Het zal de volgers van deze website niet verbazen hoe standvastig de desinformatie door de VRT is over de ware aard van de bezetting en kolonisatie van Palestina. De andere Vlaamse media zijn even erg, maar de VRT is onze openbare zender en draagt daarom een zware verantwoordelijkheid. Dit is geen journalistiek, dit is propaganda.

De eerste berichten over de uitbraak van de militaire verzetsorganisatie van Hamas vanuit Gaza werden op de radio omgeroepen. Alle gegevens waren nog niet bekend maar dat belette de VRT-radio-redactie niet om het geijkte woordgebruik en kadering in te zetten om te beschrijven wat er gebeurde.

Het begint al met de inzet van het woord ‘oorlog’. 75 jaar brutaal geweld van bezetting, kolonisatie en apartheid is géén oorlog, maar een ‘conflict’, waarbij zich een merkwaardig fenomeen voordoet van ‘wederzijds geweld’.  Nu dus wel, deze aanval van Hamas is ‘oorlog’.

“In Israël is het oorlog tussen de radicale Palestijnse beweging Hamas en het Israëlische leger”. Dat lijkt een neutrale omschrijving. Deze ‘oorlog’ gaat echter grotendeels niet door in Israël maar in bezet Palestina. Hamas is volgens de VRT een ‘radicale Palestijnse beweging’ die tegenover het ‘Israëlisch leger’ staat dat geen verdere adjectieven behoeft.

Een andere manier om te omschrijven wat er gebeurt zou dit kunnen zijn: “In bezet Palestina en Israël is een verzetsactie begonnen van de Palestijnse bevrijdingsbeweging Hamas tegen het radicale zionistische bezettingsleger van Israël”. Deze zin is wat langer, maar sluit wel beter aan bij de realiteit.

“Het begon met een verrassingsaanval vanuit de Gazastrook met duizenden raketten op Israëlische steden en vooral ook een invasie op de grond”. Hier wordt cruciale context verzwegen die essentieel is om deze actie te kaderen.  Gaza wordt al jaren omsingeld.

Deze omschrijving door de VRT suggereert een klassiek conflict van twee vijandige gelijkwaardige actoren die elkaars grondgebied binnenvallen. Dit is volgens eender welke omschrijving een bevrijdingsactie, zoals die wordt erkend door het internationaal recht, door talrijke VN-Resoluties en door het VN-Handvest.  Volgens de hier door de VRT toegepaste redenering moet je het huidige offensief van Oekraïne tegen de door Rusland bezette gebieden dus ook een ‘invasie’ noemen.

Zie Ankie Rechess’ ‘neutrale uitleg’ over Israëlische aanval op betogers Gaza

Een ander vast ingrediënt van deze berichtgeving is dat Israël ‘terugslaat’. Dat woordgebruik impliceert ‘verdediging’, ‘reactie’ op een provocatie. Wat het Israëlisch bezettingsleger in de 75 voorbije jaren deed is daarbij blijkbaar niet relevant.

 

Waar de VRT de mosterd haalt, o.a. bij The Guardian, vergelijk de titels in deze recente artikels:

 

Vaste correspondent voor de VRT is ook nu weer Anke Rechess, die in het verleden al voldoende heeft bewezen een allesbehalve onthechte kijk te hebben op de bezetting van Palestina. Zij gaf weer hoe de gewone Israëlische burgers de eerste nachten van deze actie beleefden.

Het is bij mijn weten nooit voorgekomen dat de VRT na een zoveelste van de ontelbare aanvallen, bombardementen, raids, bestormingen door het Israëlische bezettingsleger met een correspondent sprak in de Palestijnse bezette gebieden om te omschrijven hoe de gewone Palestijnen met deze aanvallen omgaan. Dat hoeft ook niet te verbazen. De VRT heeft geen Palestijnse correspondenten, nooit gehad.

“Hoe kon dit gebeuren?”

Iedereen is blijkbaar ‘geschokt door wat er gebeurd is’, niet door het dagelijkse geweld van 46 jaar brutale bezetting, maar door het geweld dat ‘iedereen’ nu voor een keer zelf wordt aangedaan. “Ze begrijpen niet hoe dit heeft kunnen gebeuren”.  “Er komen allerlei hartverscheurende video’s tevoorschijn.”

