Seymour Hersh: “Hoe de VS de Nord Stream pijplijnen uitschakelden”

Gaslek na de ontploffing van NordStream. Foto: theburningplatform.com (unclear source)

FacebooktwitterFacebooktwitter

Seymour Hersh (°1937) is niet zomaar de eerste de beste VS-journalist. In 1969 was hij de reporter die de slachtpartij van My Lai door VS-soldaten uitbracht en dat overdeed in 2004 met de folterpraktijken op Iraakse gevangenen in Abu Graib. Volgens zijn onderzoeksinformatie was de sabotage van de Nord Stream pijplijnen wel degelijk een geheime operatie onder rechtstreeks bevel van president Biden.

Hersh is allesbehalve een linkse rakker, zelfs een hevig tegenstander van de Russische regering, die echter wel de journalistieke ethiek nastreeft van het vinden van de waarheid, ook als het over zijn eigen land en regering gaat.

Journalist met een reputatie

In 1983 verweet hij de VS-regering dat het neerschieten van een burgervliegtuig van Korean Air door de Sovjet -Unie een gevolg was van VS-operaties in de buurt die de incompetente Russische luchtverdediging verkeerde indrukken gaf, met fatale gevolgen.

In 1998 was hij de eerste mainstream journalist in de VS die er op wees dat het bombardement op bevel van president Clinton op een vermeende wapenfabriek in Soedan in werkelijkheid het grootse farmaceutische bedrijf van het land had vernietigd, die goed was voor de productie van de helft van alle geneesmiddelen in het land.

Lees ook: 16 maart 1968: massamoord My Lai was routine, géén uitzondering

In 2004 kwamen zijn onthullingen over Abu Graib en in 2013 was hij de enige VS-journalist die er op wees dat het gifgas bij de aanval op de stad Ghouta even goed door de Syrische rebellen kon zijn geproduceerd en gebruikt. Kortom, Hersh is geen welkome gast in het deftige media-establishment van Washington DC.

Zijn reputatie van onbevreesd onderzoeksjournalist maakt dat ‘bronnen’ zich naar hem richten met geheim materiaal, omdat ze weten dat hij de geheimhouding van zijn bronnen respecteert en het materiaal ook effectief publiceert.

Screenshot dewereldmorgen.be

Deze recente onthullingen verschenen niet in een of andere mainstream media maar publiceerde hij op zijn persoonlijke Substack-pagina. Dit artikel is een samenvatting van zijn bevindingen, voorafgegaan door een eigen inleiding. Kort na de aanslag op de pijplijnen publiceerde ik een eigen artikel “Zoek dader gaslek Nord Stream – stel die logische vraag: wie heeft hier baat bij?”. Deze Opinie wordt nu door Seymour Hersh bevestigd.

Negen maand geheim topoverleg

Het Diving and Salvage Center van de VS-Navy in de stad Panama City1, Florida, heeft het tweede grootste indoor zwembad van de VS. Daar krijgen diepzeeduikers een zeer technische opleiding, die ze vervolgens toepassen in militaire opdrachten over heel de wereld.

Deze sabotage-actie werd gepland meerdere maanden voor de Russische invasie van Oekraïne op 24 februari 2022.

Explosieven, meestal C4, kan je inzetten om puin, wrakken of niet-ontplofte munitie te vernietigen om zo havens en baaien terug veilig te maken voor scheepsverkeer, wat deze duikers regelmatig doen. Daarnaast hebben ze in het verleden olieboorplatforms opgeblazen, onderzeese kabelverbindingen en sluizen gesaboteerd op belangrijke zeekanalen.

De beslissing van president Biden kwam er na negen maanden van topgeheim overleg binnen de inlichtingendiensten, die zich niet bogen over de vraag of ze dit zouden doen, maar over de vraag hoe het gedaan kon worden zonder dat een spoor naar de verantwoordelijken zou leiden.

Map: FactWithoutBias1/CC BY-SA 4:0

Voor de taak werden duikers van US Navy aangeduid en niet van de Special Forces, omdat die laatsten al hun activiteiten moeten melden aan de voorzitters van het federale Huis en de Senaat. De planning begon in het najaar van 2021 en liep door tot de lente van 2022. Met andere woorden, deze actie werd reeds gepland meerdere maanden voor de Russische invasie van Oekraïne op 24 februari 2022.

De betrokken pijplijnen zijn al lang een doorn in het oog van de VS, eerst en vooral omdat ze de gaspijplijnen naar Europa door Oekraïne overbodig maken, en omdat ze goedkoop Russisch gas leveren waarmee Duitsland zijn industrie draait en zijn woningen verwarmt, terwijl ze bovendien overtollig gas met winst doorverkopen aan andere volgzame cliëntstaten in de Europese Unie.

