Vooruit-voorzitter Conner Rousseau evalueert de deelname van zijn partij aan de federale regering als positief. “We zullen geen schoonheidswedstrijd winnen, maar het werkt. Zie wat we gedaan kregen voor de pensioenen, de loonindex van januari 2022 ligt vast.” Rousseau kijkt met een goed gevoel uit naar de verkiezingen van 2024. “Versterking van de sociale welvaartsstaat, van de koopkracht van de werkende mens en terugdringen van de ongelijkheid, dat zijn onze prioriteiten.”

Conner Rousseau ontving ons in de nieuwe kantoren van Vooruit in de Keizerslaan te Brussel, terug in het gebouw dat ze delen met de Franstalige en Waalse PS-kameraden.

Volgens de media zijn partijvoorzitters zeer machtige politici. Is dat wel zo? Hoe wordt het partijprogramma gevormd bij jullie, hoe worden de prioriteiten vastgelegd? Hoe overlegt de partijvoorzitter met de partijgeledingen? Ben jij in de partij de bepalende factor?

“Ik werd verkozen met een ruim mandaat van de partijleden en put daar mijn gezag uit. Ons programma wordt samengesteld op basis van besprekingen in de vergaderingen van lokale afdelingen.”

“Al die input wordt verzameld in een document, dat vervolgens naar het congres gaat. We hebben onze bevraging trouwens niet beperkt tot de leden, ook niet-leden konden er aan deelnemen.”

“Het is dus niet ik die het programma bepaal, maar uiteraard heb ik daar wel een grote impact op. Het is immers mijn taak de juiste lijn van ons sociaal-democratisch gedachtengoed te vrijwaren.”

“Dat programma is verder een levend document. Ik ga regelmatig op stap naar de partijgeledingen. Luisteren en overleggen is eveneens een belangrijk onderdeel van mijn taken als voorzitter.”

“Ik word voor mijn dagelijks werk uitstekend begeleid door onze studiedienst hier. Die heb ik helemaal terug opgebouwd met veel jonge enthousiaste medewerkers. Zij bereiden teksten voor, brengen ideeën voor initiatieven of bekijken de initiatieven die ik of anderen in de partij lanceren. Zijn ze haalbaar, wat zijn de budgettaire gevolgen van onze voorstellen, hoe goed passen zij in ons programma, in ons sociaal-democratisch gedachtengoed.”

“De aanzet voor dat programma wordt gegeven door onze studiedienst, hier in de Keizerslaan waar we sinds enige tijd terug samen zitten met onze Franstalige en Waalse kameraden van de PS. Wij hebben nu de grootste studiedienst van alle Vlaamse politieke partijen. Ik besef wel dat ik jong en onervaren ben. Ik ben niet naïef.”

“We hebben ministers, medewerkers, parlementsleden, voormalige politici, vroegere ministers. Die hebben tonnen ervaring. Daar haal ik mijn inspiratie vandaan.” Een ervaren politicus als Frank Vandenbroucke brengt ook thema’s aan.”

“Met hem pakken we ongezien grote crisissen aan die ons land de voorbije tientallen jaren nooit gekend heeft, COVID en nu de Russische oorlog in Oekraïne.”

“Ik heb als kersvers voorzitter deelgenomen aan de onderhandelingen voor de huidige federale regering. Dat was een leerschool. Ik heb er politici van andere partijen leren kennen en appreciëren. Regeren is ons systeem zoeken van een consensus. Niet gemakkelijk maar het is gelukt en het werkt nog steeds.”

“Op basis van mijn kennis en de informatie die ik van de collega’s in de partij kreeg, heb ik zelf onze federale ministers gekozen. Mijn keuze voor Frank Vandenbroucke viel tijdens de pandemie. Ik heb met hem gekozen voor een rustig en degelijk bestuurder. Het werpt vruchten af, want hij is de meest populaire federale minister.”

Hoe werkt dit alles in de praktijk?

“Ik pleeg zeer regelmatig overleg met onze federale ministers. De parlementaire fracties in de federale Kamer en in het Vlaams Parlement werken autonoom onder leiding van de fractievoorzitters. Daar bemoei ik me niet mee. Ook hun mediaoptreden bepalen de parlementsleden zelf.”

“Uiteraard is daar altijd enig overleg over voor coördinatie, al was het maar om te vermijden dat er op hetzelfde ogenblik persmomenten zouden zijn. Het bindmiddel tussen al die geledingen is vertrouwen. We hebben volgens de mediapeilingen de meest actieve Kamerfractie. Dus dat zit goed.”

“Ik bereid met mijn team hier mijn persmomenten voor wat betreft mijn eigen initiatieven. Ik moet ook reageren op zaken die op ons afkomen, waar we snel moeten op reageren of handelen.”

“Dan ga ik te rade bij de expert op het betrokken vlak hier in de studiedienst. Verder wordt alles geregeld door mijn persverantwoordelijke. Dat loopt eveneens zeer goed.”

