Recente revelaties zouden Oekraïeners aanduiden als de daders van de aanslag op de Nord Stream-gaspijpleidingen. Volgens de media noopt die vaststelling tot tactvolle schroom om hier niet te hard op door te gaan in het kader van de strijd tegen Rusland. Niets is minder waar. De échte schroom gaat over de ontnuchtering dat de EU compleet voor schut werd gezet door zijn grote NAVO-partner.

De Nederlandse inlichtingendiensten zouden volgens berichten in de mainstream reeds voor de aanslag verwittigingen hebben gezonden naar hun collega’s in de VS dat Oekraiense personen en organisaties een aanslag planden op de Nord Stream-gaspijpleidingen in de Oostzee.

Wie de moeite neemt die berichten grondig te lezen voorbij de sensationele titels kan er letterlijk lezen dat voor deze hypothese uiteindelijk weinig bewijzen bestaan, in feite geen. Wat erin staat zijn omstandigheden, vermoedens, mogelijke scenario’s.

Dat Oekraïne achter de aanslag zit die Duitsland zijn voornaamste leverancier van goedkoop aardgas ontnam, is in die hypothese enigszins vervelend, omdat Oekraïne door de NAVO-lidstaten wordt bewapend in de strijd tegen de Russische invasie. Tenminste, zo laten commentatoren uitschijnen.

Andere tijden. Plechtige opening Nord Stream I op 8 november 2011, met o.a. Russisch president Medvedev, Nederlands eerste minister Mark Rutte en Bondskanselier Angela Merkel. De VS waren reeds ‘not pleased’. Foto: kremlin.ru/CC BY-SA 4:0

President Zelensky zou buiten deze opzet zijn gehouden. Dat laatste mag alvast sterk betwijfeld worden, sinds Zelensky en zijn adviseurs de directe controle op hun inlichtingendiensten nog hebben verstrakt na de reeds strenge controle onder zijn voorganger president Poroshenko.

Erg overtuigend is het allemaal niet. Dit lijkt eerder tekstboek afleidingsmanoeuvre waar de Amerikaanse inlichtingendiensten zo ervaren in zijn. Een Oekraïens scenario laat de EU toe het hele onderzoek maar blauwblauw te laten, omwille van de delicate positie ten overstaan van Oekraïne.

De these dat de aanslag een operatie was van de VS blijft nog steeds overeind (zie Zoek dader gaslek Nord Stream – stel logische vraag: wie heeft hier baat bij?).

Los van het idee dat Oekraïne dit zou gedaan of zelfs maar gewild hebben, is er de heikele kwestie dat Oekraïne daar helemaal niet de kennis en de middelen voor heeft. Een aanslag op een pijplijn in volle zee doe je niet zomaar met enkele duikers en een zeilboot.

De bereidwilligheid van de media om het Oekraïense verhaal over te nemen is ontluisterend, maar niet verwonderlijk. Je leest, ziet, hoort in de mainstream geen enkele poging meer tot nuancering. Context en voorgeschiedenis van de oorlog zijn irrelevant. Ernaar verwijzen herleid je tot een Poetin-adept.

De geschiedenis herhaalt zich niet, maar ze rijmt wel. De huidige situatie toont veel gelijkenis met de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog, maar dan met kernwapens. Geen van de betrokken partijen wil echt een oorlog, maar van het een komt het ander.

Elke nieuwe escalatie brengt een rechtstreekse oorlog met de NAVO – en dus een allesvernietigende kernoorlog – dichterbij. Er is geen enkele ruimte voor reflectie, voor nuancering, die net nu zo broodnodig zijn om een einde aan de invasie te brengen.

President Zelensky – in feite dus de VS – blijft stellen dat onderhandelingen pas kunnen beginnen nadat Rusland uit het volledige territorium is verdreven, de Krim inbegrepen. Nochtans is het net daarover dat onderhandelingen zouden moeten gaan.

Een terugtrekking en een onderhandelde oplossing op basis van de Minsk-akkoorden en het verdrag dat in maart 2022 klaar lag voor ondertekening is waar onderhandelingen moeten over gaan.

Nu onderhandelingen weigeren betekent concreet doorvechten tot de laatste Oekraïener, een gruwelijk vooruitzicht.