezers te verhinderen om te stemmen. Desalniettemin worden ook miljoenen uitgebrachte stemmen geannuleerd.
Greg Palast: “Registratie is waar de meeste racistische schrapping van kiezers gebeurt – en dat was altijd de bedoeling van het systeem!”
De kern van het probleem is echter niet al deze wanpraktijken. De kern is dat de VS een van de weinige moderne staten zijn in de wereld waar je niet automatisch als burger op de kiezerslijsten staat, zonder enige noodzaak van persoonlijke registratie (die om de zoveel jaar moet worden hernieuwd). Het kan wel degelijk. North Dakota is de enige staat in de VS waar kiesregistratie niet bestaat. Palast daarover: “Registratie is waar de meeste racistische schrapping van kiezers gebeurt – en dat was altijd de bedoeling van het systeem!”
Waarom doen de Democraten er niets aan?
Dit alles leidt tot een cruciale vraag. Waarom laten de Democraten dit gebeuren? Een deel van de uitleg is dat het Democratisch establishment niet kan erkennen dat er een dergelijk probleem bestaat in de VS. Daarnaast is er het feit dat op lagere niveaus dan de presidentsverkiezingen Democraten dezelfde tactieken toepassen. Een Democratische politicus die met dergelijke praktijken verkozen raakt, heeft er geen baat bij die systemen af te schaffen (en bovendien het verwijt van de pot en de ketel te riskeren).
Een minderheid van Democratische politici ziet het anders, maar dat is het nu net: zij zijn een minderheid in eigen rangen. Een eerlijk verkiezingsproces met correcte kiezerslijsten opent de weg voor politieke alternatieven buiten het duopolie van de twee machtspartijen. Meer ten gronde maakt het voor de top van de partij uiteindelijk niet zoveel uit, zolang het systeem van de economische oligarchie binnenlands en de militaire hegemonie buitenlands niet in gevaar komt, is zelfs Trump voor hen aanvaardbaar, alle retoriek ten spijt.
De Republikeinen hebben meer redenen om het spel gemener te spelen. Demografisch zijn ze immers gedoemd. Dat weten ze. Vandaar ook hun ijver om de kiezerslijsten te ‘zuiveren’.
Voormalig president Jimmy Carter (1977-1981) leidt het naar hem genoemde Carter Center, dat onder meer monitoring van verkiezingen doet in het buitenland. Op de vraag waarom hij de verkiezingen in zijn eigen land niet controleert met zijn organisatie, antwoordde hij laconiek: “Dat gaat niet, de VS hebben geen verkiezingen die beantwoorden aan de minimale vereisten van fairness en transparency.”
Meer stemmen halen hoeft niet voor Trump
Terug naar de titel hierboven. Kan Trump de verkiezingen in 2020 winnen? Meer stemmen halen hoeft alvast niet. Winnen in het presidentieel kiescollege is al wat telt. Daarvoor wordt alles in stelling gebracht. Het saboteren van de post is maar een van de vele methodes die hij zal gebruiken. Alleen een groot verschil – groter dan in 2016 – tussen beide kandidaten kan Biden een overwinning bezorgen. Nog 75 dagen te gaan, het kan nog alle richtingen uit, maar in ieder geval blijft een tweede mandaat voor Trump een zeer reële mogelijkheid.
Meer informatie over de realiteit van verkiezingen in de VS vind je hier (in chronologische volgorde van 2004 tot 2018):
Met Barack Obama wordt het zeker anders, maar niet beter
Obama’ s keuze voor vice-president bevestigt: met hem wordt het business as usual (een analyse van Joe Biden van 2008)
Obama laat Republikeinen uit hun as herrijzen
Obama: Yes, We Can … do more of the same, na de tussentijdse verkiezingen
Presidentsverkiezingen 2012: duel kan beginnen, uitslag onzeker
President worden met minderheid stemmen? Welkom in de VS!
Onderzoeksjournalist Greg Palast: gratis boek over VS-verkiezingsfraude (onderzoek van verkiezingsfraude in 2012 door Greg Palast waarin alle prakrijken van Trump in 2020 reeds aan bod komen)
Barack Obama: de keuze van het minste kwaad
VS blijven onder Trump een zeer disfunctionele democratie
Negen redenen waarom verkiezingen VS niet eerlijk verlopen