Die gasaanvoer ging bovendien ten koste van eigen gasleveringen vanuit de VS aan Europa. Aardgas uit de VS is in de eerste plaats duurder omdat er meer exploitatiekosten zijn en veel meer fracking nodig is.

Een geostrategische bedreiging

Bovendien moet VS (en Canadees) aardgas geleverd worden met speciale schepen die het gas in vloeibare vorm onder zeer hoge druk naar Europese havens vervoeren, een dure aangelegenheid. Dit maakt aardgas uit de VS dus veel duurder, ook omdat dit aardgas winsten moet produceren voor grote VS-bedrijven, terwijl het Russische Gazprom zijn prijzen en winstmarges lager houdt ten bate van de Russische overheid.

Stapel buizen voor Nord Stream II, staal met betonnen omhulsel. Foto: Pendant01/CC BY-SA 4:0

Samengevat, NordStream I was een geostrategische bedreiging voor de dominantie van de VS.

Nord Stream I en Nord Stream II3 worden beheerd door het concern Nord Stream AG, met Zwitserse registratie, in partnerschap met Gazprom, het openbare Russische bedrijf voor aardgasontginning. Gazprom heeft 51 procent van de aandelen, de overige 49 procent zit bij vier Europese energiebedrijven (de Nederlandse Gasunie, het Frans-Belgische ENGIE, het Duitse PEG Infrastruktur AG en Duitse Wintershall Dea AG). Gazprom deelt zijn dividenden met de Russische overheid.

De totale inkomsten uit de export van olie en gas wordt voor bepaalde jaren geschat op 45 procent van het totale jaarbudget van de Russische overheid.

Bij de Duitse bevolking was er altijd een grote meerderheid voorstander van deze nauwe samenwerking met Rusland, die wordt gezien als een verderzetting van de Ostpolitik van toenmalig West-Duits Bondskanselier Willy Brandt (1969-1974). Dat beleid ging in tegen de drijfveren van de Koude Oorlog en streefde goede relaties na met de Oostbloklanden en de Sovjet-Unie.

Plechtige opening van Nord Stream I op 8 november 2011, met Russisch president Dmitry Medvedev, Nederlands eerste minister Mark Rutte (midden) en Bondskanselier Angela Merkel. De VS waren toen al ‘not pleased’. Foto: kremlin.ru/CC BY-SA 4:0

De twee pijplijnen van Nord Stream I functioneren reeds sinds 2011. Nord Stream II werd afgewerkt in september 2021. Als deze pijplijn volledig functioneel was geworden zouden Nord Stream I en II goed geweest zijn voor de helft van de volledige jaarbehoefte van gas in Duitsland.

Bondskanselier Angela Merkel (2005-2021) was altijd een grote voorstander van deze goede economische samenwerking. De positie van haar opvolger Olaf Scholz is minder duidelijk. Kort na de aftocht van de VS uit Afghanistan op 15 augustus 2021 sloot hij zich nog aan bij de oproep van Frans president Emmanuel Macron voor een meer autonoom Europees buitenlands beleid los van de VS.

De operatie wordt in gang gezet

Vanaf december 2021 vergaderden leden van de VS-inlichtingendiensten over plannen om de beide pijplijnen op te blazen. De Luchtmacht stelde voor bommen af te werpen met een tijdmechanisme, die zouden afgaan enige tijd na het vertrek van de toestellen. Dat idee werd verworpen omdat het zelf met een tijdsinterval te gemakkelijk herkenbaar zou zijn.

De P8-Poseidon is een omgebouwde Boeing 737. Een van deze toestellen dropte de boei die het signaal voor de detonatie gaf. Foto: edrmagazine.eu

De Navy stelde vervolgens voor met een kleine duikboot de pijplijn aan te vallen. De buitenlandse inlichtingendienst verwierp die ideeën omdat ze onvoldoende geheimhouding konden garanderen. Volgens de bron van Hersh in de betrokken diensten was men er zich van bewust dat een ontmaskering zou gezien worden als een directe oorlogsdaad.

De problemen voor geheimhouding van eender welke operatie waren immens. De Baltische Zee wordt niet alleen door de NAVO maar ook door de Russische zeemacht zeer druk bevaren. Voor Rusland is dat logisch, want het is een zee aan zijn eigen grenzen, met bovendien de zeemachtbasis in Kaliningrad. Er zijn ook geen olieboorplatformen die kunnen worden gebruikt als basis voor duikers.