Zie Onze openbare omroep VRT excelleert weer in vooringenomen berichtgeving over Palestina 

Elke vorm van militair geweld tegen ongewapende burgers is vreselijk en valt niet goed te praten, maar Ankie Rechess doet alsof al het voorgaand geweld in de andere richting – dat daarenboven veel grootschaliger is en reeds tientallen jaren doorgaat – er niets mee zou te maken hebben. Dit is geen toevallige weglating van cruciale context. “Hoe dit heeft kunnen gebeuren begrijpt niemand”, lijkt dan logisch.

 

Dit zal Israël zonder twijfel snel rechtzetten, maar de symbolische kracht is echter enorm. Een bezet volk zal zich altijd blijven verzetten:

 

“Zonder enig probleem hebben de Palestijnse terroristen die afscheidingsmuren (rond Gaza) laten exploderen.” Palestijns verzet is ‘terrorisme’, bezetting en kolonisatie is ‘verdediging’. Het is tevens  ‘nooit gezien’ dat Palestijnse verzetsstrijders (term die Anke Rechess en de VRT nooit gebruiken) schoten op alles wat ze zagen. Wel ‘gezien’ maar nooit veroordeeld is dat Israëlische bezettingssoldaten net dat doen: schieten op alles wat ze zien.

“Mensen werden gewoon geëxecuteerd in de straten zelf’. “Mensen zitten nog steeds compleet vast, zonder water, zonder licht, zonder voedsel”. Dit lijkt perfect een beschrijving van de raids die het Israëlische bezettingsleger de voorbije maanden en jaren uitvoerden in Jenin en andere Palestijnse steden.

Zie VRT en de ‘objectieve feiten’ over Israël/Palestina

Het verschil zit hem in het woordgebruik. Palestijnen ‘komen om’ bij wederzijds geweld, worden ‘neergeschoten’ omdat ze zich verzetten tegen aanhouding, maar worden nooit geëxecuteerd. Of het een dan beter is dan het andere? Natuurlijk niet, het is in beide gevallen een misdaad. Dat ik deze evidentie hier moet herhalen toont hoe vergiftigd het mainstream discours nog steeds is.

Blijkbaar is naast de gedode Israëlische burgers vooral de gijzeling van soldaten en burgers “een van de grootste nachtmerries van Israël”. Volgens het internationaal recht houdt Israël ondertussen reeds duizenden Palestijnen gegijzeld, maar daar gaat het ditmaal niet over

 

Eén van de vele minder spectaculaire misdaden van de bezetting:

 

Hoe kan het dat de berichtgeving, de redactie, het woordgebruik, de kadering over Palestina zo consistent blijft over de jaren heen? Voortdurende herhaling van dezelfde vooroordelen, exclusief gebruik van dezelfde bronnen – de grote persagentschappen, officiële woordvoerders, dezelfde correspondenten ter plaatse, dezelfde commentatoren en ‘experten’ hier – zijn een deel van de verklaring.

Wat echter ook meespeelt is de eigen opinies van de betrokken redacties. Zonder twijfel geloven heel wat journalisten echt dat hun berichtgeving over Palestina correct, neutraal en evenwichtig is. Daarnaast zijn er zij die wél doorhebben dat dit allesbehalve objectieve informatie is.

Die komen in twee categorieën, zij die dat goed vinden en zij die dat niet goed vinden. Voor de eersten is dit alles een makkie, voor de tweede groep stelt zich een fundamenteel probleem. Zij moeten zich de vraag stellen hoe dit journalistiek verantwoord is. De feiten van de bezetting kunnen moeilijk ontkend worden. Daarom dat kadering en woordgebruik zo belangrijk zijn en daar loopt het grondig fout.

Daarnaast is er nog de druk voor conformiteit. Ernstige berichtgeving over Palestina zou ingaan tegen de eigen regering, tegen de EU, tegen de NAVO. Toegang tot de cenakels van deze instellingen hangt hier van af.

Verstandige journalisten hebben deze factoren wel door, maar draaien er in mee, uit gemakzucht, uit ambitie voor een grootse carrière, of uit bittere noodzaak. Heel wat van hen vinden deze gang van zaken trouwens goed. Maar er zijn er ook andere, ze zijn misschien geen meerderheid, maar ze zijn met meer dan ze zelf denken.

De usual suspects

Zonder twijfel zullen weldra de eerste ‘usual suspects’ om hun mening worden gevraagd. Wie daar niet bij zullen horen zijn Joods-Belgische stemmen die de bezetting afkeuren, ook Israëlische stemmen als Gideon Levy, Ilan Pappé, Amira Hass, organisaties als B’Tselem of Breaking the Silence zullen niet prominent aanbod komen.