“Onze deelname aan de federale regering evalueer ik tot nu als degelijk. Het kan natuurlijk altijd beter. Kijk, deze federale regering, ook wat betreft onze eigen inbreng, zal wel geen schoonheidswedstrijd winnen, maar we hebben wel degelijk resultaten geboekt, zoals op vlak van de pensioenen.”

“We hebben heel wat tegenstand ondervonden wat betreft het respecteren van het systeem van de automatische loonindexering, maar uiteindelijk hebben we het gehaald. Er komt met ons geen indexsprong. Met ons erbij verandert dat niet.”

Vlaamse oppositie, federale meerderheid.

“Het is geen sinecure om in dit ingewikkelde land tegelijk oppositiepartij te zijn op Vlaams regionaal niveau, maar het is wel de logica van onze staatsvorm zoals die in zoveel staatshervormingen is vastgelegd. Het is de logica van de federale staat.”

“Parallelle meerderheden hebben desondanks mijn voorkeur, maar alleen als ze een meerwaarde hebben, als de inhoud goed zit. Zomaar meeregeren op elk niveau is echter geen strijdpunt. Het is de inhoud die bepaalt of we meedoen of niet. Wij staan voor een moderne, hedendaagse sociaaldemocratie. Dat is en blijft de leidraad.”

“Op papier zijn parallelle Vlaamse en federale meerderheden wel gemakkelijker. Je hebt dan niet de tegenwerking die je nu hebt tussen die niveaus. De parlementaire fracties zijn dan ook meer actief en consistent met elkaar.”

“Hoe dat nu werkt? We willen zowel inhoudelijke oppositie voeren maar evengoed willen we de spanning in de Vlaamse regering niet opdrijven. Met een aantal van de Vlaamse meerderheidspartijen werken we ook samen in de federale regering.”

“Wij zijn het uiteraard grondig oneens met het Vlaams beleid op vlak van openbaar vervoer (voor het Vlaams gewest is dat busmaatschappij De Lijn). Daar wordt het omgekeerde gedaan van wat wij willen. Wij staan voor meer middelen, meer bussen, meer personeel. Hetzelfde geldt voor het huidige Vlaamse onderwijsbeleid.”

“Ik heb tijdens de federale  regeringsonderhandelingen en nu tijdens onze regeringsdeelname veel gehad aan de persoonlijke contacten met politici van andere partijen.”

“Resultaten hangen niet alleen af van gemeenschappelijke strijdpunten. Je kan met politieke opponenten in wederzijds respect goede en duidelijke afspraken maken en je daar aan houden.”

“Dat persoonlijk contact wordt onderschat, vind ik. In onze gesprekken (als oppositiepartij op Vlaams niveau) stel ik vast dat bijvoorbeeld Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts duidelijk is en zich aan zijn afspraken houdt.”

“We zijn het over veel oneens met de N-VA, maar samenwerken of afspraken zijn nu eenmaal essentieel in ons veelpartijensysteem. en we stellen vast dat dat lukt met de N-VA.”

“Zoals ik al zei, ik vergeet ondertussen de partijafdelingen, de gewone leden niet. Ik ga regelmatig ergens spreken, om uit te leggen wat er in ‘Brussel’ gebeurt, wat dan ook momenten zijn om te luisteren. Mensen hebben verhalen die moeten gehoord worden.”

Het is nog een kleine twee jaar te gaan tot de federale, regionale en Europese verkiezingen in mei 2024. Die worden enkele maanden later gevolgd door de gemeenteraadsverkiezingen op 13 oktober 2024. Deze legislatuur wordt gekenmerkt door twee ongeziene ervaringen. Eerst was er de pandemie (die nog niet helemaal voorbij is) en nu is er de Russische oorlog in Oekraïne. Wat zijn in die context voor jou de politieke prioriteiten van Vooruit de komende twee jaar? De energiefactuur, de sociale huisvesting, het migratiebeleid, de onderwijscrisis, het dossier kernenergie, het klimaatbeleid, stikstofemissies, de werkloosheid, de inflatie, de loonindexering …?

“Alle thema’s die jullie opnoemen zijn op zich belangrijk. Wat betreft de loonindexering, ik kom er even op terug. De loonindexering van januari 2023 is beslist en daar wordt niet meer op teruggekomen, alle gepraat van het tegendeel door de werkgeversorganisaties en door Bouchez (voorzitter MR, Franstalige liberalen) ten spijt.”

“Wij gaan focussen op twee punten die volgens ons al de problemen die je opnoemt samenbrengen, in één geheel. Dat is de strijd tegen de toenemende ongelijkheid, tegen de armoede en voor de vrijwaring van de sociale welvaartsstaat.”

“We moeten een antwoord bieden op de toenemende onzekerheid van de mensen over hun heden én hun toekomst. Deze regering heeft daarvoor al veel gedaan, ook al komt dat volgens mij veel te weinig in het nieuws.”

“De sociale welvaartsstaat is ons thema, dat is waar wij socialisten voor staan, voor degelijke én betaalbare gezondheidszorg. Wij werken ook de komende twee jaar nog goed samen met de andere partijen in de federale regering.”

2024.