Een aantal experten van de CIA en van het ministerie van Buitenlandse Zaken bleven pleiten om het idee af te blazen: ‘Don’t do this. It’s stupid and will be a political nightmare if it comes out.’ Toch kwam de CIA begin 2022 – nog altijd voor de Russische invasie in Oekraïne – met een oplossing:

“We have a way to blow up the pipelines”

De garantie voor de uitvoering van het plan vonden ze in Noorwegen, niet in het dichterbij gelegen Zweden of Denemarken. Jens Stoltenberg, NAVO-secretaris-generaal en voormalig eerste minister van Noorwegen is al heel zijn leven een rabiaat Sovjet- en Ruslandhater, die absolute geheimhouding kon garanderen en het volste vertrouwen had van de VS.

Het idyllische Deense eiland Bornholm. Foto: Lily M/CC BY-SA 3:0

Bovendien heeft Noorwegen een wereldvermaarde expertise op vlak van zeevaart en van diepzee-olie- en gasexploitatie, met duikers die kunnen bogen op generaties ervaring.” Wat zeker ook meespeelde is dat een stopzetting van Russische gasleveringen zou leiden tot een veel hogere verkoop van Noors gas aan Europa.

Het was de Noorse Navy die de best geschikte spot vond in de Baltische Zee vlak bij het Deense eiland Bornholm. Beide pijplijnen passeren daar op minder dan 1,5 kilometer van de kust in water van maximaal amper 80 meter diepte, perfect haalbaar voor duikers. Die zouden vanop een Noorse Alta-mijnenveger duiken, met speciale beademing door een mengsel van zuurstof, stikstof en helium. Er zijn op die plaats tevens nauwelijks getijdestromingen die duiken kunnen bemoeilijken.

Volgens de Noren was het enige probleem dat de nabije Zweedse en Deense Navy hen zouden ‘ontdekken’ en rapporteren aan hun overheid.

De duikers kregen de taak C4-bommen te plaatsen met een speciale betonnen beschermingslaag, die de aanwezigheid van de bommen kon verbergen op de pijplijnen. Dat was nodig omdat de Russische Navy zeer degelijke bewakingstechnologie heeft die onderwatermijnen en -bommen kan detecteren.

Met een betonnen afdekking werd de indruk gecreëerd dat er slechts natuurlijke rotsachtige oneffenheden op de bodem lagen. Op de duikers zelf na kon de operatie volledig door Noorse schepen en bemanningen worden uitgevoerd, zonder dat VS-schepen in de buurt kwamen.

Het was tevens de Noorse zeemacht die het ideale tijdstip voor de operatie suggereerde, namelijk de jaarlijkse NAVO-oefening in de Baltische Zee van 5 tot 17 juni 2022. De adviseurs van de president bleven echter aarzelen, omdat de timing voor de detonatie van de bommen op 2 dagen te kort bij de NAVO-oefening werd bevonden. Bovendien was er altijd het risico dat de bommen door andere signalen in de druk bevaren Baltische Zee vroeger zouden afgaan.

Seymour Hersh. Foto: Institute for Policy Studies/CC BY-SA 2:0

Volgens Dr. Theodore Postol, voormalig adviseur van het opperbevel van de US-Navy Operations, maakte een langere wachtperiode ook het risico groot dat de bommen vervroegd zouden afgaan door een of ander concurrerend signaal.

Daarom werd gekozen voor de latere plaatsing van een boei met sonar die een zeer laag frequentiesignaal zou uitzenden dat de timers zou starten. Die boei werd op 26 september 2022 gedropt door een Noors P8-bewakingsvliegtuig (zie foto). Enkele uren later werden de pijplijnen vernietigd. Enkele minuten later spoten enorme bellen aardgas uit de pijplijnen4.

De bron die deze informatie lekte aan Seymour Hersch is geen tegenstander van deze actie. Het ziet er eerder naar uit dat hij wilde opscheppen dat ze dit gedaan hadden gedaan gekregen. Hij sprak tegen Hersh zijn bewondering uit voor de beslissing van president Biden. “I gotta admit the guy has a pair of balls. He said he was going to do it, and he did.”

Lekken van dit niveau ontstaan zelden spontaan. Eerder geeft dit de indruk dat de VS het signaal wil geven aan Rusland én aan Europa hoever ze bereid zijn te gaan, zonder officieel te bevestigen dat ze inderdaad de daders zijn. De eerste reacties van het Witte Huis zijn categoriek: “Hier klopt niets van”.

 

Bron: How America Took Out The Nord Stream Pipeline

Notes:

1   Niet het andere Panama City, hoofdstad van de Centraal-Amerikaanse staat Panama.

2   Eén van de twee lijnen van Nord Stream II is nog niet afgewerkt.

3   Het gaat dus bij elke Nord Stream om telkens twee pijplijnen, waarvan één niet is afgewerkt, zie vorige voetnoot.

4    De eerste pijplijn van Nord Stream II leverde weliswaar nog geen aardgas maar was wel al volledig gevuld, zodat ook daar al het aardgas uit ontsnapte.

Artikel oorspronkelijk verschenen in DeWereldMorgen.be.