Als dat al gebeurt zullen ze nooit verschijnen zonder ruim weerwoord van de tegenstem van verdedigers van het zionistisch koloniaal project (iets wat in omgekeerde richting niet nodig blijkt). Ook internationale stemmen zoals Joods-Amerikanen Norman Finkelstein en Noam Chomsky zijn niet welkom, wegens ‘partijdig’.

Het is niet nieuw en zeker niet exclusief voor Palestina, maar ook hier weer moeten we vaststellen dat context en geschiedenis volledig ontbreken, waardoor het publiek de kans niet krijgt om zich degelijk te informeren over wat er gaande is, waarom deze gruwel gebeurt en hoe die had kunnen vermeden worden.

Het is nog te vroeg om besluiten te trekken, maar één ding staat vast. Israël heeft de vastberadenheid van het Palestijns verzet volledig onderschat, de inlichtingendiensten hebben niets zien aankomen en het leger was onvoorbereid op een grootschalige verzetsactie.

Wie een en ander kritisch gevolgd heeft – via alternatieve media – weet dat Israël toelaat dat zionisten de Al Aqsa moskee schenden, dat dagelijks Palestijnse olijfboomgaarden door kolonisten worden vernield, dat Palestijnse waterbronnen vol beton worden gegoten, dat bezettingssoldaten Palestijnen ongestraft executeren.

Het is wel degelijk uiterst relevant voor de oorzaken van deze actie dat kolonisten ongestraft blijven voor het verwonden en doden van Palestijnse mannen, vrouwen, kinderen, dat zwangere vrouwen en zieken urenlang worden geblokkeerd aan de honderden checkpoints, dat essentiële geneesmiddelen en medische apparatuur tegengehouden wordt aan de overgangen naar Gaza, enzovoort, enzovoort.

Voeg daarbij de honderden kinderen die worden ontvoerd uit de bezette gebieden, de duizenden Palestijnen die jarenlang worden vastgehouden, systematisch gefolterd zonder enige aanklacht of begin van een rechtszaak. Hier moet je naar verklaringen voor deze ‘oorlog’ zoeken.

Bruut geweld lokt nu eenmaal verzet uit

Dat deze actie wordt gevoerd door een ‘radicale’ organisatie als Hamas is jammer genoeg de logische consequentie van 75 jaar brutaal onrecht. Het is en blijft een vaste waarheid dat in dergelijke omstandigheden de meest radicale elementen in de maatschappij het eerst naar de gewapende strijd overstappen.

Deze militaire verzetsactie is inderdaad verrassend, niet alleen voor Israël zelf, maar voor de hele westerse wereld. Ten eerste omdat de informatie van Israël altijd als evident wordt overgenomen, ten tweede omdat de mainstream media het racisme tegen de Palestijnse bevolking met Israël delen (bewust of onbewust doet daarbij niet ter zake).

De weerwraak van Israël zal verschrikkelijk zijn. Een andere aanpak kent het apartheidsregime niet. De voorbije 75 jaar hebben echter bewezen dat het verlangen naar vrijheid voor de Palestijnen nog steeds ongebroken is. Dat zal ook nu het geval zijn.

Eerste minister Alexander De Croo schaarde zich onmiddellijk achter Israël.  Het Belgisch beleid volgt officieel het principe van equidistantie, een lelijk woord dat suggereert dat men even ver verwijderd blijft van beide kanten in een conflict.  Ook van de EU bij monde van Commissievoorzitster Ursula von der Leyen moeten alleen de gekende clichés verwacht worden.

Geen kant kiezen is een kant kiezen

Wie naar de echte machtsverhoudingen kijkt, ziet iets anders. Dit is een van de technologisch best uitgeruste legers ter wereld met een landmacht, luchtmacht en zeemacht tegenover een grotendeels ongewapend volk dat met beperkte middelen verzet pleegt tegen zijn onderdrukking.

Tijdens de gruwelijke genocide door het leger van El Salvador – met  steun van de VS – tegen de inheemse bevolking in de jaren 1980 schreef een journalist van Newsweek een artikel met als titel ‘Not to take sides is to take sides’.

Het is niet anders. Met deze berichtgeving kiest de VRT een kant. Dit is geen neutrale of objectieve berichtgeving. Dit is desinformatie die het de kijkers/luisteraars onmogelijk maakt om te doorgronden wat er echt gaande is, waarom dit allemaal blijft gebeuren, welke belangen hier echt gediend worden.