“De toekomst in 2024? Uiteraard is Groen onze geprefereerde regeringspartner, maar we werken ook goed samen met de liberalen. Gemaakte afspraken worden gerespecteerd. Daar is weinig aandacht voor in de media, waar men elk echt of vermeend incident uitvergroot.”

“Natuurlijk zijn er interne discussies, dat is de normale gang van zaken in een coalitie. Met Groen zijn zeker gesprekken mogelijk over gemeenschappelijke standpunten en verkiezingsthema’s, maar geen enkele partij heeft wat dat betreft bij ons een exclusiviteit. Wij sluiten samenwerking met geen enkele partij uit, met uitzondering uiteraard van extreemrechts.”

“Ideologie is trouwens niet de enige drijfveer voor goede politieke samenwerking. Het gaat dikwijls ook over de kwaliteit van het menselijk contact. Uiteraard zijn wij het oneens met de manier waarop door de Vlaamse regering (waar Vooruit in de oppositie zit) het openbaar vervoer met De Lijn en het onderwijs aanpakt.”

Hoe meent Vooruit de strijd tegen de verrechtsing aan te pakken:

 

“Maar nogmaals, wanneer ik met pakweg Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts afspraken maak, stel ik vast dat hij zich daar aan houdt. Dat gaat om meer dan alleen maar partijstandpunten. Politiek bedrijven is ook vertrouwen hebben en creëren tussen mensen.”

“Ik heb een goed gevoel voor de komende verkiezingen. We gaan het zeker goed doen. Uiteraard heb ik liefst dat Groen het ook goed doet, zelfs de PVDA kan links alleen maar versterken. Dat betekent echter geenszins dat we samenwerking op regeringsniveau met de PVDA zien zitten.”

“Daarvoor volgen zij een veel te destructieve negatieve lijn van het grote gelijk. Ze willen trouwens ook niet regeren. Dat hebben ze bij de laatste regeringsonderhandelingen bewezen. De PS een ‘rechtse’ partij noemen zoals de PTB in Wallonië toen deed, dat kan je toch niet ernstig nemen?”

“De PVDA weigert pertinent goede voorstellen mee goed te keuren, telkens omdat ze volgens hen niet ver genoeg gaan. Regeren en dingen verwezenlijken betekent echter eerbare compromissen sluiten. Daar zijn ze niet toe bereid.”

“Samenwerken met hen zit er dus niet in. Wij zijn geen communisten. Kijk, principieel sluit ik onderhandelingen voor een regeringsvorming met hen niet uit, maar in de praktijk lijkt me dat zo goed als onmogelijk. Het ligt aan hen, niet aan ons.”

“Waar wij voor gaan de komende twee jaren is waar we altijd al voor gekend zijn. Ik wil in 2024 een positief bilan voorleggen op vlak van sociale welvaart. We moeten de mensen terug vertrouwen geven in de toekomst, een perspectief om naar uit te kijken.”

“Dat betekent een sterke sociale welvaartsstaat met sterke openbare diensten. Investeren in het openbaar vervoer, voor het federale niveau is dat het spoor, openbaar vervoer  is klimaatbeleid en sociaal beleid in één.”

“In ons rijke land is het een schande dat kinderarmoede nog bestaat. Er zijn nu nog altijd kinderen die met lege boterhamdozen naar school gaan. En nogmaals, ik blijf het benadrukken, aan de loonindexering, dus aan de koopkracht, wordt niet geraakt. Dat ligt vast.”

Er komen in 2024 ook gemeenteraadsverkiezingen. De nationale verkiezingen enkele maanden vroeger zullen daar wel een zekere impact op hebben, hoewel lokaal ook heel wat andere plaatselijke factoren spelen. De goede of slechte verstandhouding tussen personen los van de partijen waar ze toe horen speelt daar een veel grotere rol. Welke lijn gaat Vooruit daarin volgen?

“Op gemeentelijk vlak zijn wij een open democratische partij. De lokale afdelingen beslissen of ze op gemeenschappelijke lijsten gaan staan met andere partijen of niet, maar als ze alleen opkomen eisen we wel dat het voortaan overal onder de naam Vooruit is. Alleen opkomen als lijst maar met een andere lokale naam kan niet meer.”

“De gemeentebesturen waar we nu aan deelnemen stellen vast dat wij ernstig werk leveren. Dat doen we met Groen, met CD&V, met N-VA of Open VLD. Onze beoordelingslijn is daarover helder en duidelijk. We stellen de vraag ‘wordt daar goed bestuurd’. Is het antwoord ja, dan hou ik me daar verder niet mee bezig.”

“Ook in Zelzate¹ werkt de coalitie goed. Het is wat het is. Ik ga niet ontkennen dat ik hen met argusogen volg. Maar me moeien doe ik niet. Of ik voorstander ben van de verderzetting van die coalitie na 2024?”

“Kijk, uiteindelijk zal de lokale afdeling daarover wel beslissen. Onze burgemeester doet het daar zeer goed. We praten af en toe met elkaar, want uiteraard is dit een coalitie die we meer volgen dan andere. Dat is logisch. De echte evaluatie zal in oktober 2024 wel door de kiezers gebeuren.”

 

Note: